Vũ khí bí mật của Triều Tiên

Vào tuần rồi, đã xuất hiện phỏng đoán Triều Tiên có thể phóng tên lửa nhân ngày thành lập nước (9-9). Nếu diễn ra, vụ phóng có thể được xem là hành động phô trương sức mạnh vào thời điểm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên leo thang.

Nỗi lo bị lật đổ

Rốt cuộc vụ phóng tên lửa mới nhất của Triều Tiên diễn ra ngày 15-9, tức 4 ngày sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua nghị quyết trừng phạt cứng rắn nhất nhằm vào nước này. Vì thế, có thể xem đây là hành động thể hiện sự thách thức của Bình Nhưỡng trước sức ép ngày càng tăng của cộng đồng quốc tế.

Cho dù mục đích của từng hành động khiêu khích có là gì, điều người ta quan tâm là nội dung thông điệp mà chính quyền nhà lãnh đạo Kim Jong-un muốn gửi đi thông qua một loạt vụ phóng tên lửa và lần thử hạt nhân thứ 6 mới đây.

Theo đài Sky News, Bình Nhưỡng muốn nói với thế giới rằng họ đang nỗ lực phát triển vũ khí hạt nhân có thể vươn đến lục địa Mỹ và tham vọng này đang tiến gần hiện thực. Đây là một phần chính sách chủ đạo của ông Kim Jong-un - có tên là "Byungjin", theo đó kêu gọi phát triển đồng thời vũ khí hạt nhân và kinh tế.

Một điều dễ thấy khác qua vụ phóng tên lửa mới nhất là bất chấp sự lên án và các biện pháp trừng phạt của cộng đồng quốc tế, Triều Tiên sẽ không tình nguyện từ bỏ chương trình hạt nhân hoặc tên lửa. Ngoài ra, chắc chắn sẽ có thêm nhiều hành động khiêu khích tương tự trong thời gian tới.

Một màn hình lớn ngoài trời ở thủ đô Tokyo - Nhật Bản hiển thị tin tức về vụ phóng tên lửa mới nhất của Triều Tiên hôm 15-9 Ảnh: EPA

Điều ít rõ ràng hơn là động cơ của Bình Nhưỡng trong việc theo đuổi vũ khí hạt nhân. Lập luận được giới chức nước này đưa ra là những quốc gia nào không có loại vũ khí này đều có nguy cơ bị lật đổ. Họ nêu ví dụ là số phận của 2 nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi (ở Libya) và Saddam Hussein (ở Iraq).

Vì thế, vũ khí hạt nhân - cộng với khả năng đe dọa trực tiếp Mỹ - được xem là cần thiết để bảo đảm sự sống còn của chính phủ Triều Tiên vốn lâu nay vẫn cáo buộc Washington theo đuổi chính sách thù địch nhằm vào mình.

Cải cách kinh tế

Ngoài sức mạnh tên lửa, hạt nhân mà Triều Tiên không ngần ngại khoe với thế giới, Bình Nhưỡng được cho là còn sở hữu thứ vũ khí bí mật: Kinh tế cải thiện mạnh mẽ hơn những gì được biết. Theo trang Bloomberg, Triều Tiên dù còn là quốc gia nghèo nhưng đang có những kết quả ấn tượng về kinh tế - GDP năm 2016 ước tính tăng 3,9% (cao nhất trong 17 năm), lên mức 28,5 tỉ USD trong lúc tiền lương cũng tăng nhanh.

Sự tăng trưởng này phần nào nhờ hoạt động giao thương tiếp diễn với Trung Quốc, quốc gia vẫn tỏ ra miễn cưỡng trong việc siết chặt trừng phạt Bình Nhưỡng. Dù có bước đi cấm nhập khẩu than Triều Tiên hồi tháng 2-2017, Trung Quốc lại tăng cường mua sắt của nước láng giềng, góp phần giúp kim ngạch thương mại giữa 2 nước tăng 10,5%, lên 2,55 tỉ USD trong nửa đầu năm nay.

Cùng lúc đó, các biện pháp cải cách kinh tế thực hiện từ năm 2011 bắt đầu phát huy hiệu quả, cho phép các nhà quản lý xí nghiệp ấn định tiền lương, tự tìm nhà cung cấp, tuyển dụng và sa thải nhân viên. Mô hình sản xuất nông nghiệp tập thể được thay thế bằng hệ thống quản lý dựa trên hộ gia đình dẫn đến năng suất thu hoạch cao hơn. Bình Nhưỡng còn chấp nhận cả doanh nghiệp tư nhân ở mức hạn chế.

Theo Bloomberg, sự tăng trưởng nói trên góp phần giúp lý giải tại sao các biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng trong hơn 10 năm qua tỏ ra không hiệu quả. Chừng nào kinh tế Triều Tiên còn tăng trưởng sẽ rất khó để buộc nước này thay đổi hành vi thông qua các rào cản thương mại.

Chỉ có điều, Bình Nhưỡng vẫn còn nhiều cơ hội tăng trưởng và cộng đồng quốc tế có thể phải chờ đợi khá lâu trước khi các biện pháp trừng phạt mới gây tổn thương đủ lớn để buộc nước này chuyển hướng.