Trung Quốc đang có những nỗ lực nhằm định hình lại an ninh và hạ tầng ở châu Á để phục vụ cho lợi ích của mình và đối phó chiến lược xoay trục của Mỹ.
Ông Sun Zhe, Giám đốc Trung tâm Quan hệ Mỹ - Trung tại Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, nhận định: “Trung Quốc đang sử dụng mọi nguồn lực để tìm kiếm chiến lược đối trọng với Mỹ”.
Chiến lược xoay trục của chính quyền Tổng thống Barack Obama nhằm mục đích tập trung vào các nền kinh tế năng động ở châu Á, giúp Mỹ thoát khỏi cuộc chiến tranh cực kỳ tốn kém tại Iraq và Afghanistan. Tuy nhiên, Bắc Kinh lo ngại chiến lược này sẽ kiềm hãm ảnh hưởng ngày càng tăng của mình trong khu vực, đặc biệt là khi Mỹ đẩy mạnh mối quan hệ với các đồng minh quân sự Nhật Bản và Philippines, vốn đang bị cuốn vào vòng xoáy tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Hồi tháng 5 tại TP Thượng Hải - Trung Quốc, nhân Hội nghị Thượng đỉnh về hợp tác và xây dựng lòng tin ở châu Á (CCIA - một diễn đàn an ninh ít được biết đến ở khu vực), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đề cập một “khái niệm an ninh châu Á mới”. Theo ông, Bắc Kinh sẽ góp phần xây dựng bộ quy tắc ứng xử an ninh trong khu vực, đồng thời cảnh báo các quốc gia châu Á không nên có ý định liên minh quân sự chống lại Trung Quốc, một ám chỉ nhằm vào chiến lược xoay trục của Mỹ.
Một sáng kiến khác của Trung Quốc là đề xuất lập Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) với số vốn khoảng 50 tỉ USD được đưa ra hồi tháng 10-2013. Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc Lou Jiwei vừa cho biết Bắc Kinh đã lên kế hoạch sở hữu 50 % cổ phần ngân hàng này.
Theo một số nhà ngoại giao Trung Quốc, Bắc Kinh có ý mượn tay AIIB để cạnh tranh trực tiếp với Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) trong lĩnh vực tài chính. Bên cạnh đó, Trung Quốc đang nhen nhóm ý định phục hồi “Con đường tơ lụa” để đẩy mạnh thương mại với khu vực Trung Á.
Trước tuyên bố “theo đuổi chính sách tốt đẹp với các nước láng giềng” của Bắc Kinh, một quan chức cấp cao của chính quyền Obama cho biết Washington sẽ chú ý những bước đi hiện nay của Trung Quốc ở châu Á. Một quan chức cấp cao khác của Mỹ tỏ ý nghi ngờ về việc ngân hàng AIIB, trong đó Trung Quốc làm cổ đông chính, có khả năng mang lại thêm giá trị cho khu vực châu Á như WB và ADB đã và đang thực hiện.
Nhà nghiên cứu Matthew Goodman của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) thẳng thắn nhận định rằng dù Trung Quốc đang hô hào mình đang theo đuổi một đường lối "ngoại giao nụ cười" nhưng nhiều nước vẫn có thể nhận thấy không ít nguy cơ đằng sau ý định của Bắc Kinh.
và quét mã QR
Bình luận (0)