Quan hệ Mỹ - Trung Quốc có nguy cơ gặp thêm sóng gió sau cuộc điện đàm kéo dài 10 phút giữa Tổng thống đắc cử Donald Trump với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn hôm 2-12.
“Thủ đoạn tầm thường”
Theo thông báo từ phía Đài Loan, bà Thái đã chủ động gọi điện cho ông Trump và hai bên thảo luận về quan hệ kinh tế, chính trị, an ninh. Trong khi đó, nhóm chuyển giao quyền lực của ông Trump nói thêm tỉ phú bất động sản còn chúc mừng bà Thái trở thành lãnh đạo Đài Loan đầu năm nay. Theo đài CNN, đây là lần đầu tiên một cuộc gọi như thế diễn ra kể từ năm 1979 - thời điểm Washington cắt đứt quan hệ ngoại giao chính thức với vùng lãnh thổ này và công nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc” của Bắc Kinh.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 3-12 đã gửi công hàm phản đối cuộc điện đàm đến Mỹ, cũng như kêu gọi Washington xử lý vấn đề Đài Loan cẩn trọng để tránh gây ra trục trặc không cần thiết trong quan hệ song phương. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hy vọng quan hệ Mỹ - Trung sẽ không có bất cứ xáo trộn hoặc tổn hại nào sau khi nhắc khéo chính sách “Một Trung Quốc” là nền tảng vững chắc cho quan hệ 2 nước. Trung Quốc cũng không quên chỉ trích Đài Loan khi gọi đây là “thủ đoạn tầm thường”, không thể làm thay đổi chính sách lâu dài của Washington đối với Bắc Kinh.
Chính quyền Tổng thống Barack Obama, người chuẩn bị rời Nhà Trắng vào tháng tới, trấn an Trung Quốc bằng cách tái khẳng định sự ủng hộ đối với nguyên tắc “Một Trung Quốc”. “Chính sách lâu nay của chúng tôi về các vấn đề giữa 2 bờ eo biển Đài Loan không có gì thay đổi” - người phát ngôn An ninh Quốc gia Mỹ Emily Horne nhận định.
Trong khi đó, ông Trump ban đầu cho rằng nếu Mỹ có thể bán vũ khí quân sự trị giá hàng tỉ USD cho Đài Loan thì việc ông nhận một cuộc gọi từ lãnh đạo hòn đảo này không có gì ầm ĩ. “Tổng thống đắc cử Trump hoàn toàn hiểu rõ chính sách lâu nay của Mỹ” - bà Kellyanne Conway, quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, nói với đài CNN.
Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump và lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Ảnh: SCMP
Tính toán hay sai lầm?
Dù vậy, đài CNN nhận định cuộc điện đàm trên làm dấy lên câu hỏi liệu ông Trump có ý thay đổi chính sách của Mỹ hoặc đây chỉ là sai lầm của một đội ngũ còn thiếu kinh nghiệm về chính sách đối ngoại. Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ thậm chí chỉ trích ông Trump ưu tiên chuyện làm ăn hơn lợi ích an ninh của quốc gia.
Trước đó, hồi tháng 11, truyền thông Đài Loan tiết lộ Tập đoàn Trump Organization của ông Trump đang theo đuổi một số dự án bất động sản tại hòn đảo này. Thị trưởng TP Đào Viên cho biết một đại diện của tỉ phú Trump đã đến thăm địa phương vào tháng 9 và bày tỏ sự quan tâm đến việc xây dựng khách sạn, khu nghỉ dưỡng sang trọng ở đó.
Dù lý do có là gì thì, theo ông Evan Medeiros, chuyên gia của Công ty Tư vấn Eurasia Group (Mỹ), cuộc điện đàm chắc chắn khiến quan hệ Mỹ - Trung Quốc sẽ có sự khởi đầu sóng gió dưới thời ông Trump. Trong khi đó, ông Barry Pavel, Giám đốc Trung tâm Brent Scowcroft về an ninh quốc tế, trực thuộc Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ), cho rằng Bắc Kinh “sẽ nghĩ rằng đây là một hành động cố ý và khơi nguồn “chính sách thù địch” của chính quyền ông Trump nhằm vào Trung Quốc.
Dự luật ngân sách quốc phòng thường niên trị giá 618,7 tỉ USD của Mỹ có thể là một lý do nữa khiến Trung Quốc tin như thế. Dự luật sắp được đưa ra bỏ phiếu tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ này đề xuất các hoạt động trao đổi quân sự cấp cao với Đài Loan. Phát biểu tại cuộc họp báo hôm 2-12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố Bắc Kinh cực lực phản đối Mỹ và Đài Loan tiến hành bất kỳ hình thức liên lạc chính thức hoặc trao đổi quân sự nào.
và quét mã QR
Bình luận (0)