TP HCM và ĐBSCL: Thời điểm hợp tác tốt nhất

Việc triển khai thỏa thuận hợp tác giữa TP HCM và các tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) sẽ chuyển hóa tiềm năng, lợi thế của các bên thành giá trị cụ thể, đóng góp nhiều hơn nữa vào sự phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương. Qua đó, tạo cầu nối để doanh nghiệp (DN) các bên liên kết, hợp tác với nhau cũng như trao đổi kinh nghiệm về cải cách hành chính, quản lý nhà nước và hỗ trợ phát triển DN, nâng cao đời sống người dân.

Cụ thể hóa các nghị quyết lớn

Đây là thông tin được đưa ra tại hội nghị công bố kế hoạch triển khai "Thỏa thuận hợp tác phát triển kinh tế - xã hội giữa TP HCM và 13 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL năm 2023 và giai đoạn 2024-2025" (gọi tắt là kế hoạch). Sự kiện do UBND TP HCM phối hợp với UBND các tỉnh, thành ĐBSCL tổ chức tại TP Cần Thơ ngày 21-7.

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi (thứ hai từ trái sang) và ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ (bìa phải), cùng các đại biểu bên lề hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP HCM, cho hay TP HCM đã có Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM. Một trong nhiều nội dung của Nghị quyết 98 là cho phép sử dụng ngân sách thành phố vào những hoạt động bên ngoài và huy động được nguồn lực bên ngoài.

Việc phối hợp, hợp tác giữa TP HCM và các địa phương còn trên cơ sở hai Nghị quyết 13/2022 và 59/2020 của Bộ Chính trị. Trong đó, Nghị quyết 13 về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết 59 về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Đối với các nội dung hợp tác song phương giữa TP HCM và từng tỉnh, TP HCM cũng góp phần từng bước thực hiện quy hoạch chung của ĐBSCL. Tuy nhiên, ông Phan Văn Mãi lưu ý nên tránh biến hợp tác song phương thành mối quan tâm chính bởi như vậy thì cấp độ liên kết vùng sẽ lu mờ.

Từ đó, ông đề nghị kế hoạch cần thống nhất trên bình diện giữa TP HCM và vùng ĐBSCL. Đây là cấp độ chính và bao trùm.

Ông Nguyễn Văn Hiếu, Bí thư Thành ủy Cần Thơ, cho rằng việc triển khai các nội dung hợp tác giữa TP HCM và các tỉnh, thành ĐBSCL rất phù hợp và thuận lợi trong thời điểm hiện nay.

Bí thư Thành ủy Cần Thơ nhắc lại trong thời gian ngắn, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 98 tạo điều kiện phát triển mới, tháo điểm nghẽn rất lớn cho TP HCM. Trong khi đó, ĐBSCL có Nghị quyết 13, TP Cần Thơ có Nghị quyết 59… "Thông thường, các nghị quyết cần có thời gian họp, quán triệt, triển khai nhưng riêng những nghị quyết này được các địa phương, Chính phủ và cơ quan trung ương triển khai nhanh. Đây là cách tiếp cận mới, sớm đưa Nghị quyết của Đảng, Nhà nước vào cuộc sống" - Bí thư Nguyễn Văn Hiếu nói.

Nhiều sự kiện quan trọng

Nói về nội dung hợp tác theo kế hoạch do UBND TP HCM đưa ra, ông Đào Minh Chánh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM, cho biết trong năm 2023 sẽ tổ chức các sự kiện cấp

Cụ thể như kết nối doanh nghiệp TP HCM có nhu cầu sản xuất, đầu tư kinh doanh tại các địa phương; chương trình kết nối cung - cầu hàng hóa, xúc tiến đầu tư - thương mại giữa TP HCM và các tỉnh, thành vùng ĐBSCL; hình thành tour, tuyến du lịch; tìm kiếm các cơ hội đầu tư, phát triển mạng lưới phân phối hiện đại tại những địa phương… vùng.

Giai đoạn 2024-2025, TP HCM và các tỉnh, thành của ĐBSCL hợp tác trên nhiều lĩnh vực chính gồm phát triển hạ tầng giao thông như phối hợp Bộ Giao thông Vận tải triển khai dự án mở rộng đường cao tốc TP HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận, triển khai dự án đường sắt TP HCM - Cần Thơ, nghiên cứu đầu tư tuyến đường bộ ven biển TP HCM - ĐBSCL…

Cùng với đó, phát triển du lịch; hợp tác thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển khoa học - công nghệ, chuyển đổi số; phát triển lĩnh vực giáo dục, y tế, đào tạo nguồn nhân lực, lao động.

Để triển khai kế hoạch, tổ điều phối gồm lãnh đạo UBND tỉnh, thành và tổ chuyên ngành (lãnh đạo các sở) sẽ được thành lập, từ đó xây dựng quy chế để theo dõi từng nội dung hợp tác.

Lãnh đạo các địa phương vùng ĐBSCL cơ bản thống nhất với những nội dung đề ra trong kế hoạch. Ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, khẳng định TP Cần Thơ cũng như các tỉnh ĐBSCL xác định việc hợp tác phát triển với TP HCM là hướng đi cơ bản, đúng đắn, tạo động lực, sức bật mạnh mẽ thúc đẩy phát triển. Việc này cũng mở ra rất nhiều cơ hội hợp tác giữa các DN, nhà đầu tư và giữa các địa phương trong vùng với TP HCM. Ông Trần Việt Trường khẳng định sự phát triển của các tỉnh, thành ĐBSCL không thể tách rời mà phải kết nối chặt chẽ với từng địa phương trong vùng và với TP HCM.

Ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, nhận định để phát huy hơn nữa lợi thế của các bên, việc đẩy mạnh hợp tác, liên kết phát triển là phù hợp với xu thế và rất cần thiết. Điều này tạo đột phá cho nền kinh tế của từng địa phương, mở ra cơ hội mới thu hút dự án từ các nhà đầu tư từ TP HCM cho các địa phương trong vùng.

Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh đề nghị TP HCM quan tâm hợp tác, hỗ trợ Trà Vinh trong thời gian tới như giới thiệu, kết nối các nhà đầu tư, DN đầu ngành trong lĩnh vực kinh tế biển, năng lượng tái tạo, cơ sở hạ tầng các cụm công nghiệp, khu công nghiệp, cảng biển, dịch vụ biển, logistics, du lịch... để khai thác các tiềm năng, dư địa phát triển của tỉnh.

Tại hội nghị, lãnh đạo các địa phương ĐBSCL cũng đề nghị TP HCM hợp tác phát triển thêm nhiều lĩnh vực khác như phát triển năng lượng sạch (đặc biệt là sản xuất năng lượng mới như hydro xanh), hình thành hành lang đa dạng sinh học từ Cần Giờ đến ĐBSCL, hợp tác giữa ĐHQG TP HCM với Trường ĐH Cần Thơ…

Trong khuôn khổ hội nghị, sáng cùng ngày, Sở Giao thông Vận tải TP HCM và Sở Giao thông Vận tải TP Cần Thơ tổ chức tọa đàm về dự án kết nối TP HCM và ĐBSCL.

Ông Đặng Minh Hải, đại diện liên danh tư vấn dự án đường sắt TP HCM - Cần Thơ, cho biết tuyến đường dài trên 170 km, tổng mức đầu tư khoảng 220.000 tỉ đồng. Về tiến độ, dự án đã hoàn thành báo cáo cuối kỳ, Bộ Giao thông Vận tải đang lấy ý kiến các địa phương hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, dự kiến xong trong năm nay. Sau đó, trình cấp thẩm quyền quyết định vào năm 2024 và đến 2025 hoàn thiện trình Thủ tướng, Quốc hội để xem xét thông qua chủ trương đầu tư dự án, khởi công trước năm 2030, hoàn thành trước năm 2035.

Hợp tác với TP HCM giúp nông sản vùng ĐBSCL có đầu ra ổn định. Ảnh: NGỌC TRINH

Trong ngày, Sở Y tế TP HCM phối hợp Sở Y tế TP Cần Thơ và Sở Y tế các tỉnh, thành ĐBSCL tổ chức ký kết thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2023-2025. Các sở ký kết nhiều biên bản ghi nhớ hợp tác và phát triển với những nội dung quan trọng như tăng cường hợp tác, nâng cao hiệu quả phòng chống dịch bệnh giữa các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật.

Sở Công Thương TP HCM và Sở Công Thương TP Cần Thơ cũng tổ chức hội nghị để các DN tại Cần Thơ kết nối nhiều hệ thống phân phối, các sàn thương mại điện tử, chợ đầu mối, DN đầu mối xuất nhập khẩu... ở TP HCM.