Sốt ruột với ngập nước, xe buýt

Tiếp tục kỳ họp thứ 12 HĐND TP HCM khóa VIII, ngày 11-12, các đại biểu (ĐB) đã chất vấn lãnh đạo 2 sở Giao thông Vận tải (GTVT), Khoa học - Công nghệ (KH-CN) và Trung tâm Điều hành các chương trình chống ngập nước TP (gọi tắt là Trung tâm chống ngập). Trong đó, chương trình chống ngập được rất nhiều ĐB quan tâm chất vấn cả 2 buổi làm việc sáng, chiều nhưng không được ông Nguyễn Ngọc Công, Phó Giám đốc Trung tâm chống ngập, trả lời thỏa đáng.

Ngập sâu nhưng giải thích còn cạn

Ông Nguyễn Ngọc Công: “Dự án vốn quá lớn nên có khả năng phải kêu gọi hợp tác bằng hình thức PPP” Ảnh: Tấn Thạnh

Theo ông Công, dự án 1547 đã tăng vốn lên 57.800 tỉ đồng với các hạng mục chính gồm 149 km đê bao dọc sông Sài Gòn, 9 cống ngăn triều lớn để giải quyết triệt để ngập úng do triều cường và mưa cho TP. “Dự án vốn quá lớn nên có khả năng phải kêu gọi hợp tác bằng hình thức PPP (công - tư)” - ông Công cho biết.

Theo ĐB Võ Văn Sen, trong năm 2013, TP HCM đã xóa 9 điểm ngập nhưng lại phát sinh đến 12 điểm. “Số điểm ngập phát sinh nhiều hơn điểm đã xử lý thì có thể nói chương trình xóa ngập trong năm qua không hiệu quả” - ĐB Sen khẳng định.

Nhiều ĐB truy trách nhiệm cơ quan nào để xảy ra vụ vỡ bờ bao tại phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức mới đây. Ông Công lý giải: Giai đoạn 1960-2007, đỉnh triều ổn định ở mức 1,5 m, đến 2007-2008 xuất hiện 1,55 m nhưng năm nay lên 1,61 m và nhất là tháng 10-2013 đo được 1,68 m. Theo ông, đây là nguyên nhân gây áp lực đẩy nước từ sông Sài Gòn vào làm vỡ bờ bao. Ông Công cũng cho rằng nguyên nhân phát sinh các điểm ngập mới còn do nhiều công trình thi công đã lấp các cửa xả, dẫn dòng không hợp lý.

Trả lời câu hỏi Trung tâm chống ngập có thường xuyên kiểm tra chất lượng xây dựng công trình chống ngập không, ông Công khẳng định: “Đây là một trong 6 chương trình đột phá của TP. Vì thế, chúng tôi thường xuyên kiểm tra, giám sát các chủ đầu tư. Theo Luật Xây dựng cơ bản và nghị định về quản lý xây dựng công trình, chúng tôi kiểm tra đúng đồ án thiết kế hay không; còn về chất lượng công trình thì theo Nghị định 16 và Quyết định 126, chủ đầu tư chịu trách nhiệm…”.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP HCM, ngắt lời: “Anh nói vậy tôi hồi hộp quá! Quy định nói vậy nhưng tiền mình bỏ ra rất lớn cho một nhiệm vụ rất quan trọng. Nếu phó thác chất lượng công trình hết cho chủ đầu tư, hậu quả như thế nào? Phần ai nấy lo, chất lượng công trình tính sao?”.

Ông Công lại lòng vòng: “Cái này đã quy định rõ trong Luật Xây dựng cơ bản. Chủ đầu tư phải chịu toàn bộ trách nhiệm về chất lượng công trình trước người quyết định đầu tư - UBND TP. Người chủ sở hữu chỉ kiểm tra thi công có đúng với thiết kế để phát huy tác dụng, năng lực  công trình hay không…”. Chủ tịch HĐND TP HCM ngao ngán: “Anh nói vậy chắc tôi cãi không lại. Song, ĐB muốn biết làm cách nào để chất lượng công trình đáng với đồng tiền bát gạo mình bỏ ra”. “Dĩ nhiên là chúng tôi giám sát thường xuyên” - ông Công giãi bày.

Về chuyện các công trình thi công gây ngập thì xử lý thế nào, cả lãnh đạo Sở Xây dựng TP HCM và Trung tâm chống ngập cũng không làm rõ. “Theo Nghị định 88, chúng tôi không có chức năng phạt” - ông Công nói. Trong khi đó, Giám đốc Sở Xây dựng thì nói về… bảo vệ hành lang sông kênh rạch và cốt xây dựng.

Theo bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, tuy công tác chống ngập đã có những kết quả tích cực khi điểm ngập do triều cường và mưa đều giảm nhưng người dân mong muốn nhiều hơn. “Phần trả lời chất vấn của Trung tâm chống ngập chưa rõ ràng” - bà nhận xét. Chủ tịch HĐND TP HCM yêu cầu các cơ quan cần quan tâm hơn nữa việc vận động nhân dân bảo vệ môi trường.

Trợ giá xe buýt: Lãng phí

Sáng cùng ngày, phần chất vấn và trả lời chất vấn của ĐB với Giám đốc Sở GTVT Tất Thành Cang chiếm gần 2 giờ. Trợ giá cho xe buýt và hiệu quả việc này đến đâu là vấn đề được các ĐB quan tâm chất vấn nhiều.

Cùng với nhiều ĐB khác chất vấn về luồng tuyến xe buýt chưa hợp lý, trùng lắp, cung cách phục vụ của nhân viên còn yếu kém, ĐB Võ Văn Sen băn khoăn: “5 năm qua, TP trợ giá hơn 3.200 tỉ đồng cho xe buýt, riêng năm 2013 là 1.300 tỉ đồng. Như vậy, mỗi năm TP chi 7% ngân sách cho trợ giá xe buýt. Với hiệu quả đem lại hạn chế như hiện nay, việc trợ giá này có quá lãng phí?”.

Theo ông Tất Thành Cang, từ năm 2002 đến nay, hành khách sử dụng xe buýt tăng từ 32 triệu lên 400 triệu lượt người/năm, cho thấy người dân đã có thói quen sử dụng xe buýt. “Nếu hàng triệu người này không đi xe buýt mà đổ ra đường thì với 500.000 xe máy mỗi ngày sẽ gây ách tắc giao thông, ô nhiễm, ước tính thiệt hại kinh tế khoảng 1 tỉ USD/năm” - ông Cang lập luận.

Tuy nhiên, ông Cang cũng thừa nhận: “Đúng là có sự lãng phí về trợ giá”. Theo ông, nguyên nhân là tổ chức luồng tuyến chưa phù hợp. “Nếu cứ đà này, TP sẽ tiếp tục trợ giá cả ngàn tỉ đồng mỗi năm. Về lâu dài, sở có kế hoạch, chiến lược cho việc trợ giá?” - ĐB Sen hỏi tiếp. Ông Cang dự đoán: “Đến năm 2015 và có thể là 2020, chắc chắn chúng ta vẫn cần trợ giá để đáp ứng nhu cầu phát triển vận tải hành khách công cộng”.

ĐB Nguyễn Thị Ngọc Hạnh chất vấn: “TP HCM chỉ giải quyết nhu cầu đi lại bằng phương tiện công cộng được 11% mà ngân sách phải trợ giá đến 43%, trong khi các nước trợ giá 50%-60% nhưng đáp ứng đến 80%-90%. Vậy khi nào Sở GTVT mới có thể giải quyết 50% nhu cầu đi lại của người dân?”. Ông Cang chậm rãi: “Việc này đòi hỏi không chỉ đầu tư nhiều cho xe buýt mà cần phải đầu tư đồng bộ hệ thống vận tải hành khách công cộng”.