Cấp bách gỡ khó cho ngành y tế

Ngày 9-2, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với Bộ Y tế bàn biện pháp tháo gỡ những vấn đề nóng của ngành y tế hiện nay.

Hàng loạt kiến nghị khẩn

Tại cuộc họp, đại diện một số bệnh viện, sở y tế địa phương, bộ - ngành nêu thực trạng, khó khăn, vướng mắc của ngành y tế và đề xuất giải pháp tháo gỡ cho công tác quản lý, mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế; tự chủ bệnh viện; cơ chế tài chính để bảo đảm công tác khám chữa bệnh.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết đối với công tác quản lý, mua sắm thuốc, Bộ Y tế đã công bố danh mục 10.484 thuốc hết hạn hiệu lực giấy đăng ký lưu hành được tiếp tục sử dụng giấy đăng ký lưu hành đã cấp đến hết ngày 31-12-2022; thực hiện cấp, gia hạn cho 2.875 thuốc, nguyên liệu làm thuốc. Hiện có xấp xỉ 22.000 thuốc có giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực với khoảng 800 hoạt chất các loại, cơ bản bảo đảm được nguồn cung thuốc.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bộ Y tế, việc cung ứng, mua sắm một số loại thuốc, nhất là thuốc chuyên khoa, thuốc hiếm tại một số cơ sở y tế công lập gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến công tác khám, điều trị cho bệnh nhân. Cụ thể, việc cấp phép đăng ký, cấp phép nhập khẩu, kinh doanh dược gặp khó khăn do trình tự, thủ tục gia hạn đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc được quy định "cứng" trong Luật Dược, trong khi quy định về quản lý dược của nhiều nước đã có nhiều sự thay đổi, đặc biệt trong giai đoạn dịch COVID-19. Số lượng hồ sơ yêu cầu gia hạn ngày càng tăng, nhưng nhân lực quản lý, thực hiện việc gia hạn đăng ký lưu hành tại Bộ Y tế còn thiếu...

Bộ Y tế kiến nghị Chính phủ xem xét, báo cáo Quốc hội cho phép sửa đổi Luật Dược; cho phép xây dựng để ban hành cơ chế đặc thù về dự trữ đối với một số loại thuốc hiếm, thuốc cần thiết cho điều trị các bệnh hiếm gặp nhằm kịp thời phục vụ công tác mua sắm, điều trị của các cơ sở y tế; cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp dược trong nước triển khai sản xuất mặt hàng thuốc hiếm để chủ động nguồn cung trong nước.

Bên cạnh đó, Chính phủ báo cáo Quốc hội sửa đổi Luật Đất đai, Luật Ngân sách nhà nước, trong đó miễn tiền thuê đất cho cơ sở y tế. Trong khi chưa hoàn thành sửa đổi luật, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết về việc miễn tiền thuê đất. Chính phủ chỉ đạo các địa phương ưu tiên bố trí đất đai, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho các cơ sở để thực hiện các dự án đầu tư công...

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Nhiều cơ chế, chính sách ngành y tế bộc lộ không ít bất cập, hạn chế Ảnh: MINH KHÔI

Xử lý căn cơ, bài bản

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng những vấn đề đặt ra tại cuộc họp là rất cấp thiết, liên quan đến sức khỏe, tính mạng của người dân, "cả vi mô, trước mắt lẫn vĩ mô, dài hạn".

Phó Thủ tướng cho biết nhiều cơ chế, chính sách trước đây đã bộc lộ không ít bất cập, hạn chế sau khi "cơn bão" COVID-19 đi qua. "Nhiều vướng mắc về đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế là do thiếu hướng dẫn cụ thể, rõ ràng, minh bạch, mang tính chuyên môn, nghiệp vụ của ngành, chưa phù hợp với quy luật thị trường, trong khi đây là trách nhiệm của Bộ Y tế" - Phó Thủ tướng phân tích.

Phó Thủ tướng yêu cầu ngành y tế làm rõ nguyên nhân tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực, thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, giải ngân vốn đầu tư công..., từ đó xác định những vấn đề cần giải quyết cấp bách hoặc xử lý một cách căn cơ, bài bản.

Đồng thời, rà soát cụ thể từng điều, khoản, thông tư, nghị định, luật cần sửa đổi, bổ sung về tự chủ, xã hội hóa, mua sắm, đấu thầu... Nghiên cứu, đề xuất phương án "một luật sửa nhiều luật" hoặc "một nghị định sửa nhiều nghị định" đối với những vấn đề cấp bách, cần tháo gỡ ngay thay vì ngồi chờ sửa toàn diện. Luật Khám chữa bệnh sẽ có hiệu lực vào ngày 1-1-2024, Bộ Y tế cần sớm báo cáo Chính phủ về kế hoạch xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện như nghị định, thông tư.

"Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành xây dựng chính sách cốt lõi, năng động, có tính chất đặc thù, riêng biệt ứng dụng nhanh khoa học - công nghệ; tạo sự gắn kết giữa y tế công lập với y tế tư nhân, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe..." - Phó Thủ tướng gợi ý.

Về tự chủ bệnh viện công lập, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế tổng kết, đánh giá toàn diện các mô hình đã có, cả thành công, hiệu quả cũng như bài học kinh nghiệm rút ra, làm cơ sở để tiếp tục triển khai chủ trương này cùng với thực hiện tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế và các chính sách khuyến khích xã hội hóa y tế, hợp tác công - tư...

"Tự chủ bệnh viện phải bảo đảm công bằng, bình đẳng của người bệnh khi sử dụng dịch vụ y tế được bảo hiểm y tế chi trả hoặc khám chữa bệnh theo yêu cầu; bảo đảm chế độ, chính sách, thu nhập của y - bác sĩ; phù hợp với quy luật thị trường" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.