Trước khi qua đời, bác sĩ Lý Văn Lượng "muốn quay lại tiền tuyến"

Bác sĩ Lý, 34 tuổi, sống tại Vũ Hán, qua đời hôm 6-2 sau thời gian chiến đấu với virus corona, theo thông báo từ Bệnh viện Trung ương Vũ Hán, nơi anh làm việc. Sự ra đi của anh dẫn đến làn sóng phản ứng giận dữ trên mạng xã hội.

Cơ quan chống tham nhũng Trung Quốc ngày 7-2 tuyên bố mở cuộc điều tra sau cái chết của bác sĩ Lý.

Dưới đây là bài phỏng vấn bác sĩ Lý một tuần trước khi ra đi vĩnh viễn do virus corona chủng mới. Cuộc phỏng vấn do báo Tài Tân thực hiện.

Tài Tân: Bác sĩ cảm thấy thế nào?

- Bác sĩ Lý Văn Lượng: Tôi đang được điều trị tại Khoa Hồi sức Tích cực (ICU), có thể liên lạc với bên ngoài qua điện thoại di động. Hôm nay (ngày 30-1), tôi nghe nói rằng xét nghiệm RNA giúp phát hiện virus cho kết quả âm tính nhưng đó chỉ là kết quả từ mẫu bệnh phẩm là miếng gạc họng, chứ không phải từ dịch phế nang. Việc phục hồi chức năng phổi của tôi sẽ mất thời gian. Tôi vẫn cảm thấy khó thở và thiếu oxy. Tôi không có cảm giác ngon miệng.

Bác sĩ có thể cho chúng tôi biết thêm về lời cảnh báo về sự xuất hiện của chủng virus cùng họ với virus gây ra Hội chứng Hô hấp Cấp tính Nặng (SARS) trên mạng xã hội hồi cuối tháng 12-2019? Điều gì đã xảy ra tại thời điểm đó?

- Tôi đã gửi tin nhắn cho một nhóm gồm 150 bạn học cũ và nhấn mạnh rằng tin nhắn không nên được lan truyền ra ngoài nhóm. Tôi muốn nhắc nhở các bạn học của tôi, những người làm việc trên tuyến đầu để bảo vệ chính họ.

Tôi nhận thấy có vấn đề khi trao đổi với các đồng nghiệp và lo ngại rằng sẽ có một đợt dịch bệnh, mặc dù các trường hợp được xác nhận nhiễm virus vẫn còn ít vào thời điểm đó. Tôi cảm thấy như vậy vì virus corona khá giống với virus gây ra SARS.

Bác sĩ Lý Văn Lượng nhập viện vào đầu tháng 1, sau đó được xác nhận nhiễm nCov, theo một bài đăng trên tài khoản truyền thông xã hội của bác sĩ. Ảnh: WEIBO

Bác sĩ có nghĩ virus corona có thể truyền từ người sang người như SARS không?

- Có khả năng lây truyền từ người sang người rõ ràng. Tôi nhận thấy những bệnh nhân bị nhiễm virus vào khoảng ngày 8-1. Một trong những bệnh nhân của chúng tôi nhập viện vì bệnh tăng nhãn áp, ít có cảm giác thèm ăn nhưng nhiệt độ cơ thể bình thường. Chúng tôi đã không nhận ra bất cứ điều gì bất thường tại thời điểm đó.

Thế nhưng, bệnh nhân vẫn không thèm ăn mấy sau khi mắt đã lành và bị sốt. Chụp CT cho thấy nhiễm trùng phổi. Khi đó tất cả các chỉ số khác đều giống với những gì chúng ta biết về virus corona.

Cùng ngày nữ bệnh nhân bị sốt, các thành viên trong gia đình bệnh nhân cũng bị sốt, có biểu hiện lây truyền từ người sang người. Chúng tôi đã báo cáo trường hợp đến bệnh viện và mời các bác sĩ cao cấp tại bệnh viện để kiểm tra trường hợp bệnh nhân này.

Họ đề nghị đưa bệnh nhân đi kiểm dịch. Ba ngày sau, chụp CT cho thấy nhiễm trùng của bệnh nhân lan rộng và được chuyển đến khu cách ly hô hấp. Tôi không biết chuyện gì đã xảy ra với bệnh nhân sau đó.

Nếu có dấu hiệu lây truyền từ người sang người, tại sao số lượng các trường hợp được xác nhận nhiễm bệnh rất ít tại thời điểm đó?

- Tôi nghĩ rằng có những khó khăn trong việc chẩn đoán bệnh tại thời điểm đó. Bộ dụng cụ kiểm tra không có sẵn. Mặc dù virus có thể được kiểm tra bằng xét nghiệm RNA nhưng nó rất phức tạp và tốn thời gian. Đội ngũ bác sĩ cao cấp tại bệnh viện của chúng tôi trải qua khoảng thời gian khó khăn để quyết định có nên tiến hành xét nghiệm RNA cho bệnh nhân tăng nhãn áp hay không.

Hình ảnh virus corona Vũ Hán bị cô lập qua kính hiển vi. Ảnh: REUTERS

Việc lây nhiễm của bác sĩ có liên quan đến bệnh nhân?

- Lúc đầu tôi không dùng biện pháp bảo vệ nào. Sau khi bệnh nhân được chuyển đi, tôi bắt đầu ho và bị sốt vào ngày hôm sau. Sau đó, tôi bắt đầu đeo khẩu trang N95.

Ngày 12-1, tôi đã làm xét nghiệm virus đường hô hấp và chụp CT. Kết quả tương thích với nhiễm virus corona. Các đồng nghiệp của tôi cho thấy các triệu chứng tương tự sau đó và bố mẹ tôi cũng bị bệnh 3-4 ngày sau đó.

Tình trạng của tôi xấu đi và bây giờ tôi cần tiêm kháng sinh, kháng virus, kháng huyết thanh còn gọi là globulin miễn dịch và thở oxy mỗi ngày.

Bác sĩ có tự trả tiền điều trị?

- Tôi tự trả tiền cho việc tiêm immunoglobulin. Ngoài ra được hỗ trợ từ các hãng thuốc và bạn bè.

Bác sĩ cảm thấy thế nào khi cảnh báo lan truyền trên mạng?

- Tôi nhận được một số tin nhắn WeChat hỏi tôi về vấn đề này với ảnh chụp màn hình các tin nhắn trước đó của tôi. Hầu hết các ảnh chụp màn hình không đầy đủ thông tin. Tôi nhấn mạnh rằng đó là một loại virus corona vẫn cần xác nhận. Nhưng điều đó không có trong các ảnh chụp màn hình được lan truyền rộng rãi trên mạng.

Tôi nghĩ rằng tôi có thể gặp rắc rối vì đó là thông tin nhạy cảm, hơn nữa rơi vào thời điểm nhạy cảm khi thành phố có cuộc họp lãnh đạo thường niên. Lúc đầu tôi rất tức giận những người phát tán tin nhắn mà không che giấu danh tính của tôi. Nhưng sau đó tôi hiểu rằng chỉ là họ quá lo lắng cho gia đình và bạn bè.

Bác sĩ Lý Văn Lượng tại bệnh viện hôm 31-1. Ảnh: WEIBO

Bác sĩ bị xử phạt vì điều đó?

- Sau đêm khi tin nhắn lan truyền (30-12), Ủy ban Y tế TP Vũ Hán đã triệu tập một cuộc họp vào khoảng 1 giờ 30 sáng hôm sau. Tôi đã được bệnh viện gọi yêu cầu giải thích. Ngày 3-1, cảnh sát gọi tôi để ký một lá thư cảnh cáo.

Trong lá thư cảnh cáo, cảnh sát nói rằng bác sĩ đăng những phát ngôn sai trái trên mạng. Vào thời điểm đó, một số người nghĩ rằng ông đang lan truyền tin đồn thất thiệt. Ông nghĩ gì về điều đó?

- Tôi không nghĩ đó là tin đồn, vì báo cáo xét nghiệm xác nhận rõ ràng rằng đó là SARS. Tôi chỉ muốn cảnh báo các bạn học cũ đừng hoảng sợ.

Bác sĩ có từng nghĩ đến việc giải oan cho mình không?

- Điều quan trọng hơn là mọi người phải biết sự thật. Có giải oan hay không không quan trọng. Công lý nằm trong trái tim của mọi người. Một số người nói rằng giấy phép bác sĩ của tôi đã bị thu hồi. Đó không phải sự thật. Tôi muốn làm rõ điều này.

Ngày 28-1, Tòa án Tối cao của Trung Quốc chỉ trích cảnh sát Vũ Hán vì cố gắng dập tắt những cảnh báo trên tài khoản WeChat chính thức. Ông nghĩ gì về việc này?

- Sau khi đọc bài viết của Tòa án Tối cao, tôi cảm thấy rất nhẹ nhõm và không quá lo lắng về việc bệnh viện sẽ xử lý tôi như thế nào.

Một số người gọi bác sĩ là "người thổi còi" cho dịch nCoV. Ông nghĩ gì về danh xưng này?

- Tôi chỉ biết thông tin và cảnh báo các bạn cùng lớp. Tôi đã không nghĩ nhiều vào thời điểm đó.