Mỹ - Đức tìm tiếng nói chung

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Đức Angela Merkel lần đầu tiên gặp nhau tại Nhà Trắng ngày 14-3.

Nhiều trái ngược

Cuộc gặp quan trọng giữa 2 nhà lãnh đạo quyền lực đang là tâm điểm dõi theo của các chính phủ trên khắp thế giới nhằm nắm bắt hướng đi trong tương lai của mối quan hệ liên minh xuyên Đại Tây Dương. Mối quan hệ đối tác này vốn định hình trật tự thế giới kể từ sau Chiến tranh Thế giới II nhưng đã bị ông Trump đe dọa đảo ngược.

Khó có thể tìm thấy 2 chính trị gia nào có thể trái ngược hơn về kinh nghiệm chính trị, quan điểm thế giới và cả tính khí như bà Merkel và ông Trump, theo báo USA Today.

Về cá nhân, trong khi thủ tướng Đức vốn xuất thân là một nhà vật lý học được biết tới với sự điềm đạm và cẩn trọng; tổng thống Mỹ lại đi lên từ một doanh nhân bất động sản giàu có, thường xuyên có những phát ngôn “kích động” và thích là tâm điểm của sự chú ý. Về chính sách, mỗi bên nhìn một hướng trong vấn đề nhập cư, chi tiêu quốc phòng, Liên minh châu Âu (EU) và thương mại toàn cầu.

Trong suốt những tháng qua, dù ghi nhận bà Merkel là một lãnh đạo thế giới vĩ đại, Tổng thống Trump cáo buộc nữ thủ tướng đã “hủy hoại” nước Đức bằng chính sách tiếp nhận người tị nạn. Ông thậm chí còn thẳng thừng dự báo các cử tri sẽ “lật đổ” bà trong cuộc bầu cử sắp tới. Trong khi đó, bà Merkel kiên quyết bảo vệ trật tự thế giới tự do mà ông Trump thề sẽ lật ngược với những đe dọa bảo hộ thương mại, kêu gọi gia tăng chi tiêu quốc phòng và tán thưởng việc Anh bỏ phiếu rời EU.

Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Mỹ Donald TrumpẢnh: DW

Cuộc gặp ngày 14-3 được cho là cơ hội để cả 2 vị lãnh đạo tìm ra những tiếng nói chung và xác định một chương trình nghị sự tích cực, theo ông Anthony Gardner, cựu đại sứ Mỹ lại EU.

Báo The Washington Times cho biết Nhà Trắng sẽ nỗ lực xoáy vào những điểm tích cực trong quan hệ Mỹ - Đức. Giới chức chính phủ Mỹ cũng tìm cách giảm nhẹ những bất đồng gay gắt giữa 2 nhà lãnh đạo trước cuộc gặp được giáo sư Trường ĐH Harvard (Mỹ) Nicholas Burn đánh giá là một trong những “khoảnh khắc quan trọng nhất trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Trump”.

Các quan chức Nhà Trắng tiết lộ thêm ông Trump sẽ tìm kiếm lời khuyên từ bà Merkel về cách làm việc với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Chuẩn bị kỹ

Bà Merkel dự định sẽ kín đáo “phụ đạo” ông Trump về thương mại, theo Bloomberg. Các quan chức chính phủ Đức cho biết nữ thủ tướng sẽ phác thảo tầm nhìn về một chương trình nghị sự thương mại toàn cầu mà bà cho là đang đối mặt rủi ro, đẩy lùi những chỉ trích của Mỹ đối với thặng dư thương mại của Đức và tỉ giá hối đoái của đồng euro.

Reuters cho biết nữ thủ tướng 62 tuổi - người có quan hệ tốt đẹp với 2 tổng thống tiền nhiệm của ông Trump là George W. Bush và Barack Obama - chuẩn bị cực kỳ kỹ lưỡng chuyến đi tới Washington. Bà đã xem các bài phát biểu của ông Trump và nghiên cứu các cuộc trả lời phỏng vấn của ông, bao gồm cả bài hỏi đáp dài với tạp chí Playboy vào thập niên 1990 - trong đó ông đưa ra một số ý tưởng gây tranh cãi nếu đứng trên cương vị tổng thống.

Các quan chức tháp tùng bà Merkel phân tích những cuộc gặp chính thức giữa ông Trump với các lãnh đạo trước đó. Ngoài ra, phía Berlin cũng trao đổi với các đồng nghiệp Washington để tìm ra cách làm việc phù hợp nhất giữa một cựu ngôi sao truyền hình thực tế khó lường với nữ thủ tướng không ưa những điều bất ngờ.

Rõ ràng là không nên bày tỏ thái độ gay gắt như trước đó với ông Trump vì lợi ích của nước Đức, thế nhưng nữ chính trị gia quyền lực nhất châu Âu cũng không cần phải lấy lòng ông chủ Nhà Trắng có nhiều chính sách gây tranh cãi này khi tỉ lệ ủng hộ ông Trump ở Đức hiện chỉ có 7%, theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Allensbach.

Với cuộc bầu cử ở Đức vào tháng 9 năm nay, bà Merkel thậm chí sẽ phải tránh tỏ ra thân thiện với ông Trump bởi làm vậy có thể đồng nghĩa với tạo lợi thế cho đối thủ chính trị của bà.