Cuộc vận động người dân không xả rác: Ngỡ ngàng với những khu phố không rác

Chiều muộn cuối tuần, đi một vòng các con hẻm, tuyến đường của khu phố 4, phường 5, quận Bình Thạnh (TP HCM), chúng tôi thật sự ấn tượng bởi đường phố sạch, rác được bỏ đúng nơi quy định; nhiều con hẻm còn xuất hiện những mảng xanh mát mắt.

Thay đổi nhận thức từ việc nêu gương

Đây là 1 trong 90 khu phố - ấp vừa được UBND TP HCM công nhận danh hiệu "Khu phố - ấp sạch, không xả rác ra đường và kênh rạch" khi TP sơ kết 1 năm Chỉ thị 19-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về thực hiện cuộc vận động "Người dân TP không xả rác ra đường và kênh rạch, vì TP sạch và giảm ngập nước" (viết tắt Chỉ thị 19). Hiện nay, 100% hộ dân tại khu phố đã cam kết không xả rác ra đường và kênh rạch, thải rác đúng nơi quy định, thực hiện nếp sống văn minh, đô thị. Trên địa bàn khu phố 4 cũng không có công trình, nhà cửa lấn chiếm cửa xả, hố ga thoát nước.

Chỉ chúng tôi xem 3 thùng rác lớn đặt ngay ngắn đầu hẻm 323 đường Lê Quang Định, anh Trương Nguyễn Nhật Tiến, cán bộ địa chính phường 5, phấn khởi nói: "Đây là điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn của các hộ dân. Ở số 46 đường Trần Bình Trọng cũng có một điểm tập kết như vậy. Từ khi có các điểm tập kết này, ý thức bỏ rác đúng nơi quy định cũng được hình thành, không còn chuyện bạ đâu bỏ đấy nữa".

Ông Lê Quốc Thống, trưởng ban điều hành khu phố 4, cho biết thêm từ hiệu quả của mô hình trên, người dân hẻm 1 đường Nguyễn Bỉnh Khiêm đã tự đóng góp kinh phí trang bị thùng rác. Hỏi ông "bí quyết" để khu phố 4 thực hiện Chỉ thị 19 thành công, ông Thống cho hay: "Chẳng có "bí quyết" gì lớn, cuộc vận động đi vào lòng dân vì lợi ích thiết thực cho họ. Hơn nữa, muốn dân tin, đồng thuận thì trước hết mình phải nói đúng, làm đúng. Bản thân tôi cũng như các anh chị trong ban điều hành khu phố trước hết phải nêu gương. Từ hành động cụ thể của mình, chúng tôi mới tuyên truyền, vận động người dân làm theo. Điểm mấu chốt nữa là kiên trì thực hiện, "mưa dầm thấm lâu". Bởi thay đổi nhận thức một người đã khó, huống hồ gì cả một cộng đồng" - ông Thống chia sẻ.

Cùng với đó là các giải pháp đồng bộ của phường 5 khi thực hiện Chỉ thị 19. Ngoài việc gọi điện báo tin, người dân còn kết nối với phường thông qua ứng dụng Zalo. Mỗi khi nhận được phản ánh của người dân về các hành vi xả rác không đúng nơi quy định, phường sẽ phân công lực lượng đến xử lý nhanh.

Các cựu chiến binh dọn rác, khơi thông cống trên tuyến đường Nguyễn Tri Phương, phường 8, quận 10

Đường sạch, dân vui

Một khu phố khác cũng được UBND TP HCM công nhận sạch - không xả rác ra đường và kênh rạch là khu phố 3, phường 8, quận 10. Khi thực hiện Chỉ thị 19, ban điều hành khu phố 3 đã lên ngay kế hoạch thực hiện mô hình "Tuyến hẻm không rác" tại tuyến hẻm 220 đường Nguyễn Tiểu La. Mỗi ngày đi lại trên con hẻm sạch, nhiều hộ dân nơi đây không khỏi vui mừng về nơi mình sinh sống. "Trước đây mọi người thường để rác lung tung. Giờ thì khác rồi, rác được bỏ đúng nơi, đúng giờ" - bà Trần Thị Ngọc Lan, trưởng ban điều hành khu phố 3, cho hay.

Điểm hay trong cách làm của khu phố 3 là phối hợp cùng với lực lượng thanh niên thực hiện các đoạn video clip xử lý các tình huống vi phạm về môi trường tại các điểm thường xuyên phát sinh tình trạng rác thải; hình ảnh các buổi ra quân tổng vệ sinh tuyến đường, tuyến hẻm của khu phố vào các buổi sáng chủ nhật hằng tuần. Hơn nữa, người dân cùng tham gia giám sát, ghi nhận hình ảnh và cung cấp thông tin về các trường hợp vi phạm vệ sinh môi trường về UBND phường 8 để có biện pháp xử lý, nhanh chóng khắc phục không để hành vi vi phạm tồn đọng trong thời gian dài và tái diễn thường xuyên.

Nói thêm về cách làm của khu phố 3, Chủ tịch UBND phường 8 Nguyễn Hải Phong cho biết khi thực hiện Chỉ thị 19, các tuyến đường ở khu phố 3 đã có sự chuyển biến tích cực, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng vứt rác trên vỉa hè, tại các gốc cây và nắp cống thoát nước ở đầu các tuyến hẻm, nhất là tuyến đường văn minh kiểu mẫu cấp TP Nguyễn Tri Phương. Tại khu phố 3 có một đường dây thu gom rác công lập và 3 đường dây thu gom rác dân lập phân bổ đều ở 10 tổ dân phố, tất cả hộ dân đều có hợp đồng thu gom rác. Việc này đã giúp các hộ dân bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định.