Loay hoay với 7.000 lít dầu độc hại

7.000 lít dầu chứa hóa chất độc đang nằm chờ ở Cảng Cái Lân, cách Vịnh Hạ Long chỉ chừng 200 m. Ảnh: Dân trí

Năm 2007, Công ty CP Đầu tư Cửu Long Vinashin (nay là Công ty CP Đầu tư Cửu Long, trụ sở tại Hải Phòng) nhập về một lô hàng thiết bị điện gồm các máy biến thế đã qua sử dụng tại Hàn Quốc sản xuất trước năm 1975 để phục vụ việc xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Sông Hồng (Nam Định). Tuy nhiên, dự án này sau đó không được triển khai nên lô hàng nằm tồn kho tại cảng Cái Lân (Quảng Ninh). Sau đó, cơ quan chức năng phát hiện một máy biến thế cùng 7.000 lít dầu (trong 2 container) có chứa PCB - một loại hóa chất độc nguy hiểm, không thể phân hủy.

Hải Phòng từ chối tiếp nhận

Lo ngại trước nguy cơ 7.000 lít dầu chứa chất PCB có thể tràn xuống vịnh Hạ Long bất cứ lúc nào, tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu Công ty Cửu Long vận chuyển về kho lưu giữ an toàn của công ty tại Hải Phòng. Tuy nhiên, ngày 18-8, UBND TP Hải Phòng có công văn nêu quan điểm cương quyết không cho phép vận chuyển lô dầu thải biến thế nêu trên về TP này để lưu giữ.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 20-8, ông Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, cho biết: “Việc Hải Phòng không cho doanh nghiệp (DN) đưa hàng về địa phương là đương nhiên vì họ cũng lo ngại bị ô nhiễm môi trường”. Theo ông Hậu, nguy cơ 7.000 lít dầu độc hại nhiễm PCB tràn ra môi trường là rất lớn. Vì vậy, tỉnh Quảng Ninh đang mong chờ cơ quan chức năng và DN sớm có phương án xử lý dứt điểm số dầu độc hại này.

Thiếu cơ chế xử lý

Về việc để tồn tại 7.000 lít dầu chứa độc chất tại cảng Cái Lân suốt 7 năm, theo ông Trần Thế Loãn, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm - Bộ Tài Nguyên và Môi trường (TN-MT), trách nhiệm thuộc về Công ty Cửu Long. Thông tin từ Bộ TN-MT cũng cho biết ngay từ năm 2008-2009, bộ đã có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ninh hướng dẫn về chuyên môn và pháp lý để xử lý số dầu độc hại.

Trong khi đó, chiều 20-8, ông Nguyễn Tuấn Dương, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Cửu Long, cho biết hiện nay có 2 hướng để xử lý số chất thải này. Thứ nhất, tạm thời đưa về trụ sở công ty bảo quản, khi có điều kiện sẽ chuyển đến Công ty Xi măng Holcim ở Kiên Giang để xử lý. Thứ hai, theo gợi ý mới đây của Tổng cục Môi trường, lô dầu sẽ được đưa về Công ty Xi măng Thành Công ở tỉnh Hải Dương. “Tuy nhiên, hiện chỉ có Holcim được cấp giấy phép xử lý, còn Thành Công vẫn đang xin cấp phép. Nếu được duyệt thì việc vận chuyển thẳng về Hải Dương sẽ tiện lợi và an toàn hơn rất nhiều” - ông Dương nói.

Theo ông Dương, trước đây, một số phương án xử lý 7.000 lít dầu đã được đưa ra nhưng chưa được các cơ quan chức năng chấp nhận. Chẳng hạn, trước năm 2013, công ty đã đề nghị đưa lô dầu về Kiên Giang xử lý nhưng cơ quan chức năng không cho DN tự chuyển đi mà phải tìm đơn vị có chức năng vận chuyển để bảo đảm an toàn. Thực tế, chưa có DN nào có chức năng vận chuyển loại hàng này nên 7.000 lít dầu PCB vẫn không xử lý được. “Cuối tuần này, DN sẽ họp với Cảnh sát Môi trường, Bộ TN-MT và địa phương để đưa ra phương án khả thi nhất” - ông Dương cho biết.

Tuy nhiên, một thành viên dự án quản lý PCB tại Việt Nam cho rằng hiện nay, Việt Nam mới đang trong quá trình tổ chức rà soát, thu gom và lấy mẫu các thiết bị điện có chứa PCB và chưa hề có quy trình xử lý. “Xử lý PCB phức tạp và rất tốn kém. Muốn xử lý phải đầu tư hệ thống trang thiết bị chuyên dụng. Không thể đưa PCB vào những nhà máy nhiệt điện Việt Nam đang có vì công nghệ, nhiệt độ không thể đốt hết được chất độc này” - vị chuyên gia PCB băn khoăn.