Đấu thầu khuất tất, trái luật

Ông Lê Văn Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang, cho biết đã nghe doanh nghiệp (DN) phản ánh cũng như khiếu nại nhiều gói thầu do Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính (Sở Tài chính) đấu thầu có nhiều khuất tất như đấu thầu bằng "luật riêng", ưu ái cho nhà thầu bỏ giá cao trúng thầu. Ông Nghĩa cho biết sẽ chỉ đạo thanh tra làm rõ một số vụ đấu thầu có dấu hiệu bất thường.

Chọn nhà thầu bỏ giá… cao

Theo hồ sơ mời thầu của gói thầu "Mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy của Trường Cao đẳng Y tế Tiền Giang" thì có 4 DN tham gia đấu thầu. Đó là Công ty TNHH TMDV Bảo Tín, DNTN Nam Phương, DNTN TMDV Máy tính Kết Nối (DN Kết Nối) và Công ty TNHH Sao Nam TG. Sau đó, Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính tiến hành mở hồ sơ thầu và DN Kết Nối bỏ giá thấp nhất là 956 triệu đồng (làm tròn số - PV). Còn DN Sao Nam TG bỏ giá 1,12 tỉ đồng.

Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính Tiền Giang nơi bị tố có hàng loạt khuất tất trong đấu thầu

Thay vì DN bỏ giá thấp sẽ được trúng thầu nhưng Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính đưa ra những điều kiện bằng "luật riêng" để loại bỏ DN Kết Nối là: "Không có bản xác nhận tham gia BHXH liên tục đến tháng 9-2016 đối với các nhân sự chủ chốt" và "không có giấy phép bán hàng của nhà sản xuất". Vin vào lý do này, Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính đã công bố DN Sao Nam TG trúng thầu.

Khi biết được Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính loại bỏ mình để cho DN Sao Nam TG trúng thầu, DN Kết Nối đã liên tục có nhiều văn bản khiếu nại cho rằng Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính đưa nhiều yêu cầu không có trong Luật Đấu thầu nhằm loại bỏ nhà thầu giá thấp nhưng vẫn không được. Khi DN Kết Nối khiếu nại đến Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) thì ngày 27-12-2016, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng, có văn bản trả lời: "Việc bên mời thầu yêu cầu nhà thầu phải có giấy chứng nhận bán hàng của nhà sản xuất trong hồ sơ mời thầu và yêu cầu nhà thầu phải có bản xác nhận đã tham gia BHXH liên tục đến tháng 9-2016 đối với nhân sự chủ chốt là chưa phù hợp quy định của pháp luật về đấu thầu, có thể gây hạn chế sự tham gia của nhà thầu dẫn đến làm giảm tính cạnh tranh trong đấu thầu".

Trong khi đang chờ phúc đáp của Cục Quản lý đấu thầu thì ngày 27-12-2016 (ngày Cục Quản lý đấu thầu có văn bản phúc đáp) cũng là ngày Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính thông báo kết quả DN Sao Nam TG trúng gói thầu này.

Được ưu ái bất thường

Sau khi Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính cho DN Sao Nam TG trúng gói thầu này dù giá cao hơn DN Kết Nối và bất chấp văn bản của Cục Quản lý đầu thầu thì DN Kết Nối tiếp tục khiếu nại. Ngày 4-1, ông Trần Văn Vũ, Giám đốc Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính có văn bản "Xin ghi nhận nghiên cứu, trong thời gian tới, sẽ thực hiện sao cho phù hợp theo quy định".

Ngoài vụ này, nhiều DN ở Tiền Giang, Lâm Đồng, TP HCM còn cho biết có hàng loạt vụ đấu thầu bất thường khác mà DN Sao Nam TG được ưu ái.

Cụ thể, gói thầu "Mua sắm máy tính trang bị cho huyện Chợ Gạo" có 4 nhà thầu tham gia đấu thầu. Theo biên bản mở thầu ngày 30-6 thì DN Sao Nam TG bỏ giá 876 triệu đồng. Còn DN Kết Nối bỏ giá 859 triệu đồng. Tuy nhiên, gói thầu này DN Sao Nam TG cũng trúng thầu. Lý do, Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính cho là DN Kết Nối "Không có tài liệu chứng minh máy tính để bàn được công nhận là hàng Việt Nam chất lượng cao và linh kiện trong hồ sơ dự thầu không nêu nhãn hiệu". Trong khi đó, DN Kết Nối cho rằng "Hồ sơ mời thầu yêu cầu máy tính CMS Model X-Media là máy tính được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp chứng nhận bảo hộ độc quyền nhập nguyên chiếc chứ không phải hàng lắp ráp thì làm sao trong hồ sơ có linh kiện riêng mà nêu. Hơn nữa, trong hồ sơ mời thầu cũng không có yêu cầu cung cấp thương hiệu của từng linh kiện cấu thành máy".

Gần đây nhất là gói thầu "Mua sắm tập trung máy photocopy cho các địa phương trên địa bàn tỉnh". Gói này có 5 nhà thầu tham gia đấu thầu. Theo biên bản mở thầu ngày 16-6 thì nhà thầu bỏ giá thấp nhất là liên danh Khách Đế - Kết Nối với giá là 2.356.090.000 đồng. Còn DN Sao Nam TG liên danh DNTN Nam Phương bỏ giá 2.382.380.000 đồng. Sau khi mở thầu, 4 nhà thầu tham dự không được thông báo ai trúng thầu. Khi nhiều DN đến hỏi thì mới biết là DN Sao Nam TG liên danh DNTN Nam Phương trúng thầu. Cho đến ngày 2-8, DN Kết Nối mới nhận được thông báo. Nhà thầu Thanh Lâm - Siêu Thanh đến ngày 10-8 cũng chưa nhận được thông báo. Trong khi đó, ngày 25-7, Sở Tài chính đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị ký hợp đồng mua sắm với DN Sao Nam TG - Nam Phương. Đáng nói là khi nhà thầu Kết Nối - Khách Đế hỏi vì sao giá thầu thấp mà bị loại thì không ai trả lời.

Ngoài các gói thầu bất thường này còn có nhiều gói thầu khác mà Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính đưa ra những điều kiện không có trong Luật Đấu thầu, như "Tích hợp công nghệ khóa mở thùng máy tính bằng điện tử thông qua phần mềm điều khiển trên máy tính". Giải thích điều kiện này, một kỹ sư công nghệ thông tin cho biết: "Nó giống như xe máy được gắn thêm một khóa chống trộm và thiết bị này không do nhà sản xuất chính hãng máy tính sản xuất mà chỉ là mặt hàng gắn thêm trôi nổi trên thị trường". Hay lý do khác để Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính loại bỏ nhà thầu Công ty Viễn Đông bỏ giá thấp là: "Nhà thầu này có địa chỉ ngoài tỉnh Tiền Giang là Lâm Đồng không có đại lý hoặc đại diện trên địa bàn tỉnh khắc phụ hư hỏng, sai sót trong vòng 24 giờ kể từ khi có yêu cầu nhà đầu tư…".

Sau khi có trong tay đầy đủ các hồ sơ, phóng viên đã đến Trung tâm Thông tin - Tư vấn - Dịch vụ Tài chính đăng ký làm việc, hỏi rõ về những khuất tất trên thì được một nhân viên gọi điện thoại báo giám đốc và đề nghị phóng viên để lại số điện thoại để hẹn làm việc. Tuy nhiên, đã nhiều ngày trôi qua, phóng viên vẫn chưa nhận được thông tin phản hồi từ cơ quan này.