Quan chức Mỹ: Không có bất thường ở bãi cạn Scarborough

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 5-9 triệu tập đại sứ Trung Quốc để yêu cầu giải thích việc Bắc Kinh triển khai một đội tàu gần bãi cạn Scarborough. Manila cáo buộc tàu hút bùn và sà lan cỡ đại được nhìn thấy gần bãi cạn này.

Tuy nhiên, hai quan chức Washington giấu tên khẳng định với tờ Navy Times rằng trong số các hình ảnh chụp đội tàu Trung Quốc gần bãi cạn được Manila công bố tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Lào hôm 7-9 không thấy tàu hút bùn.

Hai quan chức còn nhận định khả năng Trung Quốc cải tạo Scarborough là khá xa vời trong khi Bắc Kinh đang tập trung vào các đảo nhân tạo xây phi pháp ở quần đảo Trường Sa (của Việt Nam).

Trong số các hình ảnh chụp đội tàu Trung Quốc gần bãi cạn không thấy tàu hút bùn. Ảnh: BỘ QUỐC PHÒNG PHILIPPINES

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm 7-9 cũng phủ nhận nước này bắt đầu cải tạo Scarborough. “Tình hình liên quan đến Hoàng Nham Đảo (tên Bắc Kinh gọi bãi cạn Scarborough) vẫn không thay đổi. Chưa có hoạt động mới nào diễn ra. Chúng ta cần phải cảnh giác cao độ về lý do tại sao (Philippines) thổi phồng vấn đề và lan truyền tin đồn” – bà Hoa nhấn mạnh.

Bà Bonnie Glaser, chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), trụ sở ở Washington, tin rằng không có bằng chứng cho thấy Bắc Kinh đang cải tạo bãi cạn.

Theo chuyên gia này, sự gia tăng hoạt động của tàu Trung Quốc tại Scarborough gần đây – bao gồm triển khai tàu hải cảnh và tàu bán quân sự - có thể là một thông điệp gửi tới Philippines, không phải nhằm mục đích xây dựng.

“Điều đó phù hợp với cách tiếp cận của Trung Quốc dùng để đối phó với các nước khác, có thể là một động thái gây sức ép lên Philippines trước các cuộc thảo luận song phương” – bà Glaser cho biết.

Dù không tin Bắc Kinh định cải tạo Scarborough song giới quân sự Mỹ đang theo dõi sát. Theo Navy Times, các quan chức Mỹ tiết lộ hải quân Mỹ đang cân nhắc thực hiện một cuộc tuần tra hàng hải gần bãi cạn Scarborough để chứng tỏ rằng đây là vùng biển quốc tế, đồng thời nhấn mạnh vị thế của Mỹ trong việc hỗ trợ giám sát.