Mập mờ đếm xe qua trạm BOT

Ngày 5-3, một số người dân tiếp tục đếm xe qua trạm BOT Ninh Lộc (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa). Việc làm này, theo đánh giá của một lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), là không có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Không nên tự đếm xe

Trước đó, từ ngày 26-2 đến 4-3, nhóm người này đếm xe qua trạm Ninh Lộc. Họ cho rằng do dữ liệu bị mất nên họ tiếp tục làm công việc này. Việc kiểm đếm bằng phương pháp thủ công, người đếm sẽ phân loại thành 9 loại xe qua trạm với các mức phí như đã quy định.

Một trạm thu phí trên tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Vũ Hải Long, Phó Giám đốc Công ty CP Đầu tư BOT Đèo Cả, nhìn nhận đơn vị không có quan ngại hay lo lắng gì về số liệu mà người dân kiểm đếm. Việc thu phí tại trạm BOT Ninh Lộc đều dựa trên máy móc, thiết bị kỹ thuật đã được các cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, giám sát. Các loại xe khi qua trạm sẽ được ghi nhận bằng máy, số lần mở gác chắn cũng được lưu vào máy. Hằng quý, trạm BOT Ninh Lộc đều có báo cáo cụ thể cho Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ các số liệu về tài chính, vé bán, số lượng xe, phân loại xe. Thanh tra Bộ GTVT cũng thường xuyên cử đoàn thanh tra xuống để kiểm tra vấn đề này.

Điều ông Long lo ngại là các số liệu mà người dân đưa ra mang tính chất tham khảo nhưng có thể bị lợi dụng. Chủ đầu tư cho biết đã báo cáo toàn bộ sự việc cho chính quyền địa phương và cơ quan chức năng thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.

Ông Trần Văn Minh, Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa, cho rằng người dân kiểm đếm là quyền của họ, miễn sao không vi phạm pháp luật, không gây rối, mất an ninh trật tự địa phương. Chính quyền thị xã Ninh Hòa đã chỉ đạo lực lượng công an tiến hành giám sát để bảo đảm an toàn giao thông, an ninh trật tự.

Trạm thu phí Ninh Lộc (tại vị trí Km1425+200 Quốc lộ 1) trước đây là trạm thu phí Ninh An, được Công ty CP Đầu tư BOT Đèo Cả Khánh Hòa thực hiện thu phí hoàn vốn cho dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Km1374+525 - Km1392 và đoạn Km1405 - Km1425+500 qua tỉnh Khánh Hòa theo hình thức BOT. Sau khi đi vào thu phí, người dân địa phương đã nhiều lần dừng xe phản đối.

Phải giám sát thu phí

Ngay trong Tết nguyên đán vừa qua, xảy ra vụ cướp hơn 2,2 tỉ đồng tại trạm thu phí Dầu Giây (tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây) do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý. Từ vụ cướp này, dư luận đã có nhiều ý kiến về vấn đề minh bạch trong doanh thu thu phí của các dự án BOT giao thông.

Hay mới đây, ngày 1-1-2019, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) đã bắt giữ một số lãnh đạo thuộc Công ty CP Tập đoàn Yên Khánh. Tất cả cá nhân này liên quan đến vụ án mua bán, sử dụng phần mềm trái pháp luật của Công ty CP Tập đoàn Yên Khánh tại chi nhánh ở Long An nhằm che giấu doanh số thu phí, trốn thuế xảy ra tại các trạm thu phí trên tuyến cao tốc TP HCM - Trung Lương.

Trước đó, dư luận cũng vỡ lẽ khi năm 2016, sau đơn tố cáo của một nhà đầu tư trong liên danh là Cienco1 tại BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã vào cuộc và tiến hành giám sát 10 ngày thu phí tại dự án này. Kết quả cho thấy số thu trung bình/ngày giám sát chênh lệch tới gần 600 triệu đồng so với số thu bình quân theo báo cáo của Công ty CP BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ.

Dẫn ra các vụ việc trên để thấy việc đếm xe qua trạm để trên cơ sở đó ấn định mức thu, thời gian hoàn vốn đang có nhiều bất cập.

Theo ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học - Công nghệ - Môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ), để người dân tin tưởng, đồng tình, ủng hộ chủ trương đúng đắn của nhà nước, việc cần làm ngay là phải có biện pháp bảo đảm việc kiểm soát doanh thu thu phí cũng như chống thất thoát doanh thu ở các trạm BOT. Trên cơ sở này, ông Toàn đề nghị song song triển khai dự án thu phí tự động không dừng, Tổng cục Đường bộ nên triển khai dự án quản lý, sử dụng, khai thác dữ liệu thu phí đường bộ, thông qua Trung tâm Giám sát trực tuyến các trạm thu phí BOT.

Hiện nay, dự án đang trong giai đoạn thí điểm đối với 3 trạm thu phí BOT: Bắc Ninh, Bến Thủy và Toàn Mỹ 14 (Quốc lộ 14). "Thời gian thử nghiệm các trạm trên đến tháng 4-2019. Sau khi thử nghiệm sẽ đánh giá hiệu quả của hệ thống. Nếu thành công sẽ nhân rộng cho toàn bộ các trạm thu phí trên toàn quốc thuộc phạm vi của dự án" - ông Toàn thông tin.