Reuters ngày 21-9 tiết lộ vào đầu tháng 9-2018, một uỷ ban giám sát độc lập do cựu Bộ trưởng Hải quân Mỹ Donald Winter dẫn đầu đã khuyên Úc nên xem xét các lựa chọn thay thế tàu ngầm Pháp. Canberra cũng được đặt câu hỏi rằng liệu hợp đồng tàu ngầm này có vì lợi ích quốc gia hay không.
Văn phòng của Thủ tướng Úc Scott Morrison thành lập một hội đồng vào tháng 2 năm nay để tư vấn cho nội các về cách tiến hành dự án và thông báo hợp đồng tàu ngầm với Pháp.
Vào tháng 6, các thượng nghị sĩ Úc đã hỏi chủ tịch hội đồng William Hilarides về lời khuyên Canberra huỷ bỏ hợp đồng nhưng được trả lời rằng đó là vấn đề bí mật.
Hồ sơ của chính phủ Pháp cho thấy một nghị sĩ Pháp hồi tháng 6 cảnh báo trước quốc hội về việc Úc lo ngại tiến độ đóng và bàn giao tàu ngầm chậm trễ. Nghị sĩ này cho rằng Úc có thể đang xem xét các lựa chọn thay thế tàu ngầm Pháp.
Một tàu ngầm tại cơ sở đóng tàu của Naval Group tại Pháp. Ảnh: Reuters
Thỏa thuận Pháp - Úc được công bố lần đầu tiên vào năm 2016, sau đó bị trì hoãn năm 2018 với lý do thiếu chi tiết thiết kế, yêu cầu hoạt động và 63 nghiên cứu không hoàn thành. Đến tận cuối tháng 2-2019, Úc và nhà thầu quốc phòng Pháp Naval Group mới chính thức ký kết hợp đồng sau 16 tháng chậm trễ.
Ngày 20-9, ông Morrison nói với các phóng viên khi đến TP New York - Mỹ để tham dự phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ): "Chúng tôi không thông qua hợp đồng vì chúng tôi tin rằng làm như vậy cuối cùng sẽ không có lợi cho Úc".
Ngoài ra, các cuộc điều trần và báo cáo của quốc hội Úc về hợp đồng tàu ngầm - lần đầu tiên được định giá 40 tỉ USD và gần đây là 60 tỉ USD - cũng cho thấy một vấn đề khác, đó là chi phí.
Hồi tháng 6-2021, bộ trưởng quốc phòng Úc nói với quốc hội rằng "kế hoạch dự phòng" cho hợp đồng này đang được tiến hành. Thượng nghị sĩ độc lập Rex Patrick đề cập tới Pháp: "Họ sẽ phải nhắm mắt lại để không nhận ra nguy cơ mà họ đang đối mặt".
Các bộ trưởng chính phủ Úc tuần này cho hay Canberra đã "nói chuyện trước" với Paris về hợp đồng tàu ngầm. Vì vậy, Pháp không cần phải ngạc nhiên nếu hợp đồng bị huỷ bỏ.
Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune ngày 21-9 nhắc lại việc họ sẽ không bỏ qua tranh chấp với Úc về hợp đồng tàu ngầm bị huỷ bỏ, đồng thời nhấn mạnh đây cũng là vấn đề của Liên minh châu Âu (EU). Ông Beaune cho biết những người đồng cấp châu Âu "ủng hộ Pháp" và hoan nghênh sự hỗ trợ của EU.
Cùng ngày 21-9, ông Morrison tuyên bố sẽ không nói chuyện với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khi hai người có thể chạm mặt tại phiên họp Đại hội đồng LHQ tuần này.
và quét mã QR
Bình luận (0)