Trung Quốc lôi “hổ lớn” xuống núi

Tại phiên họp toàn thể của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật trung ương Trung Quốc (CCDI) hôm 13-1, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố sẽ không ngơi tay trong cuộc chiến chống tham nhũng “khốc liệt và kéo dài” năm 2015.

“Tự thanh lọc”

Ông Tập cam kết duy trì “áp lực ở mức cao” và “không khoan nhượng” trong bối cảnh tham nhũng “có giảm đi nhưng không biến mất và hấp lực vẫn còn”. Mặc dù công nhận nỗ lực chống tham nhũng năm 2014 “có hiệu quả” song chủ tịch Trung Quốc cho rằng tình hình vẫn khó khăn và phức tạp. “Chiến dịch chống tham nhũng là vấn đề sống chết đối với Đảng Cộng sản và nhà nước Trung Quốc” - Tân Hoa Xã dẫn lời ông Tập nhấn mạnh.

Trong bài phát biểu với CCDI, lần đầu tiên ông Tập đề cập cựu Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang và cựu Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lệnh Kế Hoạch. Theo ông Tập, đó là những ví dụ điển hình cho cố gắng chống tham nhũng của Bắc Kinh và “chứng tỏ với thế giới rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc có cách tiếp cận trực diện với các sai lầm và sẵn sàng sửa chữa” - điều được ông Tập gọi là nỗ lực “tự thanh lọc”.

Chủ tịch Tập Cận Bình trong cuộc họp với Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật trung ương Trung Quốc hôm 13-1.

Ảnh: TÂN HOA XÃ

Trong năm 2015, ông Tập cho biết chiến dịch chống tham nhũng sẽ tập trung vào tăng cường cơ chế giải trình chính thức, theo sát người thân và đồng minh thân cận của các quan chức có khả năng nhúng chàm, tăng cường giám sát doanh nghiệp nhà nước.

Trước đó, tại cuộc họp cuối cùng trong năm 2014 của Bộ Chính trị, ông Tập khẳng định năm nay sẽ không chấp nhận việc chia bè kết phái trong đảng, từ đó xóa bỏ mô hình lãnh đạo tập thể. Tuy nhiên, nhà bình luận chính trị Lưu Đông tỏ ra hoài nghi: “Loại bỏ phe phái trong một đảng có hơn 80 triệu thành viên là nhiệm vụ bất khả thi”.

Nhắm vào phó chủ tịch nước?

Ngoài “phe thư ký”, “phe dầu khí” và “Sơn Tây hội”, giờ đây “bang Giang Tô” đang được nhắc nhiều ở Trung Quốc, nhất là sau vụ ngã ngựa của 2 lãnh đạo TP Nam Kinh (thuộc tỉnh Giang Tô) là Thị trưởng Quý Kiến Nghiệp và Bí thư Thành ủy Dương Vệ Trạch vì cáo buộc tham nhũng.

“Bang Giang Tô” hưng thịnh kể từ khi ông Lý Nguyên Triều, người nắm quyền lãnh đạo tỉnh này từ năm 2000-2007, lên làm trưởng Ban Tổ chức trung ương tại Đại hội 17, rồi sau đó là phó chủ tịch nước. Mới đây, Tân Hoa Xã đăng trên blog bài viết nói việc bắt giữ, cách chức ông Dương Vệ Trạch có ý nghĩa rất lớn đối với công cuộc chống tham nhũng ở Giang Tô và rất có thể sẽ lôi được “hổ lớn xuống núi”.

Phó Chủ tịch nước Trung Quốc Lý Nguyên Triều Ảnh: CCTV

Theo Đông phương nhật báo, con “hổ lớn” mà Tân Hoa Xã ám chỉ là ông Lý Nguyên Triều. Tờ Minh báo của Hồng Kông tiết lộ ông Dương Vệ Trạch có quan hệ gần gũi với ông Lý. Trong khi đó, một nguồn tin ở Bắc Kinh nói với tạp chí Minh kính rằng vấn đề nghiêm trọng nhất của ông Lý chính là câu kết bè đảng với ông Lệnh Kế Hoạch.

Trang tin tiếng Hoa ở nước ngoài Đa chiều dẫn một số nguồn tin từ Trung Nam Hải cho biết Bí thư CCDI Vương Kỳ Sơn xem tỉnh Giang Tô là “chiến trường chính” của chiến dịch chống tham nhũng thời gian tới. Lý do là kể từ sau khi ông Quý Kiến Nghiệp mất chức, CCDI thu thập được nhiều manh mối quan chức tham nhũng ở Giang Tô.

Song song đó, theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng đang tìm cách kiềm chế ảnh hưởng của các lãnh đạo địa phương. Lý Tiểu Bằng, Tỉnh trưởng Sơn Tây và là con trai cựu Thủ tướng Lý Bằng, trở thành tỉnh trưởng mới nhất chia sẻ quyền lực nhiều hơn với cấp phó. Giới phân tích nhận định việc giao cho cấp phó nhiều quyền quản lý hơn sẽ làm giảm nguy cơ tham nhũng trong bộ máy địa phương.