Báo cáo Chiến lược Đông Á 2013 do Viện Nghiên cứu quốc phòng Nhật Bản (NIDS) công bố có đoạn: “Trung Quốc, trên cơ sở sức mạnh quốc gia đang gia tăng và tiến bộ quân sự, ngày càng có các hành động gây xích mích với các nước láng giềng mà không hề e dè”.
Theo báo cáo được Bộ Quốc phòng Nhật tài trợ soạn thảo này, quan hệ giữa Bắc Kinh và Tokyo xấu đi kể từ tháng 9-2012 khi Nhật quốc hữu hóa một phần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở biển Hoa Đông. Tuy nhiên, báo cáo cho rằng thực ra Trung Quốc đã chuẩn bị cho việc đòi chủ quyền Senkaku từ lâu. Cụ thể, ngay từ tháng 1-2012, Trung Quốc đã phân loại quần đảo này là “lợi ích cốt lõi”, xếp ngang với Tây Tạng và Đài Loan về khía cạnh không bao giờ nhượng bộ.
Tàu Nhật Bản và Trung Quốc thường xuyên kè sát nhau gần Senkaku. Ảnh: AP
“Các hành động mà Trung Quốc thực hiện sau đó cho thấy rõ ràng họ đã lên kế hoạch tỉ mỉ các biện pháp thúc đẩy yêu sách chủ quyền tại quần đảo Senkaku. Trung Quốc sử dụng cùng cách tiếp cận như tại biển Đông và không hề do dự trong việc va chạm với láng giềng” - báo cáo viết.
Cũng theo báo cáo, không chỉ có quan hệ Trung - Nhật trở nên phức tạp mà cả Nga, một đối tác chiến lược theo vẻ bề ngoài, cũng không yên tâm trước sự trỗi dậy của Bắc Kinh. Dù tân Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chọn Nga là điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên, “quan hệ đối tác chiến lược Nga - Trung phức tạp hơn nhiều so với vẻ bề ngoài”, theo báo cáo.
“Quan hệ bình đẳng khó mà duy trì khi GDP của Trung Quốc gấp bốn lần Nga. Điều này khiến Moscow chống đỡ bằng cách nghiêng về quan hệ vốn cũng sóng gió với Nhật. Tại các hội nghị thượng đỉnh và cấp ngoại trưởng song phương gần đây, Nga đã kiên trì yêu cầu Tokyo hợp tác trong lĩnh vực an ninh, đặc biệt là an ninh hàng hải” - báo cáo viết.
Báo cáo nói thêm: “Nhận thấy hoạt động hàng hải của Trung Quốc sẽ bành trướng lên phía bắc trong tương lai gần là yếu tố khiến Nga muốn bắt tay hợp tác với Nhật và Mỹ”.
Quan hệ không cân xứng giữa Trung Quốc và Ấn Độ cũng được đề cập. Theo đánh giá của NIDS, hoạt động hàng hải là lĩnh vực duy nhất mà Ấn Độ còn nhỉnh hơn Trung Quốc. Do đó, New Delhi cần siết chặt quan hệ với Mỹ, Nhật, Indonesia, Úc và Việt Nam để kiềm chế sức mạnh trên biển của Trung Quốc.
Bình luận (0)