Tham nhũng vặt vẫn gây hậu quả lớn

Ngày 27-6, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc phổ biến, quán triệt Chỉ thị số 10 của Thủ tướng về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp (DN) trong giải quyết công việc.

Xói mòn niềm tin

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đánh giá thời gian qua, công tác phòng chống tham nhũng đã chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, tham nhũng vặt đang là vấn đề nhức nhối khi xảy ra ở nhiều cấp, nhiều ngành, trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội; thậm chí lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, "vòi vĩnh", "chung chi"...

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh tham nhũng vặt gây hậu quả cũng rất nặng nề, không kém tham nhũng lớn và làm xói mòn niềm tin của người dân, DN, các nhà đầu tư; cản trở việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và sự ổn định, phát triển bền vững của đất nước. Có một bộ phận cán bộ hư hỏng gây ra tình hình này nhưng bộ phận này lại không nhỏ, rải rác ở khắp nơi, nhiều lĩnh vực, ngành nghề, địa phương.

Đồng quan điểm, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Ngô Minh Châu nói thẳng: "Tham nhũng ngày một tinh vi, được che chắn, tiềm ẩn dưới hình thức như lợi ích nhóm". Tuy nhiên, ông Châu cũng nhìn nhận trong thực tế, DN và người dân có tâm lý khi giao dịch, tiếp xúc với cơ quan, đơn vị cần phải "lót tay", chấp nhận tiêu cực, tham nhũng hoặc tìm cách tác động bằng nhiều hình thức khác nhau đối với cán bộ, công chức nhằm được hưởng lợi không hợp pháp và để được giải quyết công việc của mình một cách không chính đáng.

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Sơn thừa nhận một bộ phận nhỏ cán bộ, chiến sĩ công an có biểu hiện suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống, tha hóa, biến chất, nhũng nhiễu...

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình phát biểu tại hội nghị. Ảnh:TTXVN

Công khai để răn đe

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành, địa phương kiến nghị nhiều giải pháp chống tham nhũng vặt.

Ông Ngô Minh Châu cho biết TP HCM đã giao các sở, ngành, UBND quận - huyện đặc biệt chú trọng kiểm tra, giám sát, thanh tra công vụ, thanh tra chuyên ngành đối với các ngành, lĩnh vực thường xuyên có dư luận về tiêu cực, tham nhũng vặt, đồng thời sẽ công khai một số vụ việc tham nhũng vặt điển hình.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sơn, Bộ Công an đã công khai số điện thoại đường dây nóng cũng như danh tính cán bộ sai phạm. "Việc công khai càng cụ thể, rõ ràng thì tình trạng tham nhũng và nhũng nhiễu của cán bộ khi thực hiện nhiệm vụ sẽ giảm.

Trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội - bà Nguyễn Thanh Hải - nhận xét Chỉ thị số 10 đã "gãi đúng chỗ ngứa" của người dân. Tuy nhiên, cần đề cao hơn nữa trách nhiệm của người đứng đầu. Cử tri bức xúc trước thực trạng tham nhũng vặt ở cơ quan nhà nước từ việc nhỏ như làm chứng minh thư, khai sinh… và diễn ra công khai, lộ liễu. Người dân biết, DN biết nhưng sao người đứng đầu cơ quan đó không biết?

Bà Hải góp ý việc xây dựng, bổ sung thể chế để cán bộ "không thể, không muốn và không dám tham nhũng". Đồng tình, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cho rằng tham nhũng vặt trước hết là do người đứng đầu chưa đề cao trách nhiệm nêu gương, chưa gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, khi phát hiện vi phạm lại xử lý không nghiêm, thậm chí còn bao che, dung túng cho hành vi sai trái của nhân viên.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh không thể nói người đứng đầu bộ, ngành, cơ quan, đơn vị không biết có nhũng nhiễu, tham nhũng vặt trong cơ quan, đơn vị mình. Chắc chắn người đứng đầu phải biết và nếu tiếp tục để xảy ra thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm.

Để ngăn chặn và tiến tới dẹp bỏ tham nhũng vặt, Phó Thủ tướng Thường trực đưa ra 10 yêu cầu để các bộ, ngành, địa phương… thực hiện. Trong đó, lưu ý một số ngành dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực như: thuế, hải quan, đất đai, môi trường, đầu tư, xây dựng, cấp giấy phép, cấp chứng chỉ hành nghề, cảnh sát giao thông, thanh tra chuyên ngành… Những vụ việc gây bức xúc dư luận thời gian qua hầu hết đều liên quan đến những lĩnh vực này. Vì vậy, từng bộ, ngành, địa phương phải xác định rõ trọng tâm, trọng điểm; các khâu, các lĩnh vực, vị trí quản lý nhạy cảm, dễ xảy ra vi phạm để tăng cường thi hành các biện pháp phòng ngừa, chấn chỉnh.

"Người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương phải gương mẫu, đi đầu trong việc thực hiện các quy định; nếu để xảy ra tiêu cực, tham nhũng tại cơ quan, đơn vị mình phụ trách thì phải chịu trách nhiệm trước Đảng, nhà nước" - Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu.