Hát ở xứ người

Tôi chính thức ở hải ngoại từ năm 1990. Không hành nghề không kiếm được tiền đã đành, cái chính là buồn nhớ nghề, thèm ánh đèn sân khấu khủng khiếp.

“Chuyên trị” dân ca

Chị Mai Tâm vốn là một du học sinh, sau chuyển ra làm kinh doanh và rất thành công với chuỗi tiệm thực phẩm châu Á tại Tây Đức. Mai Tâm thường cùng Trung tâm Thúy Nga tổ chức show văn nghệ. Lúc này, Thúy Nga đã trở thành một trung tâm ca nhạc của người Việt lớn nhất ở hải ngoại.

Đầu tháng 11-1990, họ lại tổ chức một show ca nhạc tại TP Dusseldorf. Trước đó ít ngày, Mai Tâm điện thoại cho tôi: “Vân xuống đây đi, mình sẽ giới thiệu cho Thúy Nga xem thế nào”.

Hôm ấy, giữa chương trình, tôi được giới thiệu “đóng góp tiết mục” và đã hát 3 bài: “Em đi chùa Hương”, “Woman in love”, “Chiếc lá cuối cùng”. Tôi cố tình hát 3 bài 3 phong cách để họ biết được khả năng của mình. Hát xong, đi vào thấy chị quản lý của Thúy Nga bảo trung tâm muốn ký hợp đồng với tôi luôn. Tôi “vâng” ngay.

Sau đó, tôi sang Pháp thu cuốn “Paris by Night đặc biệt”. Thúy Nga chọn “Bài tango cho em” để tôi hát duet với Elvis Phương. Cuốn sau, tôi tiếp tục được hát duet với Elvis Phương.

Tôi đến với khán giả hải ngoại vốn liếng chỉ là những bản nhạc nhẹ miền Bắc, trong khi họ đã quen với phong cách nhạc nhẹ miền Nam. Vì không sở trường về nhạc nhẹ miền Nam nên có cố mấy cũng không thể hát cho ra phong cách. Hơn nữa, tôi muốn lên video phải có gì là lạ một chút. Tôi nghĩ đến dân ca quan họ và chọn bài “Qua cầu gió bay”, được Elvis Phương cùng nhiều người ủng hộ.

May mắn là sự kết hợp này thành công. Thừa thắng xông lên, tôi và Elvis Phương tiếp tục dòng dân ca mới khai mở với bài “Tát nước đầu đình”. Khán giả lại nhiệt tình tán thưởng.

Ca sĩ Elvis Phương và Ái Vân trong một tiết mục ở hải ngoại (Ảnh tư liệu của nhân vật)

Hồi đó, Thúy Nga hay tổ chức những show diễn ở châu Âu. Mọi người bắt đầu biết đến tôi như một khuôn mặt mới. Những show ở Đức, Anh, Thụy Sĩ, Bỉ, Hà Lan, Ba Lan, Tiệp Khắc và nhất là Pháp, tôi đều được tham gia.

… Sinh Vân Anh xong, tôi tiếp tục cộng tác với Thúy Nga. Có Ái Thanh ở cùng nên chị em cũng đỡ đần cho nhau được rất nhiều. Tôi bàn với Ái Thanh làm liên khúc dân ca “Trẩy hội ngày xuân”. Đây là liên khúc dân ca đầu tiên của Thúy Nga mà bộ ba Elvis Phương, Ái Thanh và Ái Vân đã trình diễn rất thành công, được khán giả ưa thích.

Tôi lại làm liên khúc nữa, lần này có thêm Chí Tài. Chí Tài là nhạc sĩ, cộng tác với Thúy Nga, anh lo phần hòa âm, chơi nhạc và thỉnh thoảng hát bè cho ca sĩ. Chí Tài hát cũng hay nên tôi rủ anh làm liên khúc “Hát hội trăng rằm”. Bên cạnh Elvis Phương và Ái Vân, phần trình diễn duyên dáng và dí dỏm của Ái Thanh và Chí Tài đã góp phần quan trọng cho thành công của liên khúc “Hát hội trăng rằm”.

Mắc bệnh hiểm nghèo

Năm 1993, ông xã có job ở Mỹ, cả nhà tôi chuyển sang đó luôn. Cũng năm ấy, sau nhiều năm chỉ thu hình ở Paris, lần đầu tiên Thúy Nga tổ chức ghi hình live tại một sân khấu lớn ở Nam California - Mỹ.

Với văn nghệ thì một cái lạ bằng tạ cái quen. Lúc đó, Ái Vân là nhân tố lạ, mới nên rất được đón chào. Khi được Thúy Nga giới thiệu bài “Trăng sáng vườn chè”, tôi thích ngay. Lời ca khiến tôi hình dung ra cảnh “bên anh đọc sách bên nàng quay tơ”.

Để cần một người phụ diễn mà không được hát câu nào thì trong số ca sĩ chắc không ai đồng ý, tôi bèn rủ Chí Tài. Anh gật đầu ngay. Trong đêm ghi hình tại rạp Cerritos trước mấy ngàn khán giả, tiết mục này được vỗ tay rất nồng nhiệt.

Sau “Trăng sáng vườn chè”, tôi thực sự chuyển sang nhạc cảnh, vừa hát vừa diễn. Trước đây chỉ làm ca sĩ hát và hát, bây giờ hát và diễn, một sự đổi mới về phong cách rất được khán giả hoan nghênh.

Elvis Phương và tôi hát cặp liên tục một thời gian nên Thúy Nga cũng muốn thay đổi. Khi mời Nguyễn Hưng về cộng tác, Thúy Nga có ý định cho tôi ghép đôi với ca sĩ này. Đang đà thắng lợi của liên ca khúc, tôi đề nghị Nguyễn Hưng cùng làm nhạc cảnh “Tấm Cám”, anh vui vẻ nhận lời.

“Tấm Cám” ra đời, Chí Tài làm thái giám. Nguyễn Hưng làm hoàng tử, Ái Thanh làm Cám và tôi làm Tấm. Bây giờ xem lại thấy nó nhiều chỗ còn non, vội, thậm chí ngây ngô nhưng trong thị trường video hải ngoại lúc bấy giờ nó là “của lạ”. Lần đầu tiên người ta được xem một nhạc cảnh. Thuở sân khấu video hải ngoại chưa có phần hài kịch thì phải nói nhạc cảnh là một trong những tiết mục được trông chờ nhất trong mỗi cuốn video.

Năm 1997, tại Houston, Texas diễn ra giải Kim Khánh để vinh danh các ca sĩ hải ngoại. Tôi được giải Kim Khánh ca sĩ hát dân ca hay nhất. Có một trái ngược thú vị là ở trong nước tôi được giải về nhạc nhẹ, ra hải ngoại lại được giải dân ca.

Những năm 1999-2000 là thời gian tôi có lịch diễn dày đặc, hầu như tuần nào cũng đi hát. Niềm vui chẳng tày gang, giữa lúc cảm thấy sung sức nhất trong nghệ thuật, tôi chợt phát hiện mình bị mắc bệnh hiểm nghèo. “99% là bà mắc bệnh ung thư, phải mổ ngay, không thể trì hoãn” - bác sĩ thông báo. Tôi như bị tuyên án tử, suy sụp hoàn toàn. Tôi ngưng hết các hoạt động biểu diễn để tập trung chữa trị.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 5-5

Kỳ tới: Hết đam mê ánh đèn sân khấu