Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30 diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (PICC) ở thủ đô Manila - Philippines hôm 29-4. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam dự hội nghị quan trọng này.
Ngay sau lễ khai mạc, theo TTXVN, các nhà lãnh đạo ASEAN đã họp phiên toàn thể với trọng tâm là bàn về phương hướng và biện pháp tăng cường liên kết ASEAN, triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Kế hoạch tổng thể của các trụ cột cộng đồng.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong giai đoạn hiện nay, để đạt hiệu quả hợp tác thực chất, ASEAN cần ưu tiên thực hiện 3 trọng tâm: Đáp ứng lợi ích của người dân, lấy người dân làm trung tâm; nâng cao hiệu quả hoạt động của ASEAN và đẩy mạnh hợp tác nội khối và liên kết khu vực.
Để tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN có sự ủng hộ và tham gia rộng rãi của người dân, ASEAN cần chú trọng những dự án gắn kết các nước thành viên; mở rộng và kết nối các cơ hội việc làm, giao lưu văn hóa, du lịch... để người dân được hưởng lợi nhiều hơn nữa từ tiến trình liên kết, hội nhập ASEAN. Bên cạnh đó, sau 50 năm hình thành và phát triển, đây là thời điểm ASEAN đề ra các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động, cải tiến cơ chế, tinh giản bộ máy.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị cần đẩy mạnh hợp tác nội khối, phát huy nguồn lực của thị trường 620 triệu dân có thu nhập ngày càng tăng, sức mua ngày càng lớn cho chính các doanh nghiệp, nhà đầu tư ASEAN.
Ngoài ra, với hơn 90% doanh nghiệp ASEAN là nhỏ và vừa, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng ASEAN cần sớm hoàn thiện kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa 2016-2025, dành nhiều nguồn lực hơn cho các hoạt động khởi nghiệp và sáng tạo, hỗ trợ tiếp cận tài chính, mở rộng thị trường trong nền kinh tế số toàn cầu.
Chiều cùng ngày, phát biểu tại phiên họp hẹp của Hội nghị Cấp cao ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ quan ngại về tình hình căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên, biển Hoa Đông, biển Đông, các vụ khủng bố ở một số nước châu Âu vừa qua.
Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần đề cao các nguyên tắc cơ bản và lập trường chung về giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS); các bên cần kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao; thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và tiến tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất và khả thi trên thực tế; góp phần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở biển Đông.
Tránh cải tạo đất, quân sự hóa ở biển Đông
Cũng như những hội nghị trước, tình hình biển Đông là tâm điểm thảo luận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN diễn ra ở thủ đô Manila - Philippines hôm 29-4. Sự chú ý được dành cho tuyên bố mà Tổng thống nước chủ nhà Rodrigo Duterte đưa ra sau khi hội nghị khép lại.
Theo Reuters, bản dự thảo tuyên bố được thấy hôm 26-4 không có nội dung nói về hoạt động quân sự hóa, xây đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc ở biển Đông. Một số nguồn tin ngoại giao ASEAN tiết lộ rằng các quan chức Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã tìm cách tác động lên nội dung bản dự thảo bằng cách vận động hành lang giới chức nước chủ nhà. Tuy nhiên, 4 nước ASEAN sau đó không đồng ý bỏ các cụm từ “cải tạo đất” và “quân sự hóa” ra khỏi dự thảo tuyên bố.
Kênh ABS-CBN News cho biết trong bài phát biểu khai mạc hội nghị, ông Duterte kêu gọi việc giải quyết hòa bình các tranh chấp và tuân thủ luật pháp quốc tế - một thông điệp được cho là gửi đến Trung Quốc dù nhà lãnh đạo này không đề cập gì về tình hình biển Đông.
Sau đó, tuyên bố của chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN cũng không đề cập đến phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague - Hà Lan về vụ kiện biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc. Thay vào đó, tuyên bố ghi nhận quan ngại sâu sắc của một số nhà lãnh đạo ASEAN đối với những diễn biến gần đây và sự leo thang các hoạt động ở biển Đông, có thể làm gia tăng căng thẳng và gây xói mòn lòng tin ở khu vực.
Tuyên bố cũng nhấn mạnh cần tránh những hoạt động có thể làm phức tạp thêm tình hình, như cải tạo đất và quân sự hóa. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo ASEAN nhất trí phải giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.
ASEAN và Trung Quốc đang hy vọng hoàn tất khung của COC trong năm nay. Dù vậy, một số nhà ngoại giao ASEAN nói với Reuters rằng họ không chắc Trung Quốc có thật lòng tuân thủ bộ quy tắc này không.
và quét mã QR
Bình luận (0)