Đề xuất lập chức danh Tổng thư ký Quốc hội

Các đại biểu trao đổi bên lề kỳ họp thứ 8 Quốc hội khoá XIII

Thảo luận về dự thảo Luật Tổ chức Quốc hội (sửa đổi) sáng 22-10, đại biểu Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) đồng ý với việc lập chức danh Tổng thư ký Quốc hội, đứng đầu Văn phòng Quốc hội nhưng không nhất thiết phải là đại biểu Quốc hội.

Trong khi đó, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) cho rằng lập chức danh Tổng thư ký là cần thiết để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của Quốc hội nhưng cần thiết phải quy định rõ ràng hơn về quyền hạn, nhiệm vụ. Đi liền với đó Quốc hội cũng cần xem xét bổ sung chức danh Phó Tổng thư ký Quốc hội để giúp việc cho Tổng thư ký, nhất là khi Tổng thư ký ốm đau, bệnh tật hoặc đi công tác vắng… Luật cũng cần phải làm rõ vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của Tổng thư ký Quốc hội và vai trò của Văn phòng Quốc hội là cơ quan hành chính hay cơ quan tham mưu giúp việc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội là chức danh mới để phù hợp với thông lệ quốc tế và nhiệm vụ mới của Quốc hội. Dự thảo Luật Tổ chức Quốc hội (sửa đổi) được chỉnh lý theo hướng chức danh Tổng thư ký là Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, do Quốc hội bầu, nhiễm nhiệm, cách chức, đồng thời cũng quy định Văn phòng Quốc hội là cơ quan hành chính, tổng hợp, tham mưu, phục vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các ủy ban của Quốc hội.

Trong khi đó, đề cập tới quyền kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm của đại biều, đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) đề nghị cân nhắc điều chỉnh thẩm quyền của đại biểu Quốc hội cho phù hợp với với nghị trường hiện nay. Ông cho rằng cần quy định rõ việc tiếp nhận và xử lý vì thực tiễn thời gian qua cho thấy nhiều đại biểu đưa ra kiến nghị tại phiên họp nhưng việc xử lý những kiến nghị còn hạn chế và chưa theo một quy trình cụ thể.

“Tôi đề nghị cần làm rõ trường hợp nào là kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm, trường hợp nào là bỏ phiếu bất tín nhiệm. Hiến pháp phải quy định nguyên tắc một trong những công cụ kiểm soát của quyền lập pháp đối với quyền hành pháp là bỏ phiếu bất tín nhiệm. Nếu hành pháp cảm thấy một vấn đề cơ bản thì có thể đề nghị cơ quan lập pháp bỏ phiếu tín nhiệm, đó là Chính phủ kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm. Còn trong trường hợp đại biểu Quốc hội hay một cơ quan Quốc hội cảm thấy không thể tín nhiệm Chính phủ hoặc thành viên Chính phủ thì kiến nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm. Quy định như vậy mới đảm bảo tính khả thi trong thực hiện kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm của đại biểu Quốc hội” - đại biểu Huỳnh Nghĩa nói.

Đại biểu Tô Văn Tám cho rằng người được lấy phiếu tín nhiệm mà có 2/3 đánh giá tín nhiệm thấp thì Uỷ ban Thưởng vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm, nên quy định thêm người này được quyền từ chức. Trường hợp nếu họ không từ chức thì mới báo cáo Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm. “Trong thực tế về mặt tâm lý, để có kết quả tín nhiệm thấp như vậy có thể họ sẽ muốn từ chức để tránh cuộc bỏ phiếu tín nhiệm mà kết quả sẽ không thay đổi số phận. Khi đó họ muốn tránh tâm lý nặng nề. Nếu kết quả 2/3 tín nhiệm thấp thì Quốc hội không cần phải bỏ phiếu tín nhiệm một lần nữa” - ông Tám nói.

Đồng tình, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng quy định từ chức của các chức danh được Quốc hội bầu và phê chuẩn, nếu số đại biểu tín nhiệm thấp có quyền xin phép từ chức.