Ưu tiên quá đà!

Việc điều chỉnh giờ cấm xe tải nặng vào khu vực nội thành TP HCM giảm từ 0 giờ xuống 22 giờ, theo nhiều chuyên gia giao thông đô thị là đã có tác động không nhỏ đến nhiều nhóm đối tượng. Vì vậy, cơ quan quản lý cần nêu cụ thể việc điều chỉnh như trên dựa vào cơ sở nào, số liệu cụ thể ra sao và có tác động gì đến từng nhóm đối tượng.

Ám ảnh và xáo trộn

"Đường vắng thì chạy nhanh đã đành nhưng trên nhiều tuyến, dù hơn 22 giờ mà vẫn rất đông xe. Đáng nói, nhiều xe ben, xe bồn phóng với tốc độ 60-70 km/giờ nên nếu xảy ra tai nạn, hậu quả sẽ như thế nào?" - anh Phạm Hùng Chiến (38 tuổi; ngụ quận Gò Vấp, TP HCM) đặt câu hỏi và nói mình chưa hết ám ảnh khi nhớ lại hình ảnh chiếc xe ben tông hàng loạt xe máy trên đường Phan Văn Trị lúc 22 giờ 30 phút ngày 1-3, làm 1 người chết, 5 người bị thương. Theo anh Chiến, ngày 1-3 chỉ có xe tải nặng có giấy phép ưu tiên mới được chạy vào nội đô lúc 22 giờ 30 phút như trên mà đã gây ra những vụ tai nạn kinh hoàng như vậy, bây giờ cho hàng loạt xe tải nặng vào từ lúc 22 giờ thì thử hỏi sao dân tình không lo lắng.

Chiếc xe container phóng ào ào trên đường Phan Đăng Lưu, hướng về ngã tư Phú Nhuận lúc hơn 23 giờ ngày 22-8 Ảnh: Ý LINH

Không chỉ riêng anh Chiến, việc cho xe tải nặng lưu thông từ lúc 22 giờ vào nội thành, với nhiều hộ dân trên các tuyến đường thì đã có sự xáo trộn đáng kể trong việc đi lại cũng như đời sống sinh hoạt. Ông Nguyễn Duy Tuấn (56 tuổi, ngụ quận Tân Bình), từ 1 tuần trước đã bắt đầu phải cân nhắc việc có nên chạy xe ôm vào đêm khuya ở một số tuyến đường khu vực trung tâm TP hay không. Lý do là từ lúc "xuất hiện" các loại xe trọng tải lớn lưu thông sớm hơn trước, ông không ít lần khiếp đảm trước sự liều lĩnh, bạt mạng của nhiều tài xế xe ben, xe bồn. "Người đông, đường hẹp nhưng không ít xe phóng ào ào, nhấn còi hơi loạn xạ để giành đường với các phương tiện nhỏ hơn. Thấy riết nên tôi không dám chạy xe trễ như trước nữa vì giờ đã lớn tuổi, tay chân, mắt mũi cũng không còn được linh hoạt. Nói thật, nhiều khi đang chạy xe tôi lại nghĩ và sợ cái cảnh một xe ben đang "bay" trên đường bỗng mất thắng lao vào đám đông là lại rùng mình" - ông Tuấn nói.

Nhiều hộ dân sống bên các tuyến đường như Cộng Hòa, Hoàng Văn Thụ (quận Tân Bình); Đinh Bộ Lĩnh, Xô Viết Nghệ Tĩnh (quận Bình Thạnh); Điện Biên Phủ (quận 3)… còn lo lắng hơn khi đây là những trục đường chính ra vào khu vực trung tâm. "Ám ảnh nhất là những chiếc xe bồn trộn bê-tông, xe ben chở đất cát cao vút, chạy như đua làm các vật liệu này rơi đầy đường, bụi mù mịt. Lúc chưa điều chỉnh giảm giờ cấm đã lo, giờ càng lo hơn" - anh Đặng Ngọc Thiện (tài xế ôtô 7 chỗ, ngụ quận 3) nói.

Theo ghi nhận, nhiều hộ dân trên các tuyến đường nội thành đều phản ứng việc xe tải nặng được lưu thông từ 22 giờ do thời điểm này, đường vẫn chưa thông thoáng. Nhiều ý kiến đồng tình trước việc tài xế chịu áp lực lớn về thời gian, việc phải tăng chuyến. Tuy nhiên, đa số đều cho rằng chỉ nên giảm bớt 1 giờ, tức từ 0 giờ xuống 23 giờ chứ đến 22 giờ thì rất nguy hiểm cho tính mạng người đi đường. Bên cạnh đó, khi giãn giờ cấm xe tải nặng, cơ quan quản lý cũng phải hạn chế tốc độ ở những tuyến đường đông người và cần tăng cường lực lượng như CSGT, thanh tra giao thông chốt trực để kiểm soát. "Công việc vận chuyển hàng hóa thì đương nhiên mình cũng thông cảm được nhưng đề nghị vô sau 23 giờ là tốt nhất. Vì 22 giờ đường sá tấp nập xe tải được vào là quá ưu tiên mà không nghĩ đến nỗi lo sợ của người dân, như vậy là không ổn" - ông Trần Văn Quyền (70 tuổi, nhà trên đường Cách Mạng Tháng Tám) phản ánh.

Nên thay thế bằng xe tải nhẹ

Theo TS Phạm Sanh, chuyên gia giao thông, việc điều chỉnh cho các loại xe tải nặng vào khu vực trung tâm TP HCM từ 22 giờ, sớm 2 giờ so với trước, đã có tác động không nhỏ đến nhiều nhóm đối tượng. Những tác động này có thể vừa tích cực nhưng cũng tiêu cực bởi được cái này sẽ mất cái kia. Chẳng hạn, đứng dưới góc độ của các doanh nghiệp vận tải và nhu cầu vận chuyển hàng hóa tại TP HCM, việc giãn giờ cấm sẽ giúp hoạt động kinh doanh tốt hơn, tài xế cũng được giảm áp lực. Do đó, theo ông Sanh, cơ quan quản lý cần phải nêu cụ thể việc điều chỉnh như trên dựa vào cơ sở, khảo sát nào và số liệu cụ thể ra sao. "Phải thừa nhận một thực trạng là tại TP HCM, ý thức của nhiều tài xế xe tải còn rất hạn chế. Không ít tài xế liều lĩnh và bất chấp, vì vài chuyến hàng sẵn sàng chạy bạt mạng trên đường. Do đó, những tài xế này mà được vào nội đô lúc 22 giờ là đáng lo ngại" - ông Sanh nhận định.

Theo TS-KTS Ngô Viết Nam Sơn, với một đô thị như TP HCM, những tuyến đường tại khu vực nội thành vào khoảng 22 giờ vốn vẫn đông đúc người qua lại, đặc biệt là người chạy xe máy. Vì vậy, việc cho các loại xe tải nặng lưu thông không chỉ tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông mà còn ảnh hưởng rất lớn tới nhu cầu sinh hoạt, đời sống của người dân khu nội thành. Chưa kể, ông Sơn cho rằng hạ tầng đường sá ở khu vực nội thành cũng sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều nếu tăng giờ cho các loại xe có tải trọng lớn lưu thông.

Theo ông Sơn, nhiều nước trên thế giới chỉ tổ chức cho những xe chở hàng cỡ lớn lưu thông trên các tuyến đường ít người qua lại, tách rời với những sinh hoạt đặc thù trong khu đô thị. Với cách tổ chức như trên, ở nhiều nước, xe trọng tải lớn sẽ được thay thế bằng những loại xe nhỏ hơn và có các kho tập kết hàng hóa, vật liệu để phục vụ cho việc trung chuyển. "Mặt khác, các hoạt động trong khu nội thành có đặc thù riêng, khác với ngoại thành. Vì vậy, nếu phải cân nhắc giữa chi phí vận chuyển và sự an toàn của người dân thì rõ ràng phải đặt sự an toàn lên hàng đầu" - ông Sơn phân tích. 

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 24-8