Người Ai Cập trút giận lên Mỹ

Liên minh Dân tộc Ủng hộ tính hợp pháp - một tổ chức mới thành lập của các đảng phái và phong trào Hồi giáo do Anh em Hồi giáo dẫn đầu - đã phát động cuộc biểu tình “triệu người” vào ngày 12-7 tại Cairo.

Biểu tình “triệu người”

Trong một tuyên bố, liên minh này tiếp tục phản đối cuộc “đảo chính chống lại tính hợp pháp dân chủ” cũng như cam kết đấu tranh với “chính phủ tiếm quyền” và bản “tuyên bố hiến pháp áp bức” mà Tổng thống lâm thời Adli Mansour công bố ngày 8-7. Cuộc biểu tình ngày 12-7 có thể sẽ còn chết chóc hơn ngày “thứ sáu đẫm máu” (5-7) làm 35 người chết. Điều đáng nói là ông Morsi bị quân đội lật đổ cũng sau một cuộc biểu tình “triệu người” như vậy.

Ngoài ra, phong trào thanh niên Tamarod chống ông Morsi cũng mời gọi tuần hành ở thủ đô trong ngày 12-7 để chào mừng tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo.

Ngày 10-7, lực lượng an ninh Ai Cập đã được tăng cường quanh phủ tổng thống Ittihadiya khi hàng trăm người Hồi giáo kéo đến phản đối vụ đụng độ làm 53 người chết và 480 người bị thương xảy ra hôm 8-7. Cơ quan công tố Ai Cập đã buộc tội 200 trong số 650 người bị bắt trong vụ bạo lực này. Song song đó, hàng ngàn người Hồi giáo vẫn biểu tình ngồi ủng hộ ông Morsi tại đền thờ Rabaa Al-Adawiya ở quận Nasr City, Đông Bắc Cairo.

Ngoài các cuộc biểu tình liên miên, cuộc vật lộn để thành lập nội các mới của Thủ tướng lâm thời Hazem El-Beblawi càng vất vả hơn khi cảnh sát đang lùng bắt thủ lĩnh Anh em Hồi giáo Mohamed Badie cùng nhiều nhân vật cấp cao với cáo buộc kích động bạo lực. Dù ông Badie thẳng thừng từ chối lời mời gia nhập chính phủ mới nhưng ông Beblawi tuyên bố vẫn không loại trừ vai trò của Anh em Hồi giáo.

Tiền của Mỹ “lật đổ ông Morsi”

Nếu có điểm gì chung giữa các phe phái ở Ai Cập thì đó là tinh thần chống Mỹ ngày càng tăng. Những người chống ông Morsi lên án chính quyền của Tổng thống Barack Obama tiếp sức cho Anh em Hồi giáo, trong khi phe kia tin rằng Washington đứng sau kế hoạch lật đổ ông Morsi. Đứng mũi chịu sào hứng chịu giận dữ của người Ai Cập hiện nay là Đại sứ Mỹ tại Cairo Anne Patterson. Theo tờ Washington Times, căn nguyên là từ bài phát biểu ngày 18-6 của bà Patterson, thời điểm các cuộc biểu tình chống ông Morsi nhen nhóm. Bà tuyên bố Mỹ hoan nghênh cơ hội đặt quan hệ với Anh em Hồi giáo và tỏ ra “hoài nghi sâu sắc” về hoạt động biểu tình.

Đáng chú ý hơn, kênh truyền hình Al Jazeera ngày 10-7 chỉ ra rằng Washington đã âm thầm trợ giúp tài chính cho các nhân vật đối lập chống ông Morsi trước đây. Theo các tài liệu cấp liên bang thu thập được, Mỹ đã chuyển tiền thông qua một chương trình của Bộ Ngoại giao để “thúc đẩy dân chủ ở Trung Đông”, qua đó giành lại ảnh hưởng bị lung lay sau Mùa xuân Ả Rập. Một số chính trị gia Ai cập được Mỹ chống lưng tiết lộ chính Washington khuyến khích họ châm ngòi biểu tình. “Người Mỹ bảo chúng tôi rằng nếu duy trì được biểu tình trong vòng một tuần, họ sẽ xem xét lại mọi chính sách hỗ trợ Anh em Hồi giáo” - chính trị gia Saaddin Ibrahim nói. Ông Ibrahim điều hành trung tâm Ibn Khaldoun ở Cairo, một trong những đơn vị nhận hỗ trợ của Mỹ nhiều nhất.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ai cập Badr Abdelatty cho hay ông Morsi “đang bị giữ ở một nơi an toàn và chưa bị buộc tội gì”.