“Trung Quốc sợ là số 1”

Trung Quốc được dự báo sẽ trở thành nền kinh tế số 1 vào cuối năm nay nhưng Bắc Kinh lại sợ điều này với 3 lý do.

Nỗi sợ hãi đầu tiên, chỉ số GDP có thể bơm phồng không đúng thực chất sức mạnh Trung Quốc. Theo phân tích của ông Hòa Khải, các nhà lãnh đạo Trung Quốc hiểu rằng GDP quy đổi sức mua tương đương (PPP) chỉ là một thuật ngữ, trong khi với dân số 1,3 tỉ người sẽ làm giảm sức mạnh thực sự của PPP.

Số liệu của Ngân hàng Thế giới cho thấy vào năm 2012, GDP bình quân đầu người của Trung Quốc đứng thứ 91, thậm chí sau cả Iraq. GDP bình quân đầu người trong PPP của Trung Quốc ở vị trí 89, xếp sau Cộng hòa Dominica.

Lãnh đạo Trung Quốc hiểu rõ chủ nghĩa dân tộc cũng là một con dao hai lưỡi. Ảnh: REUTERS

Nỗi sợ thứ 2 là những tác động chính trị đằng sau ảo tưởng “Trung Quốc là số 1”. Bắc Kinh không muốn rơi vào “cái bẫy ngôn từ” và trách nhiệm kèm theo. Năm 2005, Robert Zoellick, người sau này là Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ đã đề xuất: Trung Quốc có thể đóng vai trò như “một bên liên quan có trách nhiệm” trong việc định hình các chương trình nghị sự quốc tế.

Tuy nhiên, với giới chức Trung Quốc, đề nghị của ông Zoellick là một “cái bẫy ngôn từ” nhằm quyết định và hạn chế chính sách đối ngoại của Trung Quốc.

Trong khi đó, nỗi sợ lớn nhất của Bắc Kinh là chủ nghĩa dân tộc đang lên cùng sự tăng trưởng của nền kinh tế. Thời gian qua, các lãnh đạo Trung Quốc không ngần ngại dùng những cụm từ như “giấc mộng Trung Hoa” của Chủ tịch Tập Cận Bình. Dẫu vậy, ông Hòa nhận định lãnh đạo Trung Quốc hiểu rõ chủ nghĩa dân tộc cũng là một con dao hai lưỡi.

Nhiều nghiên cứu cho biết chủ nghĩa dân tộc cực đoan rất nguy hại cho Bắc Kinh. Chẳng hạn, vấn đề tranh chấp lãnh thổ hiện nay giữa Trung Quốc và Việt Nam hay Philippines ở biển Đông, cư dân mạng Trung Quốc đã công khai đặt câu hỏi về những điểm yếu của chính phủ nước mình trong việc bảo vệ cái gọi là lợi ích quốc gia cốt lõi ở đây.

Với dân số khổng lồ, điều quan trọng của Trung Quốc hiện nay không gì khác ngoài việc lo tốt đời sống của người dân và duy trì ổn định xã hội. Ông Hòa nói thêm rằng Bắc Kinh nên ký kết Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông với các nước láng giềng.