Tình báo Mỹ đổ thêm dầu vào lửa Mỹ - Trung?

DIA ngày 3-9 đăng dòng chữ đầy ẩn ý: “Trung Quốc vẫn đẳng cấp như mọi khi”, ám chỉ chuyện Tổng thống Obama đáp máy bay xuống TP Hàng Châu để tham dự hội nghị G20 mà không có nghi lễ thảm đỏ và phải xuống bằng cửa bụng máy bay.

Dòng chữ châm biếm đính kèm đường dẫn đến một bài báo của The New York Times về cuộc cãi vã giữa quan chức Trung Quốc và Mỹ. Khi ấy, một viên chức Trung Quốc hô to “đây là đất nước chúng tôi” để chặn phóng viên và giới chức Mỹ muốn đi qua hàng rào an ninh.

Mặc dù dòng chữ trên nhanh chóng bị xóa nhưng nhiều người đã chú ý đến nó. DIA sau đó đăng một thông điệp khác, giải thích rằng dòng thông tin chia sẻ trước đó không đại diện cho quan điểm của DIA. “Chúng tôi xin lỗi” – DIA viết

Ông Obama kêu gọi phóng viên không “phóng đại” sự cố. Ảnh: REUTERS

Quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định đối xử thô lỗ với Tổng thống Obama không có ích lợi gì cho Trung Quốc. Ảnh: SCMP

Trong khi đó, phản ứng của tổng thống Mỹ bình thản hơn. Ông Obama kêu gọi phóng viên không “phóng đại” sự cố. .

Tổng thống Obama khẳng định cãi vã không tác động đến quan hệ Mỹ - Trung. Theo ông, một phần nguyên nhân căng thẳng bởi vì Mỹ có thái độ với báo chí khác với các nước. “Chúng tôi cho rằng báo chí cần được tiếp cận công việc mà chúng tôi đang tiến hành, cần có khả năng đặt câu hỏi. Chúng tôi không bỏ đi các giá trị và lý tưởng khi ra nước ngoài nhưng quan điểm đó có thể gây căng thẳng” – ông Obama nói.

Các phóng viên Mỹ đi cùng Tổng thống Obama nói an ninh Trung Quốc không cho họ đứng xem tổng thống bước xuống máy bay. Việc hạn chế này thường chỉ áp dụng cho những nơi nguy hiểm như Afghanistan.

Khi một nhân viên Nhà Trắng phản đối với một viên chức Trung Quốc, viên chức Trung Quốc được cho là đã hô to “đây là đất nước chúng tôi”. Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice cũng bị ngăn cản. Theo báo The New York Times, bà đã chê trách các viên chức Trung Quốc.

Về vụ không có thang cuốn và thảm đỏ, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng ngày 4-9 dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định Bắc Kinh đều chuẩn bị thang cuốn có thảm đỏ để đón tiếp lãnh đạo các quốc gia tới sân bay TP Hàng Châu.

Tuy nhiên, theo người này, chính phía Mỹ than phiền người điều khiển thang cuốn không nói tiếng Anh và không thể hiểu những chỉ dẫn an ninh từ phía Mỹ. Quan chức này nói rằng Trung Quốc “đã đề xuất sẽ cử một phiên dịch ngồi cạnh người điều khiển thang song Mỹ không đồng ý, nói rằng họ không cần chiếc cầu thang được phía sân bay chuẩn bị”.

Quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng khẳng định rằng đối xử thô lỗ với Tổng thống Obama thì cũng không có ích lợi gì cho Trung Quốc. Nhiều chuyên gia có kinh nghiệm về ngoại giao cũng nhận định rằng Trung Quốc không có lý do gì để đối xử khiếm nhã với Tổng thống Mỹ khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang nỗ lực cải thiện quan hệ Mỹ - Trung.

Một cựu cố vấn kinh tế từng làm việc tại lãnh sự quán Trung Quốc ở TP San Francisco nói: “Quan hệ với Mỹ rất quan trọng với Trung Quốc nên hoàn toàn không hợp lý khi nghĩ Trung Quốc cố tình tạo rắc rối hay cư xử không tốt với Tổng thống Mỹ”.