“Trăm dâu” đổ... biển

Bãi biển Đà Nẵng chạy dọc đường Nguyễn Tất Thành (quận Thanh Khê đến quận Liên Chiểu) hiện có 29 cống xả thải. Đây là các cống đưa nước thải sinh hoạt từ những khu dân cư và một số cơ sở sản xuất ra biển.

Ai cũng xót

“Nước thải ở đây không hề qua xử lý, toàn màu đen, bốc mùi hôi thối khó chịu. Những ngày nắng thì nước thải đổ ra ít nhưng mưa xuống là chảy ào ào ra biển khiến nước biển đen ngòm” - anh Trần Lê Văn (ngụ phường Tam Thuận, quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng) nói.

Đặc biệt, cống xả thải tại sông Phú Lộc từ nhiều năm qua đã trở thành điểm đen về môi trường của TP Đà Nẵng. Nước thải ở đây rất thối. Người dân sống gần đó chịu không nổi nên nhiều lần viết thư gửi các cơ quan chức năng nhưng vấn đề ô nhiễm vẫn chưa được xử lý.

“Nghe chính quyền nói là nước đã qua xử lý ở Trạm Xử lý nước thải Phú Lộc. Xử lý rồi, tốn tiền rồi mà đổ ra thứ nước này thì đừng làm còn hơn. Tình trạng này mà kéo dài thì chỉ vài năm nữa, nước biển Đà Nẵng ở khu vực dọc đường Nguyễn Tất Thành sẽ trở thành nước thải thôi” - một người dân buôn bán trên đường Nguyễn Tất Thành bức xúc.

Biển Mỹ Khê (quận Sơn Trà) từng được một tạp chí uy tín về du lịch ở Mỹ bình chọn có bãi biển đẹp nhất thế giới cũng đang trong tình trạng tương tự khi trở thành “bể chứa” nước thải dân sinh. Dọc biển Mỹ Khê có 16 cống xả nước thải. Mỗi khi trời mưa, nước từ cống đổ ra xé toạc bãi biển thành từng mảng nhỏ. “Nhìn bãi biển nham nhở ai cũng xót. Nước thải thì đen ngòm. Chúng tôi phải dùng các dụng cụ để san bằng lại bãi biển, rất mất thời gian” - một nhân viên Ban Quản lý bán đảo Sơn Trà và bãi biển Đà Nẵng chia sẻ.

Theo thống kê của Công ty Thoát nước và Xử lý nước thải Đà Nẵng, hiện có 45 cống nước thải từ khu dân cư đổ ra các bãi biển Đà Nẵng và phần lớn chưa được xử lý hoặc chỉ xử lý một phần. Ông Mai Mã, Giám đốc Công ty Thoát nước và Xử lý nước thải Đà Nẵng, cho biết hệ thống xử lý nước thải của Đà Nẵng hiện quá cũ và công ty đã phải áp dụng nhiều biện pháp tạm thời như gạt lại cát ở các cống xả, phun hóa chất khử mùi…

Người đổ bệnh, cá chết

Tại tỉnh Khánh Hòa, quanh cảng cá Vĩnh Lương (thôn Văn Đăng, xã Vĩnh Lương, TP Nha Trang), mặt nước luôn đen ngòm và mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Tại đây, một dòng kênh đen sì mang theo rác thải sinh hoạt xả thẳng ra biển. Toàn bộ nước cá chết hôi thối từ cảng cũng đổ xuống biển. Ông Nguyễn Nam, người dân thôn Văn Đăng, bức xúc: “Khi thủy triều rút, cả khu vực bốc mùi hôi thối khiến người dân đau đầu, nhức mũi”.

Ông Đỗ Trung Hiệp, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý - Khai thác các công trình thủy sản tỉnh Khánh Hòa, cho biết trung tâm này đã cùng các sở, ngành liên quan cử đoàn tìm hiểu nguyên nhân. Qua kiểm tra cho thấy việc hôi thối là do nguồn nước thải dồn từ các khu dân cư và khu vực xung quanh cảng cá Vĩnh Lương có những hoạt động chế biến, xử lý thủy sản xả thẳng chất thải ô nhiễm qua các cống ra vùng biển phía Nam cảng này.

Theo UBND xã Vĩnh Lương, mới đây, khoảng 240 lồng bè nuôi cá bớp của các hộ dân ở thôn Văn Đăng có dấu hiệu bệnh dịch, chết hàng loạt, ước tính thiệt hại hàng tỉ đồng. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Khánh Hòa đã cử đoàn thu 2 mẫu cá và 4 mẫu nước phân tích. Kết quả cho thấy cá nuôi bị nhiễm khuẩn Vibrio alginolyticus (một loại vi khuẩn kỵ khí), mẫu cấy có vết vi khuẩn dày đặc. Ông Võ Khắc En, Phó Chi cục Khai thác bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh Khánh Hòa, cho biết cá ở đây chết là do tác động ô nhiễm môi trường biển. Khi gặp thời tiết phù hợp, vi khuẩn Vibrio bốc lên từ đáy biển, kết hợp với vệ sinh lồng bè kém đã gây ra hiện tượng ngộp khí ôxy.

Nhiều người dân xã Vĩnh Lương, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa điêu đứng vì tình trạng ô nhiễm biển làm chết cá nuôiẢnh: Kỳ Nam

Bể hứng bất đắc dĩ

Theo ông Mai Mã, hiện Đà Nẵng có 4 trạm xử lý nước thải (gồm trạm Phú Lộc, Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn, Hòa Cường) với tổng công suất 100.000 m3/ngày. Do sử dụng công nghệ lạc hậu, nước thải đã qua xử lý vẫn không đủ tiêu chuẩn để xả ra môi trường, bốc mùi hôi thối.

Ông Phan Quang Khương, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) quận Thanh Khê, thông tin dọc bãi biển Nguyễn Tất Thành có tổng cộng 29 cống xả thải. “Nước thải đổ ra biển mặc dù đã được xử lý nhưng chưa đúng chuẩn và biển Đà Nẵng trở thành bể hứng bất đắc dĩ. Người dân tắm ở biển đa phần bị nổi mẩn ngứa do nước quá ô nhiễm, bản thân tôi cũng bị vậy rồi” - ông Khương nói.

Theo ông Mai Mã, biển Mỹ Khê có 16 cửa xả làm nhiệm vụ thu gom nước mưa để xử lý. Khi trời mưa lớn, nước thải theo mưa tràn ra biển bốc mùi hôi không chịu nổi. Trong khi đó, hệ thống cửa xả nước thải của TP Đà Nẵng đã xuống cấp nghiêm trọng, các trạm bơm cũng quá tải nên không xử lý tốt được.

Ông Lê Quang Nam, Giám đốc Sở TN-MT TP Đà Nẵng, thừa nhận việc xả nước thải ra biển tồn tại nhiều năm qua ở Đà Nẵng, gây ảnh hưởng lớn đến môi trường và du lịch. “Các cửa xả hiện nay thiết kế không hợp lý, xả thải trực tiếp ra ngay trên bãi biển. Sở TN-MT đang nghiên cứu cùng Sở Xây dựng tìm kiếm thiết kế hệ thống xả phù hợp để bảo đảm về mặt mỹ quan” - ông Nam cho hay.