Cảng quốc tế Cần Giờ: Hướng tới lợi ích cao nhất

Ngày 19-10, UBND TP HCM tổ chức hội nghị lấy ý kiến về đề án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.

Không đánh đổi bằng mọi giá

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết hội nghị nhằm lắng nghe ý kiến nhiều chiều, nhiều góc nhìn khác nhau để thành phố đánh giá, xem xét một cách thấu đáo, kỹ lưỡng trước khi có quyết định cuối cùng.

Hội nghị đã nhận được nhiều ý kiến tâm huyết của các chuyên gia

Theo ông Phan Văn Mãi, bất cứ dự án nào cũng đều hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, bảo bệ môi trường, mang lại hiệu quả cho vùng cũng như cả đất nước. Quan điểm của thành phố là không đánh đổi để làm dự án bằng mọi giá mà cân nhắc hài hòa giữa lợi ích kinh tế - xã hội, cơ hội phát triển và tài nguyên - môi trường. 

"Mọi thứ đều có sự đánh đổi nhưng đánh đổi thế nào để hài hòa, hướng đến lợi ích cao nhất, gây tác động tiêu cực ít nhất thì cần tính đến" - ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Có 4 vấn đề được lãnh đạo thành phố lưu ý khi nghiên cứu, đánh giá dự án. Thứ nhất, đánh giá khả năng xung đột kinh tế khi triển khai cảng quốc tế Cần Giờ với các cảng biển xung quanh. Thứ hai, hạ tầng phục vụ bến cảng. Thứ ba, cũng là quan trọng nhất, sự tác động thế nào đến khu dự trữ sinh quyển thế giới. Ông Phan Văn Mãi đề nghị các nghiên cứu cần tránh 2 xu hướng là nôn nóng làm cảng quá mà bỏ qua hoặc quá lo ảnh hưởng khu sinh quyển mà không dám làm gì. Thứ tư, phát triển kinh tế với TP HCM và vùng như thế nào, cần đánh giá hiệu quả kinh tế, các giai đoạn phát triển.

Càng sớm càng tốt

Tại hội nghị, nhiều chuyên gia ủng hộ chủ trương xây dựng cảng quốc tế Cần Giờ nhằm nâng tầm Việt Nam nói chung, TP HCM nói riêng. Theo các chuyên gia, cùng với cảng Cái Mép - Thị Vải, đây sẽ là cụm cảng ngang tầm với các cảng lớn của quốc tế.

TS Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cho rằng xây dựng cảng quốc tế Cần Giờ là vì lợi ích quốc gia chứ không vì riêng TP HCM. Cảng quốc tế Cần Giờ sẽ bổ trợ cho cảng Cái Mép và nâng tầm khu vực thành trung tâm cảng biển quốc gia, phát triển bổ trợ nhau chứ không cạnh tranh nhau.

Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được tin tưởng sẽ mang lại lợi ích lớn

"Hiện nay, pháp lý dự án đầy đủ nhưng Chính phủ yêu cầu làm rõ một số ý, như liên quan đến tác động khu dự trữ sinh quyển của rừng ngập mặn. Thực tế, không có dự án nào không gây tác động nhưng phải đặt cái nhìn tổng thể và lựa chọn những lợi ích kinh tế - xã hội lớn hơn cho đất nước" - TS Trần Du Lịch nói.

Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam Trần Đình Thiên nhận định thời cơ đã chín muồi, cần triển khai dự án sớm để tận dụng Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội.

Ông có chung quan điểm là cảng Cái Mép - Thị Vải và cảng Cần Giờ sẽ bổ trợ nhau chứ không cạnh tranh nhau. Vì đây là dự án đặc biệt quốc gia, làm được sẽ mang lại lợi ích lớn nên phải thực hiện sớm để không mất cơ hội phát triển rất lớn.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn nêu ý kiến TP HCM là đô thị biển nên xây dựng cảng Cần Giờ là cần thiết để nâng cao vị thế của TP HCM trong vùng.

"Tôi đề xuất khi xây dựng các tuyến đường kết nối vào cảng thì không chỉ từ TP HCM mà còn từ các tỉnh lân cận như Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Đồng Nai với các tuyến đường bộ, đường sắt, đường cao tốc đa dạng nhằm kết nối với cảng Cái Mép - Thị Vải, nâng tầm cụm cảng này trong khu vực. Khi đó cần vai trò điều phối của Hội đồng vùng và Thủ tướng Chính phủ" - kiến trúc sư Nam Sơn phát biểu.

Tận dụng thời cơ

Tham dự hội nghị, ông Nguyễn Xuân Sang, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), cho biết pháp lý dự án đã đầy đủ với các nghị quyết về quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng Đông Nam Bộ cũng như TP HCM. Việc triển khai cảng Cần Giờ là cần thiết và nên sớm thực hiện để tận dụng thời cơ khi lượng hàng trung chuyển quốc tế có thể dịch chuyển và tăng đột biến, kinh tế có thể tăng trưởng trong thời gian tới.

Thứ trưởng Bộ GTVT đề nghị đơn vị tư vấn là Công ty CP Tư vấn Thiết kế cảng - Kỹ thuật biển nghiên cứu, đánh giá kỹ tác động môi trường của dự án, xem xét đề xuất điều chỉnh những quy hoạch cảng biển khác để ưu tiên triển khai cảng quốc tế Cần Giờ.

Ông Nguyễn Xuân Sang khẳng định quan hệ giữa cảng quốc tế Cần Giờ và cảng Cái Mép - Thị Vải là quan hệ hỗ trợ nhau, không cần quá lo ngại. Hiện nay, thời cơ là yếu tố quan trọng để thực hiện dự án, do đó cần khẩn trương hơn về tiến độ đề án và tiến độ cập nhật quy hoạch.

"Tôi đề nghị đơn vị tư vấn tiếp thu, hoàn thiện báo cáo trên cơ sở đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học. Sau khi có đề án bổ sung, Bộ GTVT sẽ họp với TP HCM và đơn vị tư vấn để cùng đóng góp chi tiết cho đề án, sớm trình Thủ tướng Chính phủ trong quý IV/2023" - Thứ trưởng Bộ GTVT nhấn mạnh.