Sửa lỗi sách giáo khoa lớp 1: Coi chừng bên trọng, bên khinh

Bộ Giáo dục và Ðào tạo (GD-ÐT) ngày 23-12 cho biết đã đồng ý phê duyệt phương án điều chỉnh nội dung ngữ liệu sách giáo khoa (SGK) Tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều.

Thay thế ngay 12 bài đọc

Theo đó, tài liệu gồm 2 phần, trong đó phần 1 giới thiệu một số ngữ liệu để giáo viên sử dụng thay thế các bài đọc, bài tập chưa phù hợp; phần 2 hướng dẫn điều chỉnh một số từ ngữ trong bài. Cụ thể, về ngữ liệu, có 12 bài đọc được thay thế, ngoài ra, điều chỉnh từ ngữ ở 14 trang sách.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đồng ý phê duyệt phương án điều chỉnh nội dung ngữ liệu SGK Tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều

Ở phần điều chỉnh từ ngữ, nhiều câu, từ bị đánh giá không phù hợp được loại bỏ, chẳng hạn "thở hí hóp", "hí hóp", "bê be be", "ngủ", "tivi", "kêu". Một số từ được thay thế như trong câu "Có kẻ đã cuỗm gà nhép" được điều chỉnh thành "có kẻ đã tha gà nhí đi"; câu "Nó la cà nhá cỏ, nhá dưa, lơ mơ ngủ" thay bằng "Nó la cà chỗ nọ, chỗ kia"; câu "Giữa trưa, chị quạ "quà quà", "A, anh thỏ thua rùa" thay bằng "Giữa trưa, rùa đã bỏ xa thỏ. Thỏ thua rùa". Câu "Tổ của nó nhỏ như hộp diêm mà đẹp" được thay bằng "Tổ của nó nhỏ mà đẹp lắm"; câu "Cả xóm ồ ra, nom rõ quạ tha gà nhép" được thay bằng "Cả xóm ùa ra, quạ sợ quá"...

Ở phần bài đọc trong SGK, bài "Lỡ tí ti mà" được thay bằng "Nhớ bố", "Ve và gà" 1 thay bằng "Bờ Hồ", "Ve và gà" 2 thay bằng "Chăm bà", "Quạ và chó" thay bằng "Phố Thợ Nhuộm"... Những bài đọc được thay thế được nhiều giáo viên nhận xét là gần gũi, dễ hiểu và dễ học hơn đối với học sinh.

Trong văn bản gửi NXB Ðại học Sư phạm TP HCM, đơn vị xuất bản bộ SGK Cánh Diều 1, Bộ GD-ÐT yêu cầu NXB này khẩn trương cung cấp tài liệu này đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên và học sinh tiểu học đang sử dụng SGK môn Tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều.

Không thể chờ năm sau mới sửa!

Việc Bộ GD-ÐT yêu cầu NXB ÐH Sư phạm TP HCM khẩn trương cung cấp tài liệu điều chỉnh của sách Tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên và học sinh tiểu học, trong khi 4 bộ SGK lớp 1 do NXB Giáo dục Việt Nam (GDVN) biên soạn và xuất bản, vốn rất nhiều "sạn", lỗi lại không phải điều chỉnh ngay khiến nhiều chuyên gia giáo dục bức xúc.

Một giáo viên đang dạy tại một trường tiểu học của Hà Nội cho hay sở dĩ trường chị chọn bộ Cánh Diều bởi khi chọn sách, các thành viên của hội đồng thẩm định trường đều đánh giá bộ Cánh Diều kiến thức nhẹ nhàng và ít lỗi hơn 4 bộ còn lại. Chính ông Ðỗ Ðức Thái, Chủ tịch HĐTV NXB GDVN, trong báo cáo kết quả rà soát 4 bộ SGK lớp 1 mới do NXB GDVN tổ chức biên soạn gửi Bộ GD-ÐT, đã cho hay cả 4 bộ SGK do NXB này biên soạn là "Kết nối tri thức với cuộc sống", "Cùng học để phát triển năng lực", "Chân trời sáng tạo", "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục" đều phải chỉnh sửa. Thậm chí không phải chỉ sách Tiếng Việt 1 mà nhiều môn khác cũng phải chỉnh sửa nội dung. Tuy nhiên, trong báo cáo gửi Bộ GD-ÐT, ông Nguyễn Ðức Thái đề xuất việc chỉnh sửa được thực hiện trong lần tái bản các bản mẫu SGK sắp tới để phục vụ năm học 2021-2022, chứ không phải ngay lập tức như đối với bộ Cánh Diều.

TS Hoàng Ngọc Vinh, thành viên Tổ tư vấn Ủy ban Quốc gia về đổi mới GD-ÐT, cho rằng lần đổi mới giáo dục này được cả xã hội rất quan tâm, vì thế SGK có "sạn" cần phải xử lý sớm, phải yêu cầu các tác giả, NXB chỉnh sửa ngay. "Mục tiêu của chúng ta là phải có một bộ sách tốt, đã phát hiện sai sót thì phải sửa ngay chứ không thể để đến sang năm. Như thế là thiệt thòi cho học sinh vì phải học những thứ không hoàn chỉnh" - TS Vinh nói. Ông cũng cho rằng Bộ GD-ÐT đã yêu cầu NXB ÐH Sư phạm TP HCM chỉnh sửa ngay sách Tiếng Việt của bộ Cánh Diều thì các bộ sách khác của NXB GDVN cũng cần chỉnh sửa ngay. "Nếu không, có khi xã hội sẽ lại nghi ngờ Bộ GD-ÐT "nhất bên trọng, nhất bên khinh" - TS Hoàng Ngọc Vinh nói.

Cũng chung quan điểm này, PGS-TS Nguyễn Hữu Ðạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Ðông, người từng chỉ ra một loạt "sạn" trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, cho rằng NXB GDVN và các tác giả cần công khai tiến độ chỉnh sửa ở 4 bộ sách. Theo PGS Ðạt, không nên để đến khi tái bản SGK cho năm học tới mới chỉnh sửa bởi có "sạn" thì phải bỏ ngay.

PGS-TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Khuyến học Việt Nam, nhấn mạnh nếu NXB và các tác giả sách để xảy ra lỗi và phát hiện sau khi sử dụng thì phải chỉnh sửa và thẩm định lại ngay lập tức.