Thờ ơ trước mối nguy

Những chỉ số về mức độ ô nhiễm không khí ở Hà Nội được đo đạc và cập nhật một cách khá thường xuyên từ trạm đo lường chất lượng không khí của Đại sứ quán Mỹ và Trung tâm Quan trắc môi trường của Tổng cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường. Những thông tin về ô nhiễm không khí này được đăng tải trên những trang web đã không nhận được quá nhiều sự quan tâm, chú ý nếu không được các phương tiện truyền thông đăng tải hoặc chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội.

Trong khi đó, sự ô nhiễm không khí ở Bắc Kinh, Paris hay Rome hầu như được cả thế giới biết bởi được loan tin trên những hãng thông tấn toàn cầu. Đây là những thành phố lớn nổi tiếng thế giới - điểm đến của hàng triệu du khách, doanh nhân, quan chức… Điều quan trọng nhất là mức độ ô nhiễm không khí ở đây đã thành một vấn đề báo động đỏ lâu nay khi chỉ số chất lượng không khí (AQI) vượt mức 200 trong hơn 4 ngày liên tiếp, vượt mức 300 cho hơn 2 ngày liên tiếp và lên đến mức 500 trong ít nhất 24 giờ.

Mức độ ô nhiễm không khí ở Hà Nội đo được cũng ở mức cao dù có sự khác nhau giữa số liệu đo đạc giữa trạm đo lường chất lượng không khí của Đại sứ quán Mỹ và Trung tâm Quan trắc môi trường của Tổng cục Môi trường. Số liệu về AQI đo vào trưa 19-12 của trạm đo lường chất lượng không khí của Đại sứ quán Mỹ (đặt ở phố Láng Hạ, quận Đống Đa, TP Hà Nội) là 357, trong khi kết quả mà Trung tâm Quan trắc môi trường của Tổng cục Môi trường (đặt tại 556 Nguyễn Văn Cừ, quận Long Biên, TP Hà Nội) chỉ là 138. Tất nhiên, những nơi đặt thiết bị đo này khác nhau nên cho kết quả khác nhau là bình thường bởi quận Long Biên không thể có mật độ dân cư và phương tiện giao thông lưu thông đông đúc như quận trung tâm Đống Đa. Thế nhưng, dù số liệu nào thì cũng phản ánh mức độ ô nhiễm không khí không thể xem nhẹ ở Hà Nội.

Trước nạn ô nhiễm không khí đô thị, nhiều thành phố trên thế giới đã thực thi các biện pháp mạnh như dừng hoạt động nhà máy, hạn chế phương tiện giao thông hoặc tổ chức ngày không ô tô… Song vấn đề ô nhiễm không khí ở các đô thị lớn tại nước ta như Hà Nội, TP HCM xem ra khá “nhẹ nhàng” và người dân chẳng mấy quan tâm. Chúng ta từng đặt ra hạn chế xe máy quá cũ, có thể thời gian sử dụng vài chục năm hay tiêu chuẩn khí thải cao với ô tô… nhưng nay kết quả thực thi thế nào thì chưa nghe nhắc tới.

Ô nhiễm không khí được xem như một “sát thủ thầm lặng” khi là nguyên nhân gây ra cái chết của hàng triệu người trên thế giới mỗi năm, theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới. Tuy nhiên, từ phản ứng và hành động thực tế cho thấy hầu hết người dân đang khá thờ ơ với vấn đề báo động này.