Trong kết luận thanh tra dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO), Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ việc Tổng Công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) là nhà thầu phụ thực hiện phần C của hợp đồng EPC số 01 nhưng thi công dang dở, thậm chí bán thầu hưởng phí trái quy định.
Hợp đồng EPC số 01 để thực hiện dự án nêu trên đã được Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) ký với Công ty Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) vào tháng 7-2007. Tuy nhiên, sau đó, tổng giám đốc VINAINCON đã ký văn bản gửi Bộ Công Thương "ngỏ ý" tham gia thực hiện phần C của hợp đồng EPC.
Giá trị phần C theo hợp đồng EPC số 01 là hơn 42,9 triệu USD. Tuy nhiên, sau đó đã được điều chỉnh tăng lên hơn 58,5 triệu USD (tương đương 1.041 tỉ đồng).
Dự án mở rộng Nhà máy Gang thép Thái Nguyên "đắp chiếu" nhiều năm dù đã đầu tư hàng ngàn tỉ đồng - Ảnh: Hoài Dương
Trong văn bản gửi Bộ Công Thương, doanh nghiệp này khẳng định là đơn vị duy nhất thuộc bộ hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và lắp đặt thiết bị dây chuyền công nghệ. Đồng thời, cam kết sẽ bố trí lực lượng, huy động nhân lực, tài chính để đáp ứng đầy đủ yêu cầu về chất lượng, tiến độ của TISCO cũng như MCC, tuân thủ mọi yêu cầu quản lý xây dựng chung của nhà nước.
Ngày 14-5-2009, Thứ trưởng Bộ Công Thương ký văn bản gửi Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS), TISCO nêu rõ: “VINAINCON là doanh nghiệp thuộc bộ, có năng lực và bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công xây lắp các công trình công nghiệp… Bộ Công Thương đề nghị VNS, TISCO xem xét, chấp thuận để VINAINCON được đảm nhận toàn bộ phần công việc xây lắp của gói thầu EPC theo như cam kết của VINAINCON.
Chỉ sau đó 4 ngày, TISCO đã nhanh chóng có văn bản gửi MCC xác nhận về năng lực, kinh nghiệm của VINAINCON để thi công phần C của hợp đồng EPC số 01. Đến cuối tháng 9-2009, TISCO, MCC ký hợp đồng thầu phụ thực hiện phần C với giá tạm tính là gần 43 triệu USD (tương đương khoảng hơn 764,1 tỉ đồng theo đơn giá USD thời điểm đó), thời gian thực hiện là 21 tháng.
Sau khi hợp đồng đã ký kết, VINAINCON không thực hiện theo cam kết mà ký 40 hợp đồng giao việc và khoán nhân công với 29 nhà thầu khác (28 nhà thầu Việt Nam và 1 nhà thầu Trung Quốc) với giá trị hơn 505,1 tỉ đồng.
Theo Thanh tra Chính phủ, qua kiểm tra 3 nhà thầu cho thấy VINAINCON chuyển nhượng thầu có thu phí quản lý của các nhà thầu từ 5-10% giá trị hợp đồng. Cụ thể, trong hợp đồng với Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng số 18, VINAINCON đã hưởng gần 882 triệu đồng phí quản lý trên tổng giá trị gói thầu 9,7 tỉ đồng.
Tại hợp đồng với Công ty Cổ phần Xây dựng 203 có giá trị hơn 13,9 tỉ đồng, VINAINCON đã hưởng phí quản lý số tiền gần 698 triệu đồng. Tại hợp đồng với Công ty Cổ phần Thiết bị công nghiệp MAKSTEEL với giá trị hơn 30 tỉ đồng, VINAINCON hưởng phí quản lý hơn 2 tỉ đồng (chiếm 10% hợp đồng).
Cơ quan thanh tra cũng chỉ rõ, VINAINCON và các nhà thầu được VINAINCON giao việc nhưng không thực hiện các điều khoản cam kết trong hợp đồng.
Mối "lương duyên" giữa VINAINCON và TISCO phát sinh vấn đề khi tháng 6-2010, TISCO có văn bản gửi VINAINCON "phàn nàn" về việc công nhân tại công trường rất mỏng, nhiều hạng mục không tổ chức thi công. TISCO đã có nhiều lần gửi văn bản phản ánh với VINAINCON nhưng không có chuyển biến, tiến độ thi công rất chậm, không thể chấp nhận được.
"Kết quả kiểm tra cho thấy TISCO sử dụng số liệu tổng hợp giá trị phần C do VINAINCON lập chi phí phát sinh phần C hơn 15,5 triệu USD không có cơ sở nhưng vẫn trình các bộ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là thiếu trách nhiệm, báo cáo cơ quan có thẩm quyền số liệu không có căn cứ. Cùng MCC ký hợp đồng thầu phụ giao cho VINAINCON, các nhà thầu phụ khác thực hiện phần C và thanh toán phần C theo giá điều chỉnh là hành vi cố ý làm trái quy định của pháp luật về đầu tư, không đúng nội dung hợp đồng EPC" - kết luận thanh tra nêu rõ.
Cơ quan thanh tra cũng kết luận VINAINCON lập dự toán chi phí phát sinh tăng phần C báo cáo TISCO, Bộ Công Thương, Chính phủ không có căn cứ. Không thực hiện đúng trách nhiệm nhà thầu phụ thực hiện phần C theo hợp đồng ký với MCC, TISCO. Bán thầu hưởng phí trái quy định.
Để xảy ra các khuyết điểm, vi phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ khẳng định trách nhiệm thuộc về lãnh đạo Bộ Công Thương; VNS; TISCO và tổng giám đốc, phó tổng giám đốc VINAINCON và các cá nhân có liên quan.
Chuyển vụ việc VINAINCO sang Bộ Công an
Thanh tra Chính phủ cũng đã chuyển hồ sơ, tài liệu "việc VINAINCON lập dự toán phần C theo đơn giá điều chỉnh, báo cáo các bộ, ngành, Thủ tướng Chính phủ thiếu căn cứ; vi phạm hợp đồng phần C, chậm tiến độ dự án, phát sinh tăng tổng mức đầu tư và bán thầu hưởng phí trái quy định" sang Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an khẩn trương điều tra những vi phạm có dấu hiệu hình sự nêu trên.
Bình luận (0)