Tổng thống Philippines dằn mặt ông Obama

Trong cuộc họp báo ngắn trước khi lên đường bay sang Lào dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN hôm 5-9, ông Duterte nhận được câu hỏi của một phóng viên rằng ông định giải thích thế nào về các vụ bắn giết không qua xét xử khi gặp ông Obama.

Đáp lại, ông Duterte nhấn mạnh: “Tôi là tổng thống một quốc gia có chủ quyền và chúng tôi đã không còn là thuộc địa từ lâu rồi. Tôi không có ông chủ nào ngoài người dân Philippines. Anh phải tôn trọng. Đừng có hỏi gì hết. Nếu không, “Putang ina”, tôi sẽ chửi thề với anh tại diễn đàn đó”.

Theo hãng tin AP và Reuters, “Putang ina” nghĩa là “thằng khốn” theo tiếng Tagalog của Philippines.

Trước đó, ông Duterte “không tha” cả giáo hoàng và Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon. Khi bị chỉ trích, ông từng đòi ra khỏi Liên Hiệp Quốc. Dù sau đó đã bào chữa là "nói đùa" nhưng ông Duterte vẫn từ chối gặp ông Ban ở Lào với lý do lịch trình bận rộn.

Không rõ cuộc gặp giữa ông Duterte và ông Obama sẽ như thế nào sau những lời lẽ cứng rắn này? Ảnh: Reuters

Kể từ khi ông Duterte nhậm chức (30-6) và phát động cuộc chiến chống ma túy, khoảng 2.400 người nghi buôn bán và sử dụng ma túy đã bị giết chết không qua xét xử.

Cũng trong cuộc họp báo ngày 5-9, ông Duterte nói với các phóng viên: "Sẽ còn nhiều người bị giết cho tới khi kẻ buôn bán ma túy cuối cùng trên đường phố biến mất. Chưa tới kẻ sản xuất ma túy cuối cùng, chúng tôi chưa dừng lại".

Hiện chưa rõ ông Obama có ý định nói về vấn đề này khi gặp ông Duterte tại cuộc họp đã được lên kế hoạch bên lề hội nghị ASEAN hay không.

Trước đó, tại một cuộc họp báo ở Hàng Châu – Trung Quốc khi đang dự hội nghị thượng đỉnh G20, tổng thống Mỹ phát biểu: "Chúng tôi nhìn nhận gánh nặng khủng khiếp mà nạn buôn bán ma túy gây ra không chỉ ở Philippines mà còn trên toàn thế giới. Chống buôn lậu ma túy rất khó khăn nhưng chúng ta phải tiến hành phù hợp với luật pháp quốc tế. Do đó, không có gì nghi ngờ là vấn đề này sẽ được nêu ra nếu chúng tôi hội đàm”.

Ông Obama tại Hàng Châu. Ảnh: EPA

Trước phát biểu của ông chủ Nhà Trắng, tổng thống Philippines vặn lại: “Ông ta là ai mà đối đầu với tôi?’. Theo ông Duterte, Philippines vẫn chưa nhận lời xin lỗi từ Mỹ vì những “hành động xấu xa mà nước này phạm phải trong thời gian đô hộ Philippines”.

Tổng thống Duterte chỉ ra một chiến dịch bình định của Mỹ ở miền Nam Philippines đã giết chết nhiều người Hồi giáo Moro hơn 1 thế kỷ trước. Ông đổ lỗi những vết thương quá khứ khiến cho “miền Nam tiếp tục sôi sục” với các nhóm ly khai.

Ông Duterte cũng nhắc nhở ông Obama đừng "lên lớp" về nhân quyền. Theo kế hoạch, hai ông Duterte và Obama sẽ gặp nhau ngày 6-9 tại Lào. Tuy nhiên, không lâu sau phát biểu của tổng thống Philippines, ông Obama tỏ ra cân nhắc.

Gọi ông Duterte là “người đặc sắc", ông Obama cho biết đã chỉ đạo các phụ tá tìm hiểu xem liệu giữa 2 nhà lãnh đạo có thể có “một cuộc họp mang tính xây dựng” ở Lào hay không.

"Dĩ nhiên người dân Philippines nằm trong số bạn bè và đồng mình thân thiết nhất của chúng ta. Philippines là đồng minh theo hiệp ước của chúng tôi. Nhưng tôi luôn muốn chắc chắn rằng tôi sẽ có một cuộc gặp có giá trị và đạt được điều gì đó" - ông Obama nói với các phóng viên hôm 5-9 ở Hàng Châu.