Tại cuộc họp báo ở bang Florida hôm 27-7, tỉ phú New York nhắc lại vụ bà Clinton dùng email cá nhân cho công việc trong quãng thời gian làm ngoại trưởng. Sau đó, ông đề nghị Moscow “tìm giúp” hơn 33.000 email đã xóa của nữ cựu ngoại trưởng Mỹ.
Đúng là nước Mỹ chưa từng có tiền lệ như vậy: Lần đầu tiên một ứng cử viên tổng thống công khai kêu gọi đối thủ nước ngoài can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ. Hơn thế nữa, ông Trump dường như gợi ý rằng Nga “nên thay mặt ông vi phạm luật pháp Mỹ”.
Giáo sư Paul Musgrave, chuyên nghiên cứu về chính sách đối ngoại của Washington tại Đại học Massachusetts, ngạc nhiên: “Điều này chưa từng xảy ra. Đó là một cái gì đó rất mới mẻ trong các mối quan hệ quốc tế”.
Học giả về chính sách ngoại giao Jeremy Shapiro tại Viện Brookings cũng bất ngờ trước đề xuất “mời gọi” một thế lực nước ngoài can thiệp vào nền chính trị Mỹ của ông Trump: “Tôi nghĩ không ai dám đứng trên bục diễn giả để nói rằng “Hãy để họ vào’”.
Ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa Donald Trump liên tục gây sốc. Ảnh: THE NEW YORK TIMES
Một số chuyên gia đối ngoại khác không dùng ngôn ngữ mềm mỏng mà thẳng thừng lên án ứng cử viên Cộng hòa. Giáo sư William Inboden (Đại học Texas), từng phục vụ trong Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống George W. Bush, nói với trang Politico: “Đề xuất của ông Trump là “một cuộc tấn công vào Hiến pháp”, “tương đương với tội phản quốc”.
Trong khi đó, trang Business Insider dẫn lời giám đốc điều hành Công ty an ninh mạng Vera, Ajay Arora, cho biết: “Tôi suýt ngã khỏi ghế sau khi nghe ông ta nói”. Phát ngôn viên Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan tuyên bố ngay sau buổi họp báo ngày 27-7: “Nga là một mối đe dọa toàn cầu. Putin nên đứng ngoài cuộc bầu cử này”.
Ngay cả cựu thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt cũng lên tiếng về trường hợp độc nhất vô nhị nói trên: “Tôi không bao giờ nghĩ rằng một ứng cử viên tổng thống Mỹ lại có thể là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh phương Tây”.
Người ta nghi ngờ rằng từ đây về sau, Nga sẽ thay đổi cách thức hoạt động của cơ quan tình báo sau khi được ông Trump “bật đèn xanh”.
Nhưng ông Shapiro cũng nói lại, có thể ông Trump không ý thức về hậu quả từ đề xuất của mình. “Đối với tôi, không phải ông ấy nhất thiết phải móc ngoặc với người Nga, hoặc có ý định phản quốc hay gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử - ông Shapiro nhận định.
Nhóm phụ trách chiến dịch tranh cử của ông Trump dường như nhận ra đề xuất của tỉ phú New York sẽ gây nhiều bất lợi nên sau đó đã đính chính: “Ông Trump rõ ràng đã nói rằng nếu Nga hoặc những nước khác có 33.000 email bị xóa bất hợp pháp của bà Clinton, họ nên chia sẻ chúng với FBI (Cục Điều tra Liên bang Mỹ), chứ không phải ông mời gọi Nga xâmm nhập email của bà Hillary Clinton”.
và quét mã QR
Bình luận (0)