Nguy cơ rạn nứt quan hệ Mexico - Mỹ

Chuyến thăm nhằm xoa dịu mối lo ngại của Mexico về những sắc lệnh mới của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong đó ra lệnh xây bức tường biên giới giữa hai nước và đe dọa rút khỏi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) năm 1994. Tổng thống Pena Nieto hồi tháng trước đã hủy cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ tại Washington sau khi ông Trump buộc Mexico phải trả tiền xây bức tường biên giới.

Bất chấp những căng thẳng, thư ký báo chí Nhà Trắng Sean Spicer cho biết sẽ có “cuộc thảo luận lớn” giữa giới chức hai nước. Theo đài BBC, cuộc thảo luận dự kiến đề cập nhiều vấn đề nóng như nạn buôn lậu ma túy, số phận NAFTA... nhưng vấn đề trục xuất người nhập cư bất hợp pháp chắc chắn phủ bóng lên cuộc gặp.

Đại sứ Mỹ tại Mexico Roberta Jacobson (trái) tiếp đón Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tại sân bay quốc tế Benito Juarez - Mexico hôm 22-2 Ảnh: AP

Ngay trước chuyến thăm, Mexico đã lên án chỉ dẫn mới ban hành của chính quyền Tổng thống Donald Trump, theo đó tất cả người nhập cư trái phép có thể bị trục xuất. Các thay đổi trong chính sách nhập cư được công bố hôm 21-2 đề cập đến kế hoạch trục xuất những người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ đến Mexico, thậm chí khi họ không là công dân nước này.

Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray hôm 22-2 tuyên bố họ không thể chấp nhận quyết định đơn phương của một chính phủ áp đặt lên một quốc gia khác. “Chúng tôi không chấp nhận bởi không có trách nhiệm phải thực hiện điều đó và nó cũng không mang lại lợi ích cho Mexico. Chúng tôi cũng sẽ kiểm soát biên giới của mình triệt để” - ông Videgaray nhấn mạnh. Theo vị ngoại trưởng, chính quyền Mexico chuẩn bị đưa vụ việc lên Liên Hiệp Quốc để bảo vệ sự tự do và quyền của người dân Mexico theo luật quốc tế.

Ông Roberto Campa, người đứng đầu bộ phận nhân quyền của Bộ Nội vụ Mexico, cũng cho rằng kế hoạch trục xuất người nhập cư không mang quốc tịch Mexico đến nước này là “hành động thù địch” và “không thể chấp nhận được”.

Theo đài BBC, hiện có khoảng 11 triệu người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ sống ở Mỹ, trong đó nhiều người đến từ Mexico. Vẫn chưa rõ liệu Mỹ có thẩm quyền để buộc Mexico chấp nhận người nhập cư nước ngoài bị trục xuất hay không.

Tuy nhiên, tác động tiêu cực từ bước đi cứng rắn trên là điều khó tránh. Hôm 21-2, ông G.O.Valencia, 45 tuổi, người Mexico, nhảy cầu tự sát chỉ 30 phút sau khi bị trục xuất khỏi Mỹ lần thứ 3. Người đàn ông này qua đời tại bệnh viện sau khi được phát hiện trong trạng thái bất tỉnh. Vụ việc diễn ra gần biên giới giữa TP San Diego - Mỹ và TP Tijuana - Mexico.