Ông Duterte sẽ "né" phán quyết biển Đông khi thăm Trung Quốc?

Đó là nhận định được ông Wu Shicun, Chủ tịch Viện Quốc gia Trung Quốc về Nghiên cứu biển Đông, đưa ra hôm 13-10.

Thay vào đó, theo ông Wu, hai bên có thể đưa ra tuyên bố chung về những vấn đề khác tại vùng biển tranh chấp. “Phía Philippines nên hiểu rõ trước chuyến đi rằng họ cần đặt vấn đề biển Đông sang một bên bởi vì rõ ràng là họ không thể đến Trung Quốc để bàn về phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) về vụ kiện biển Đông. Hai phía có thể đạt được một số đồng thuận ở biển Đông, như cơ chế quản lý khủng hoảng và hợp tác đánh bắt hải sản” – ông Wu nhấn mạnh.

Đổi lại, theo chuyên gia này, Philippines có thể sẽ nhận được tiền đầu tư cơ sở hạ tầng từ Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á, thúc đẩy du lịch và sản phẩm nông nghiệp tại Trung Quốc.

Tổng thống Duterte (phải) và Thủ tướng Lý Khắc Cường. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, ông Li Mingjiang, một giáo sư tại Trường nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam (Singapore), cho rằng ngay cả khi ông Duterte không nêu vấn đề phán quyết của PCA trong chuyến thăm, thì điều này cũng không có nghĩa Manila từ bỏ các tuyên bố chủ quyền ở biển Đông. Theo ông Li, việc "né" đề cập phán quyết chỉ là cách để Philippines làm dịu hậu quả của nó, đồng thời giúp cải thiện quan hệ với Trung Quốc.

Theo các nhà phân tích, chuyến thăm của Duterte có thể tạo điều kiện để hai bên thương lượng một cơ chế quản lý khủng hoảng song phương, qua đó giảm thiểu rủi ro trên biển và thảo luận về chuyện đánh bắt cá chung ở gần bãi cạn Scarborough đang tranh chấp. Riêng ông Wu nói thêm rằng quan hệ đồng minh Philippines – Mỹ đã kéo dài suốt nhiều thập kỷ và sẽ không bị đổ vỡ chỉ vì một vài lời nói hay một chuyến thăm của một tổng thống Philippines đến Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 12-10 xác nhận ông Duterte sẽ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường trong chuyến viếng thăm Trung Quốc từ ngày 18 đến ngày 21-10. “Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Duterte sẽ bàn bạc chuyện cải thiện quan hệ song phương, tăng cường hợp tác, bàn về những vấn đề chung trong khu vực và quốc tế. Trung Quốc hy vòng rằng chuyến viếng thăm của ông Duterte cũng cố chính trị, đẩy mạnh hợp tác, phát huy tình bạn, giải quyết mâu thuẫn một cách hợp lý, đưa mối quan hệ song phương trở lại đúng hướng và phát triển bền vững” – phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định.