Ukraine: Tỉ phú Kolomoisky thắng thế?

Thống đốc vùng Dnepropetrovsk, tỉ phú Igor Kolomoisky, có vẻ đang thắng thế trong cuộc đối đầu với Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, căn cứ vào báo chí Nga.

Tổng thống đáp trả

Thống đốc Kolomoisky được tiếp sức khi ông Vitaly Varvinenko - đại biểu thuộc phe “Phục hưng” - hôm 23-3 đệ trình quốc hội Ukraine dự thảo nghị quyết hủy bỏ những thay đổi trong đạo luật về công ty cổ phần. Nếu dự thảo nghị quyết trên được thông qua, ông Kolomoisky sẽ giành lại quyền kiểm soát Công ty Dầu khí Ukrnafta.

Trước đó, chiều 22-3, xe bọc thép chở hàng chục tay súng vũ trang - được cho là thuộc tiểu đoàn tình nguyện Dnepr-1 của ông Kolomoisky - đến phong tỏa trụ sở Ukrnafta. Theo đài RT (Nga), các công ty của ông Kolomoisky sở hữu khoảng 43% Ukrnafta, còn chính phủ kiểm soát quá nửa cổ phần. Trước đây, luật pháp Ukraine quy định nhà nước chỉ có thể kiểm soát một công ty nếu nắm 60% cổ phần, đồng nghĩa với việc Ukrnafta gần như là công ty riêng của ông Kolomoisky. Tuy nhiên, hôm 19-3, quốc hội Ukraine thông qua luật sửa đổi, cho phép nhà nước điều hành bất cứ công ty nào mà nhà nước chiếm đa số cổ phần.

Binh sĩ Tiểu đoàn Dnepr-1 của tỉ phú Igor Kolomoisky tại Công ty Ukrnafta

Ảnh: SEGODNYA.UA

Cùng ngày 23-3, theo báo điện tử Dni.ru, Tổng thống Poroshenko nhận ngón đòn từ các đồng minh cũ khi 4 đại biểu quốc hội Ukraine cùng lúc tuyên bố ra khỏi Đảng “Khối của Petro Poroshenko” để phản đối cuộc đối đầu căng thẳng giữa 2 nhà tài phiệt có ảnh hưởng nhất Ukraine hiện nay”.

Trong một động thái đáp trả ông Kolomoisky, Tổng thống Poroshenko ngày 23-3 ra lệnh đưa 2 tiểu đoàn vệ binh quốc gia đến vùng Dnepropetrovsk. Thêm vào đó, ông tuyên bố các đơn vị và các tiểu đoàn phòng vệ phải trực thuộc hệ thống của các lực lượng vũ trang Ukraine. “Không một thống đốc nào có lực lượng an ninh riêng” - hãng tin Interfax-Ucraina dẫn lời ông Poroshenko.

Trước nguy cơ cuộc đối đầu giữa 2 ông Kolomoisky và Poroshenko có thể biến thành đụng độ vũ trang công khai, Bộ trưởng Nội vụ Arsen Avakov cảnh báo không một công dân nào được phép cầm súng trên đường phố Kiev. Ngoài ra, Chủ tịch Hội đồng An ninh Ukraine Valentin Nalyvaichenko ra lệnh giải giáp những người mang vũ khí ở văn phòng Công ty Ukrnafta.

Thiệt hại 1/4 nền kinh tế

Tổng thống Poroshenko dè chừng ông Kolomoisky bởi trong tay nhà tài phiệt này không chỉ có khối tài sản khổng lồ mà còn cả những tiểu đoàn hùng mạnh đang đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến với phe ly khai ở miền Đông Ukraine. Tiểu đoàn Azov thuộc lực lượng Vệ binh quốc gia Ukraine, thành lập ở Mariupol năm 2014, cũng được tỉ phú Kolomoisky tài trợ kinh phí hoạt động.

Trong khi nội bộ Ukraine lún sâu vào bất ổn, kinh tế nước này cũng không hề sáng sủa. Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk hôm 24-3 nhận định 1/4 nền kinh tế đất nước đã bị thiệt hại do tình hình chiến sự ở Donbass và hàng trăm xí nghiệp buộc phải đóng cửa. Theo ông, kho bạc duy nhất của Ukraine hiện chỉ còn 15,5 tỉ hryvnia (gần 670 triệu USD). Ông Yatsenyuk cũng tuyên bố Ukraine cần có hiến pháp mới.

Kiev đã đề ra hạn chót hoàn thành chương trình tái cơ cấu nợ vào tháng 6-2015 để nhận được khoản cứu trợ 15,3 tỉ USD từ Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Ngày 23-3, Bộ trưởng Tài chính Ukraine Natalia Yaresko cho biết nước này đã nhận được gói cứu trợ đầu tiên trị giá 5 tỉ USD từ IMF, đồng thời kêu gọi phương Tây trợ giúp nhiều hơn nữa.

Bộ trưởng Yaresko cho biết thêm Ukraine đã chính thức mời Nga tham gia đàm phán tái cơ cấu các khoản nợ nước ngoài nhưng chưa nhận được phản hồi. Theo Reuters, hiện Moscow nắm giữ khoản nợ 3 tỉ USD từ trái phiếu Ukraine và vẫn giữ quan điểm Ukraine cần phải trả khoản nợ mà hãng tin Bloomberg gọi là “lưỡi gươm” 3 tỉ USD kề sát cổ Kiev. Thêm vào đó, Ukraine sẽ tạm thời ngừng mua khí đốt của Nga từ ngày 1-4 với lý do giá cao.