Thất vọng với Mỹ, người Kurd ở Syria cầu cứu Nga và ông Assad

Lời kêu gọi lực lượng chính phủ Syria quay lại biên giới vốn do các tay súng người Kurd nắm giữ nhiều năm nay đã thể hiện sự khủng hoảng sâu sắc giữa lúc Tổng thống Mỹ Donald Trump đột ngột quyết định rút lực lượng khỏi quốc gia Trung Đông này.

Trong khi tình hình tại thực địa chưa có nhiều thay đổi, lực lượng Mỹ vẫn đang được triển khai và ông Trump nói rằng việc rút quân sẽ diễn ra chậm rãi, giới chức người Kurd vẫn không khỏi nóng lòng tìm kiếm chiến lược để bảo vệ khu vực của mình khỏi Thổ Nhĩ Kỳ trước khi Mỹ "dứt áo".

Các cuộc đối thoại với Damascus và Moscow dường như tập trung vào sự lãnh đạo của người Kurd. Nỗi sợ hãi lớn nhất của họ là sự tái diễn của một cuộc tấn công từ Thổ Nhĩ Kỳ có thể đẩy cư dân người Kurd và lực  lượng Các đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) ra khỏi TP Afrin ở Tây Bắc Syria như hồi đầu năm nay.

Các tay súng Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) bước đi trên đống đổ nát ở Manbij, Syria. Ảnh: Reuters

Theo Reuters, các lãnh đạo người Kurd cũng đang cố gắng thuyết phục các nước phương Tây khác lấp chỗ trống khi Washington rút khoảng 2.000 binh lính hiện diện ở phía Bắc và Đông Syria.

Khu vực lãnh thổ đang bị đe dọa này chiếm khoảng 1/4 Syria, phần lớn ở phía Đông sông Euphrates nằm dưới kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) vốn được Mỹ hậu thuẫn, một liên minh do YPG lãnh đạo. Khu vực này giáp biên giới Iraq về phía Đông và bao gồm 3 thành phố chính: Qamishli, Hasaka và Raqqa.

SDF vốn là đối tác chính ở Syria của Mỹ nhưng Thổ Nhĩ Kỳ coi các tay súng YPG là mối đe dọa và quyết tâm quét sạch lực lượng này.

Giới chức từ Bắc Syria tới Moscow hồi tuần trước và dự kiến sớm thực hiện chuyến đi tiếp theo. Họ hy vọng Nga sẽ hối thúc Damascus thực hiện nghĩa vụ chủ quyền, theo chính trị gia cấp cao người Kurd Aldar Xelil.

"Những liên lạc của chúng tôi với Nga và chính quyền (Syria) nhằm tìm kiếm một cơ chế rõ ràng bảo vệ biên giới phía Bắc" - ông Xelil cho hay. Ông nhấn mạnh rằng người Kurd muốn Nga đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng ổn định ở khu vực.

Ngay sau khi Tổng thống Trump thông báo kế hoạch rút quân khỏi Syria, Thổ Nhĩ Kỳ đã rục rịch tăng cường lực lượng quân sự tại các khu vực giáp biên giới với Syria. Các đoàn xe tăng, xe tải quân sự chở binh sĩ và khí tài quân sự của Ankara được nhìn thấy tăng viện cho khu vực này. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cũng xác nhận đã sẵn sàng cho một chiến dịch quân sự lớn, vượt qua bờ đông sông Euphates ở miền bắc Syria.

Phản ứng với động thái này, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 27-12 lên tiếng cảnh báo, khẳng định rằng các vùng lãnh thổ ở phía Đông Syria cần phải được giao lại quyền kiểm soát cho chính phủ Syria theo luật pháp quốc tế.