Nhiều sai phạm trong quản lý rác

Thanh tra TP HCM vừa có kết luận về việc thanh tra toàn diện hoạt động của Ban Quản lý các khu liên hợp xử lý chất thải rắn TP (MBS), thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT).

Lỗ hổng giám sát

Về công tác trực trạm cân, dù MBS đã bố trí cán bộ giám sát các trạm cân tại các khu xử lý rác nhưng quá trình rà soát thông tin từ các mẫu phiếu cân, Thanh tra TP nhận thấy một số xe vận chuyển chất thải vượt quá tải trọng cho phép từ 30%-50%, thậm chí có xe vượt 100%. Nhiều trường hợp trọng lượng bản thân xe qua cầu cân nặng hơn so với trọng lượng xe ghi trên giấy kiểm định đến 5 tấn; có trường hợp cùng một xe, cùng một vị trí cầu cân nhưng chênh lệch đến 3-4 tấn.

Qua đó cho thấy kết quả cầu cân chưa thực sự chính xác nhưng MBS không báo cáo sự việc lên Sở TN-MT để xử lý. Số liệu cân là cơ sở để thanh toán chi phí cho các đơn vị xử lý, nếu kết quả không chuẩn xác có thể gây thất thoát ngân sách. Bên cạnh đó, hầu hết các phiếu cân không có chữ ký xác nhận của tài  xế vận chuyển là chưa đủ cơ sở để thanh toán. Chưa kể, việc tài xế chở quá tải trọng cũng ảnh hưởng đến an toàn giao thông. Do vậy, Thanh tra TP yêu cầu MBS có biện pháp giám sát việc xác nhận khối lượng thực tế giao cho các đơn vị xử lý và sao lưu đầy đủ dữ liệu của công tác này.

Thanh tra TP HCM đề xuất tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh bãi chôn lấp số 3 Phước Hiệp để tránh lãng phí ngân sách

Sở TN-MT ký hợp đồng xử lý rác với 4 đơn vị: Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị, Công ty CP Vietstar, Công ty CP Đầu tư phát triển Tâm Sinh Nghĩa và Công ty Xử lý chất thải Việt Nam. Nhưng MBS chỉ thực hiện việc giám sát tiếp nhận chất thải (rác đầu vào, rác xử lý được), giám sát quá trình xử lý (an toàn PCCC, mùi, phun xịt diệt ruồi…) tại 3 đơn vị. Ngoài ra, MBS còn sử dụng không đúng quy định 153 triệu đồng tiền ngân sách cấp nên cơ quan thanh tra đề nghị UBND TP không quyết toán số tiền này.

Đề nghị giữ bãi chôn lấp số 3

UBND TP có chủ trương đóng cửa bãi chôn lấp số 3 Phước Hiệp, chuyển toàn bộ rác về khu xử lý Đa Phước, bãi chôn lấp số 3 làm chức năng dự phòng. Theo Thanh tra TP, hiện bãi chôn lấp số 3 đang trong quá trình đầu tư, nếu dừng sẽ không hoàn thành các hạng mục để đáp ứng yêu cầu làm bãi dự phòng và gây lãng phí ngân sách TP hơn 1.000 tỉ đồng. Thanh tra TP kiến nghị UBND TP xem xét và cân nhắc chủ trương đóng cửa bãi chôn lấp số 3 nhằm tránh lãng phí ngân sách, đồng thời cho phép tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh và tiếp nhận, xử lý khoảng 2.000 tấn rác/ngày.

Thanh tra TP cũng kiến nghị UBND TP chỉ đạo giám đốc Sở TN-MT tham mưu trong công tác tổ chức đấu thầu cung cấp dịch vụ công ích theo đúng quy định của Nghị định 130/2013 và chỉ đạo của Thành ủy nhằm tránh tình trạng độc quyền trong cung ứng dịch vụ công ích, tiết kiệm kinh phí ngân sách.

Theo Thanh tra TP, có tình trạng ô nhiễm quanh các khu xử lý rác. Về không khí, trừ bãi chôn lấp Gò Cát đạt tiêu chuẩn, bãi Tây Bắc (Củ Chi) có dấu hiệu ô nhiễm NH3 và H2S… Về nước mặt, quanh khu Tây Bắc có dấu hiệu ô nhiễm hữu cơ và dinh dưỡng, nhất là dọc kênh 15, 16. Quanh bãi Gò Cát có dấu hiệu ô nhiễm sắt và vi sinh. Chất lượng nước mặt tại sông Rạch Tra có dấu hiệu ô nhiễm hữu cơ, dinh dưỡng, sắt và vi sinh do bãi chôn lấp Đông Thạnh không phải là một bãi hợp vệ sinh nên nước rỉ rác có khả năng rò rỉ theo nhiều đường khác nhau.