Dừng thủy điện không an toàn

Chiều 21-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội (ĐBQH). Trước đó, Thủ tướng đã trình bày báo cáo giải trình và trả lời chất vấn của Thủ tướng tại kỳ họp QH thứ 6.

Đi thẳng vào vấn đề gây lo lắng và bức xúc hiện nay là mặt trái của thủy điện, ĐB Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) chất vấn: “Thủy điện đã đóng góp một phần vào phát triển điện năng nhưng việc lập quy hoạch, thi công và vận hành đã gây nhiều hệ luỵ, Thủ tướng cho biết các giải pháp khắc phục?”. Cùng mối lo ngại, ĐB Trần Thị Dung (Điện Biên) dẫn ra hàng loạt bức xúc đối với thủy điện, trong đó có việc làm lũ trầm trọng thêm và hỏi: “Thủ tướng cho biết ý kiến chỉ đạo để năm sau lũ không phải nặng nề hơn và người dân không chỉ biết than trời”.

Cụ thể, đối với 268 nhà máy đang vận hành, phải rà soát đánh giá lại an toàn hồ đập, nếu không an toàn phải ngừng hoạt động ngay. Rà soát quy trình vận hành hồ chứa để kịp thời bổ sung vì trong thực tế có thể phát sinh những vấn đề ngoài dự báo do tác động của thời tiết, khí hậu. Quy trình này phải được công khai cho người dân biết.

Chính phủ cũng yêu cầu các địa phương buộc chủ đầu tư thực hiện đúng quy trình vận hành hồ chứa, ai không chấp hành sẽ xử lý nghiêm, kể cả xử lý trách nhiệm hình sự. Công tác hỗ trợ hộ nghèo vùng tái định cư và trồng lại rừng được Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn quyết liệt thực hiện.

Đối với nhóm 205 dự án đang khởi công xây dựng (tổng công suất 6.200 MW), Chính phủ đã chỉ đạo rà soát đánh giá thiết kế kỹ thuật để bảo đảm an toàn khi vận hành, nếu chưa an toàn phải dừng lại để bổ sung. Quy trình vận hành hồ chứa của các dự án này phải sớm hoàn thành để các cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Đối với nhóm 248 dự án chưa khởi công, Chính phủ yêu cầu tăng cường quản lý chặt chẽ hơn, trách nhiệm cụ thể cao hơn. Bộ Công Thương được giao quản lý tổng thể quy hoạch này.

Liên quan đến ngân sách và kinh tế, ĐB Trần Thị Hiền (Hà Nam) hỏi: “QH đã đồng ý nâng trần bội chi ngân sách song vẫn lo lạm phát cao quay trở lại. Giải pháp của Chính phủ?”.

Thủ tướng nhìn nhận: “Băn khoăn của ĐBQH về việc có nâng trần bội chi, phát hành bổ sung trái phiếu Chính phủ trả nợ được không, có ổn định được kinh tế vĩ mô và lạm phát tăng cao trở lại là chính đáng. Nếu thực hiện đồng bộ các giải pháp thì mục tiêu tăng trưởng GDP 5,8% của năm 2014, kiểm soát lạm phát ở 7%, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, trả được nợ, bảo đảm nợ công trong giới hạn an toàn là khả thi”.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định nợ công trong các năm 2014, 2015 và 2016 vẫn trong giới hạn an toàn (không quá 65% GDP).

Cũng lĩnh vực kinh tế, ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) băn khoăn việc nhiều địa phương không có tiềm năng dầu khí vẫn có dự án nhà máy lọc dầu. “Phải chăng đang có hội chứng nhà máy lọc dầu?” - ĐB Đồng hỏi. Trước quan ngại này, Thủ tướng khẳng định Chính phủ kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả các dự án lọc hóa dầu.

Hiện nay, Chính phủ đã có quy hoạch về phát triển nhà máy lọc dầu đến năm 2020 và định hướng đến 2025, phân bố ở các tỉnh Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ. Riêng dự án ở Cần Thơ có khả năng rút giấy phép do chủ đầu tư gặp khó khăn. Theo Thủ tướng, hiện chỉ có 1 dự án ngoài quy hoạch do một tập đoàn lớn của Thái Lan đầu tư dưới sự giới thiệu của Chính phủ Thái Lan, công suất 30 triệu tấn/năm ở Khu Kinh tế Nhơn Hội (Bình Định). Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho lập báo cáo tiền khả thi để xem xét, nếu có lợi thì sẽ xem xét bổ sung vào quy hoạch.

ĐB Hà Sỹ Đồng và ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) cùng hỏi: “Nợ đọng văn bản hướng dẫn luật kéo dài nhiều năm, giải pháp của Chính phủ? Chính phủ có xử lý trách nhiệm khi chậm ban hành văn bản quy phạm pháp luật?”.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết tình hình nợ văn bản diễn ra nhiều năm nhưng đến cuối năm 2012, Chính phủ chỉ còn nợ 27 văn bản, đây là mức thấp nhất so với 10 năm trước. Năm 2013, cần tới 129 văn bản thi hành 38 luật, pháp lệnh, gấp đôi năm 2012. Tới ngày 20-11, còn nợ 19 văn bản.

“Còn hơn 1 tháng cuối năm, tôi sẽ thúc đẩy ban hành xong số còn lại. Nhưng bên cạnh số lượng, còn phải xem chất lượng. Dù có tiến bộ song cũng còn một số quy định khi ban hành không phù hợp thực tiễn cuộc sống hoặc không khả thi, gây bức xúc trong nhân dân” - Thủ tướng nói. Để khắc phục, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ 4 giải pháp. Trong đó, trước hết là đề cao trách nhiệm người đứng đầu, từ Thủ tướng tới bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ…