Người dân mang hoa tới “bia” bên hồ Trúc Bạch tưởng niệm TNS McCain

Từ sáng ngày 27-8, nhiều người dân đã mang hoa tới đài kỷ niệm nơi thiếu tá hải quân Mỹ John McCain bị bắn rơi bên hồ Trúc Bạch (quận Ba Đình, Hà Nội) để tưởng niệm vị thượng nghị sĩ đã có những đóng góp quan trọng cho việc thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Mỹ và Việt Nam.

Người dân mang hoa tới đài kỷ niệm bên hồ Trúc Bạch để tưởng niệm Thượng nghị sĩ John McCain

Bên tượng đài, những người dân mang hoa tới tưởng niệm đã bày tỏ sự xúc động, gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình Thượng nghị sĩ John McCain, đánh giá cao đóng góp của ông trong tiến trình hòa giải cũng như bình thường hóa quan hệ cũng như sự thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước Việt Nam và Mỹ. Đồng thời bày tỏ mong muốn những nỗ lực tăng cường hợp tác hữu nghị mà Thượng nghị sĩ John McCain có những đóng góp quan trọng sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa.

Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam cho biết tiến hành mở sổ chia buồn trong các ngày 27, 28, 29-8, từ 10 giờ sáng tới 5 giờ chiều tại tòa nhà Vườn Hồng, số 170 Ngọc Khánh (quận Ba Đình), cho những ai mong muốn có lời chia sẻ với gia đình Thượng nghị sĩ John McCain. Đại sứ quán Mỹ chào đón tất cả những ai mong muốn có lời chia sẻ với gia đình Thượng nghị sĩ John McCain.

Người dân mang hoa tới tưởng niệm Thượng nghị sĩ John McCain

Thượng nghị sĩ John McCain sinh ngày 29-8-1936 tại một căn cứ hải - không quân của Mỹ ở vùng kênh đào Panama. Cả ông nội và cha của ông đều phục vụ trong lực lượng hải quân Mỹ.

Khi làm phi công trong lực lượng hải quân Mỹ, John McCain từng điều khiển máy bay ném bom 23 lần. Trong lần ném bom trên bầu trời Hà Nội vào ngày 26-10-1967, máy bay do John McCain điều khiển bị bắn rơi. Ông bị thương và bị bắt sau khi bung dù rơi xuống hồ Trúc Bạch và trở thành tù binh chiến tranh trong hơn 5 năm, được trả tự do vào tháng 5-1973 sau Hiệp định Paris.

Sau đó, ông John McCain tiếp tục phục vụ trong quân ngũ nhưng suy nghĩ và quan điểm về chiến tranh của ông đã thay đổi. Giải ngũ năm 1981, ông John McCain tham gia chính trường, được bầu vào Hạ viện Mỹ sau 1 năm và đến năm 1986 vào Thượng viện.

Từng 2 lần tham gia tranh cử tổng thống, ông John McCain sau đó là Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ. Ông từng có những phát biểu rất mạnh mẽ về vấn đề biển Đông, góp phần thúc đẩy tiến trình hòa giải, bình thường hóa, thiết lập quan hệ ngoại giao và tăng cường hợp tác giữa Mỹ và Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong đó có việc gỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương của Mỹ dành cho Việt Nam...

Ngày 26-10-1967, chiếc máy bay ném bom A-4E Skyhawk do thiếu tá phi công hải quân Mỹ John McCain điều khiển bị tên lửa bắn trúng trên bầu trời Hà Nội trong khi đang thực hiện phi vụ vụ ném bom lần thứ 23 của ông xuống miền Bắc Việt Nam. Thiếu tá McCain bung dù thoát ra được ra khỏi máy bay bốc cháy nhưng bị thương, rơi xuống hồ Trúc Bạch và bị bắt làm tù binh.

Tượng đài bên hồ Trúc Bạch ghi chiến công của quân dân Hà Nội bắt sống phi công Mỹ John McCain. Trên bia kỷ niệm có ghi: Ngày 26 tháng 10, năm 1967, thiếu tá phi công hải quân John McCain trong chiếc A4 B1 bị bắn hạ bên hồ này.

Thượng nghị sĩ John McCain (phải) cùng nguyên đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius trong một lần tới thăm bia kỳ niệm bên hồ Trúc Bạch - Ảnh: VOV

Theo nguyên đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Cường, Thượng nghị sĩ John McCain đã tỏ ra "tự hào" khi được Việt Nam dựng "bia" tại hồ Trúc bạch, nơi máy bay của ông bị bắn rơi khi làm phi công trong lực lượng hải quân Mỹ. Ông chỉ đề nghị Việt Nam chỉnh sửa cho chính xác ông là "phi công của Hải quân Mỹ" chứ không phải là "phi công của không lực Mỹ" và cũng mong Hà Nội quan tâm giữ gìn vệ sinh quanh tấm bia này.

Ông Nguyễn Quốc Cường cho biết mỗi lần thăm Việt Nam, ông John McCain thường dẫn các thượng nghị sĩ và bạn bè của ông tới để "khoe" về tấm bia kỷ niệm. Cũng có lần ông bày tỏ lo lắng là sau thế hệ của ông và những người như Thượng nghị sĩ John Kerry thì trong Quốc hội Mỹ sẽ không còn nhiều người hiểu biết đầy đủ và quan tâm thúc đẩy quan hệ Việt-Mỹ nhiều nữa. Vì thế mỗi lần thăm Việt Nam, ông đều chủ ý dẫn theo các thượng nghị sĩ Mỹ trẻ để họ sẽ là những cầu nối cho quan hệ hai nước sau khi ông ra đi.