Đánh giá kỹ lưỡng 2 phương án đầu tư nâng cấp, mở rộng sân bay Côn Đảo

Sau khi xem xét báo cáo của Bộ Giao thông vận tải về tình hình đầu tư nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không Côn Đảo, tại Công văn số 7696/VPCP-CN ngày 16-11-2022, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã yêu cầu Bộ Giao thông vận tải lấy ý kiến của các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Quốc phòng, Tài chính, Tư pháp, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và các cơ quan liên quan về việc đánh giá kỹ lưỡng 2 phương án đầu tư nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không Côn Đảo, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30-11-2022.

Sân bay Côn Đảo

Theo Cục Hàng không Việt Nam, có 2 phương án đầu tư đồng bộ sân bay Côn Đảo: Phương án 1 theo Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công; Phương án 2 theo Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Nếu triển khai đầu tư Cảng hàng không Côn Đảo theo phương án 1, Cục Hàng không Việt Nam sẽ làm chủ đầu tư dự án thành phần 1 (nâng cấp đường cất hạ cánh, đường lăn với tổng kinh phí 1.680 tỉ đồng). Dự án thành phần 2 (công trình bảo đảm hoạt động bay) sẽ do TCT Quản lý bay Việt Nam đảm nhiệm với tổng mức đầu tư dự kiến 169 tỉ đồng. Dự án thành phần 3 (nhà ga hành khách, sân đỗ và hạ tầng dùng chung…) sẽ do TCT Cảng Hàng không Việt Nam thực hiện bằng nguồn vốn của doanh nghiệp, tổng mức đầu tư dự kiến: 2.400 tỉ đồng. Riêng dự án thành phần 4 (kho xăng dầu hàng không) sẽ lựa chọn nhà đầu tư theo quy định, tổng mức đầu tư dự kiến 150 tỉ đồng.

Nếu thực hiện theo phương án 2 để huy động nguồn vốn xã hội đầu tư (trừ hình thức BOO để đảm bảo nguyên tắc nhà nước có quyền định đoạt đối với kết cấu hạ tầng quan trọng của quốc gia) thì UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là cơ quan có thẩm quyền dự án PPP Cảng Hàng không Côn Đảo.

Khoảng thời gian 51 tháng này bao gồm 12 tháng triển khai các thủ tục để đảm bảo điều kiện triển khai đầu tư Cảng hàng không Côn Đảo theo hình thức PPP (sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật; xử lý tài sản công; bàn giao đất, bàn giao tài sản từ quốc phòng sang dân dụng ....); 15 tháng lựa chọn nhà đầu tư và 24 tháng thực hiện dự án.

Phân tích về những lợi thế của mỗi phương án, đại diện Cục Hàng không Việt Nam cho rằng theo phương án 1 thì sẽ đảm bảo quyền của doanh nghiệp cảng, doanh nghiệp Nhà nước tại cảng hàng không, sân bay; đảm bảo sự ổn định trong phối hợp khai thác, đảm bảo ổn định vai trò quốc phòng an ninh của cảng hàng không, sân bay khai thác dùng chung…. Tuy nhiên, khó khăn của phương án này là hiện tại Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) chưa cân đối được kinh phí đầu tư giai đoạn 2021-2025 để triển khai đầu tư các hạng mục Dự án thành phần 3 theo đúng Quy hoạch Cảng Hàng không Côn Đảo đã được phê duyệt.

Với phương án 2, ưu điểm là huy động được nguồn vốn của xã hội đầu tư vào kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay; giảm áp lực về nguồn vốn cho nhà nước cũng như doanh nghiệp nhà nước là ACV. Tuy nhiên nhược điểm là thay đổi về vai trò doanh nghiệp cảng, theo đó doanh nghiệp Nhà nước không còn đóng vai trò là doanh nghiệp cảng. Thay đổi cơ chế khai thác, theo đó ảnh hưởng đến công tác phối hợp ổn định về quốc phòng an ninh của Cảng Hàng không Côn Đảo từ trước đến nay.

Phải sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện (tiến độ triển khai thực hiện: tối thiểu 51 tháng trong khi nếu triển khai theo phương án 1 chỉ cần 21 tháng); Phải có ý kiến của Bộ Quốc phòng các các Bộ ngành có liên quan để đánh giá khả năng, phương án bàn giao tài sản từ quốc phòng sang dân dụng. Đồng thời phải thực hiện quy trình xử lý tài sản công trước khi bàn giao cho nhà đầu tư PPP.

Ngoài ra, còn phải xử lý tài sản doanh nghiệp nhà nước là ACV trước khi thực hiện dự án PPP. Tiến độ thực hiện kéo dài do phải lựa chọn nhà đầu tư PPP theo quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Cục Hàng không Việt Nam cũng đánh giá đầu tư theo phương án 1 sẽ khả thi hơn do đã có các chủ đầu tư dự án thành phần theo quy định pháp luật hiện hành. Thực tế, việc kêu gọi đầu tư PPP theo phương án 2 với tổng mức đầu tư ước tính 4.400 tỉ đồng đối với Cảng hàng không Côn Đảo có công suất dưới 2 triệu hành khách/năm sẽ không hấp dẫn các nhà đầu tư tham gia nếu xét về phương án hoàn vốn cũng như hiệu quả đầu tư.