Ðể yêu thương luôn bên con trẻ

Thông tin hơn 1.500 học sinh ở TP HCM mồ côi do đại dịch Covid-19 được Sở Giáo dục và Ðào tạo TP HCM công bố tại buổi làm việc với Ban Văn hóa - Xã hội, HÐND TP về tình hình đầu năm học mới, khiến bao người thương xót.

Những chính sách nhân văn, kịp thời

Để ổn định tâm lý cũng như chăm lo tốt nhất cho trẻ, nhiều người cho rằng ngoài các chính sách hỗ trợ theo quy định, thành phố cũng cần có thêm các chính sách riêng và hơn cả là sự chung sức, đồng lòng của cộng đồng để yêu thương luôn bên trẻ mồ côi trong tình cảnh hiện tại và sau này.

Theo quy định của Luật Trẻ em 2016 và một số nghị định của Chính phủ, trẻ mồ côi cả cha mẹ được đưa vào diện nhận chăm sóc, nuôi dưỡng thay thế bởi ông, bà, cô, chú, cậu, dì, người thân; cá nhân cộng đồng trong xóm, tổ dân phố; nhận nuôi con nuôi; đưa vào các trung tâm, cơ sở bảo trợ xã hội công lập và ngoài công lập.

Ngoài quy định trên, không phải đợi đến khi báo cáo trên được nêu, mà ngay từ những ngày đợt dịch lần thứ 4 diễn biến căng thẳng với nhiều người ra đi bỏ lại con thơ, chính quyền TP HCM đã lập tức ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người khó khăn, trong đó đáng lưu ý nhất là hỗ trợ trẻ em có cha mẹ qua đời vì Covid-19.

Theo đó, các trường hợp trẻ em mồ côi cả cha mẹ do Covid-19 sẽ được xét trợ cấp xã hội hằng tháng tại cộng đồng. Mức trợ cấp có hệ số 2,5 đối với trường hợp trẻ dưới 4 tuổi; hệ số 1,5 đối với trẻ từ đủ 4 tuổi trở lên. Bên cạnh đó, đối với trẻ từ đủ 4 tuổi trở lên, được cấp thẻ BHYT miễn phí, được miễn giảm học phí và các khoản khác trong nhà trường và thời gian được trợ cấp đến dưới 16 tuổi. Nếu trẻ đủ 16 tuổi nhưng đang học văn hóa, học nghề, trung học chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học thì tiếp tục được hưởng chính sách trợ giúp xã hội cho đến khi kết thúc học nhưng tối đa không quá 22 tuổi. Ðặc biệt, để chăm lo thêm cho trẻ mồ côi, hiện các quận, huyện và TP Thủ Ðức đã và đang vận động chăm sóc, hỗ trợ mỗi trẻ từ 3 - 5 triệu đồng kèm gạo, sữa... Ngoài ra, trẻ còn được các tổ chức, đoàn thể Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Ðoàn Thanh niên... quan tâm với nhiều chương trình học bổng hỗ trợ học tập.

Là địa phương có khoảng 300 trẻ mồ côi do dịch Covid-19, ông Nguyễn Minh Nhựt, Chủ tịch UBND quận Bình Tân, cho biết trong những ngày thực hiện giãn cách, ngoài việc hỗ trợ từ 2 - 3,5 triệu đồng/trẻ, khi có nguồn thực phẩm, quà từ nhà hảo tâm, địa phương đều ưu tiên trao cho các em. Trong khi đó, bà Ðặng Trần Trúc Dao, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Hóc Môn, cho biết đa số trẻ mồ côi ở địa phương có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ trước khi mất đều làm thuê, buôn bán hàng rong, công nhân, bảo vệ… Vì vậy, ngay từ cuối tháng 8, khi thống kê trường hợp các trẻ mồ côi, đoàn công tác do Thường trực Huyện ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy làm trưởng đoàn, cùng Hội Phụ nữ huyện, lãnh đạo địa phương, hội phụ nữ xã - thị trấn đã nhanh chóng đến thăm hỏi, động viên gia đình, gửi tặng các phần quà. Mỗi phần quà trị giá hơn 500.000 đồng (gồm tã, sữa, bánh, nhu yếu phẩm) và 500.000 đồng tiền mặt (kinh phí chăm lo do Trung tâm An sinh xã hội huyện hỗ trợ). Ngoài ra, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện tiếp tục vận động các nhà hảo tâm gửi thêm những phần quà cho các cháu mồ côi.

Đại diện lãnh đạo Huyện ủy Hóc Môn và Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Hóc Môn, TP HCM tặng quà cho trẻ mồ côi vì dịch Covid-19. Ảnh: THU HỒNG

Cần lắm những vòng tay thương yêu

"Nỗi đau mất cha mẹ đối với các cháu nhỏ là quá lớn, không gì có thể bù đắp được. Nhất là đa phần các cháu mồ côi có hoàn cảnh hết sức khó khăn nên để chăm lo cho các cháu một cách tương đối nhất thì về lâu dài rất cần sự chung tay dốc sức từ cộng đồng" - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Hóc Môn bày tỏ. Ở khía cạnh đơn vị, bà Ðặng Trần Trúc Dao cho hay đã chọn 5 trẻ có hoàn cảnh khó khăn nhất trong danh sách đề xuất Hội Liên hiệp Phụ nữ TP tặng học bổng hằng năm theo dự án do Pháp tài trợ.

Ðồng quan điểm với bà Ðặng Trần Trúc Dao, đa số lãnh đạo các đoàn thể ở những địa phương có nhiều trẻ mồ côi do dịch Covid-19 tại TP HCM còn kỳ vọng sẽ có những quỹ được quyên góp từ cộng đồng để sát cánh với trẻ trong đời sống và dìu dắt trẻ đạt được mơ ước của bản thân. Ông Trần Trọng Khiêm, Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tân Phú, cho rằng điều những học sinh mồ côi cần lúc này là các em đang thiếu tình cảm, cần sự quan tâm, nên việc động viên tinh thần, ổn định tâm lý cho các em là quan trọng nhất. "Ngoài việc tìm hiểu kỹ hoàn cảnh từng học sinh, xem các em thực sự cần gì để hỗ trợ, chúng tôi cũng dặn dò các thầy cô giáo khi giảng dạy phải đặt yêu cầu tâm lý lên đầu tiên, tránh để các em tổn thương. Trong cư xử với học sinh thì vừa nhẹ nhàng vừa thấu hiểu. Với phụ huynh cũng phải chừng mực, không gây áp lực" - ông Khiêm nói. Tuy nhiên, theo ông, về lâu dài, rõ ràng rất cần sự chung tay từ cộng đồng hỗ trợ thêm cho các em trong sinh hoạt và học tập.

Riêng bà Lê Thị Thu - nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em Việt Nam - khi trao đổi với chúng tôi đã nói rằng bà cảm thấy đau lòng nhưng đó là một thực tế mà chúng ta phải chấp nhận và vượt qua. "Dẫu biết trong dịch bệnh xuất hiện nhiều khó khăn nhưng hãy thử nghĩ đến trẻ mất cha, mất mẹ như đàn đứt dây, cuộc đời các cháu sẽ thiệt thòi và nỗi đau đó quá lớn, đi theo các cháu đến suốt đời. Chính vì vậy, mặc dù còn khó khăn nhưng việc quan tâm đặc biệt đến các cháu là điều cần làm bây giờ và cả sau này" - bà Lê Thị Thu nói.

Về phía Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, bà Lê Thị Thu cho biết hội đang lập danh sách để xem xét cùng với các cơ quan chức năng hỗ trợ, giúp đỡ các cháu. Bản thân bà cũng đang vận động bạn bè đứng ra đỡ đầu mỗi người một cháu, giúp đỡ các cháu đến khi 18 tuổi. Qua đây, nguyên Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em Việt Nam đề xuất bên cạnh các các chính sách đã được quy định, mong các cơ quan, đơn vị, đoàn thể lưu ý các cháu rất cần sự chung tay, tinh thần tương thân tương ái của mọi người thông qua những hành động, việc làm cụ thể để hỗ trợ, đồng hành với các cháu trong quãng thời gian khó khăn sắp tới.