Philippines đang “nhượng Scarborough cho Trung Quốc"

Tiến sĩ Jay Batongbacal, Giám đốc Viện Hàng hải và Luật Biển (IMLOS) thuộc Trường ĐH Philippines (UP), nói với tờ Inquirer rằng Philippines không nên hài lòng với việc được cho đánh bắt cá ở bãi cạn Scarborough trong khi lực lượng tuần duyên Trung Quốc lúc nào cũng hiện diện thường trực tại đó.

Lãnh đạo một cơ quan nằm trong Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Raul Pedrozo, cho biết Bắc Kinh có thể hoàn thành tam giác kiểm soát quân sự ở biển Đông nếu giành được bãi cạn Scarborough. Tam giác này bao gồm cả đảo Phú Lâm (quần đảo Hoàng Sa) và quần đảo Trường Sa (đều của Việt Nam).

“Điều quan trọng là Philippines phải giữ vững lập trường, không cho Trung Quốc biến Scarborough thành đảo nhân tạo” – đại úy Pedrozo phát biểu trong một bài thuyết trình gần đây.

Hai ông Raul Pedrozo (trái) và Jay Batongbacal. Ảnh: INQUIRER

Batongbacal và Pedrozo là hai trong số các diễn giả tham gia một diễn đàn tại UP về vụ tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và Philippines ở biển Đông.

Khác với người tiền nhiệm, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte bày tỏ lập trường muốn tổ chức các cuộc đàm phán song phương với Bắc Kinh, đồng thời hạn chế quan hệ với Mỹ và xích lại gần Nga, Trung Quốc.

Ông Batongbacal cho rằng người dân Philippines không hay biết về những cuộc họp kín của chính phủ với Trung Quốc. Cũng theo ông Batongbacal, Manila nên đẩy mạnh tuần tra và tăng cường sự hiện diện trong khu vực bởi nếu không làm như vậy, họ sẽ vô tình thừa nhận quyền lợi của Bắc Kinh tại bãi cạn Scarborough.

Thêm vào đó, ông còn tỏ ra thất vọng khi Tổng thống Duterte quay lưng với Mỹ: “Điều đó đặt ra mối nguy hiểm là chúng ta sẽ bị cô lập và phải tự lo cho bản thân mình, dẫn đến dễ tổn thương hơn”.

Về phần mình, ông Pedrozo nói Philippines có thể chấm dứt tuần tra chung với Mỹ ở biển Đông. Tuy nhiên, ông lưu ý tuần tra chung cũng mang lại nhiều lợi thế vì Philippines khó đối đầu với hải quân hoặc tuần duyên Trung Quốc nếu chỉ có một mình.

Philippines sẽ mua súng trường Mỹ

Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines (PNP) Dela Rosa hôm 14-11 thông báo họ sẽ thúc đẩy hợp đồng mua 26.000 súng trường tấn công từ một nhà cung cấp của Mỹ, sau khi Tổng thống Duterte loan báo thỏa thuận này sẽ bị hủy bỏ.

“(Tổng thống) nói với tôi hãy tiếp tục thỏa thuận. Việc xử lý hợp đồng đang diễn ra suôn sẻ” – ông Dela Rosa nói và không giải thích lý do nhà lãnh đạo Philippines thay đổi quyết định. Tuy nhiên, ông nói rằng sẽ có một tổng thống mới ở Washington và “ông Duterte cùng ông Trump vốn là bạn bè”.

Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines (PNP) Dela Rosa. Ảnh: REUTERS