Vụ "Chết rồi vẫn chưa được minh oan": Lại né bồi thường oan sai

Ngày 5-12, TAND tỉnh Đắk Lắk xác nhận cơ quan này đã có văn bản phản hồi báo chí liên quan đến trách nhiệm bồi thường oan sai cho gia đình ông Trịnh Công Minh (ngụ thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk).

Tòa nói trách nhiệm thuộc về viện kiểm sát

Theo công văn của TAND tỉnh Đắk Lắk, ngày 9-5-1998, VKSND huyện Krông Ana đã ban hành cáo trạng truy tố ông Minh về tội "Trộm cắp tài sản". Ngày 26-6-1998, TAND huyện Krông Ana mở phiên tòa sơ thẩm và trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung chứng cứ buộc tội. Ngày 22-7-1998, VKSND huyện Krông Ana quyết định hủy bỏ biện pháp tạm giam bằng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú đối với ông Minh. Ngày 27-7-1998, Công an huyện Krông Ana quyết định đình chỉ điều tra vụ án với lý do hết thời hạn điều tra mà chưa chứng minh được hành vi phạm tội của bị can. Sau đó, Công an huyện Krông Ana đã làm thất lạc hồ sơ vụ án.

Bà Tống Thị Thanh Tâm mòn mỏi chờ minh oan cho chồng

Cũng theo công văn này, sau 17 năm, đến ngày 19-3-2015, Công an huyện Krông Ana mới ban hành quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can khi không căn cứ vào hồ sơ và cho rằng thời hạn điều tra vụ án đã hết mà không chứng minh được bị can đã thực hiện hành vi phạm tội là không đúng. VKSND huyện Krông Ana đã thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị can và buông lỏng việc kiểm sát điều tra gây ra kéo dài vụ án, thiệt hại lớn cho người bị oan sai.

"Hiện nay, gia đình ông Trịnh Công Minh đã gửi đơn đến VKSND huyện Krông Ana yêu cầu bồi thường thiệt hại nên trách nhiệm thuộc về VKSND huyện Krông Ana theo Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước..." - công văn của TAND tỉnh Đắk Lắk nêu.

Bản chất là không buộc tội được ông Minh

Liên quan đến vụ việc này, như Báo Người Lao Động thông tin, ngày 2-2-1997, ông Trịnh Công Minh cùng bạn là ông Nguyễn Bá Tính đến nhà ông Trần Hợp Sơn ở thị trấn Buôn Trấp chơi và dự định mượn ông Sơn 1 chỉ vàng. Trong lúc 3 người ngồi nói chuyện thì có 4 cán bộ công an bước vào hỏi ông Sơn về nguồn gốc máy móc, phụ tùng xe máy ở trong nhà. Sau khi kiểm tra giấy tờ, 4 cán bộ công an lại hỏi về chiếc xe máy dựng ở hông nhà nhưng ông Sơn trả lời không biết. Sau khi nói chuyện riêng với ông Sơn, 4 công an lập biên bản rồi mời ông Minh và ông Tính về trụ sở Công an huyện Krông Ana.

Ngay trong ngày 2-2-1997, Công an huyện Krông Ana ra lệnh bắt khẩn cấp và lệnh tạm giữ 40 ngày đối với ông Minh về hành vi "Trộm cắp tài sản", sau đó ra các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Ngày 2-4-1997, Công an huyện Krông Ana ra kết luận điều tra, đề nghị truy tố ông Minh. Sau khi VKSND huyện Krông Ana ra cáo trạng truy tố, ngày 2-10-1997, TAND huyện Krông Ana mở phiên tòa sơ thẩm, tuyên phạt ông Minh 12 tháng tù. Ông Minh kháng cáo nên ngày 18-12-1997, TAND tỉnh Đắk Lắk mở phiên tòa phúc thẩm, tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm do điều tra thu thập tài liệu, chứng cứ chưa đầy đủ; đồng thời giao cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại. Ngày 9-5-1998, VKSND huyện Krông Ana tiếp tục ra cáo trạng truy tố ông Minh về tội "Trộm cắp tài sản" và dẫn đến việc ông Minh tiếp tục bị TAND huyện Krông Ana xét xử lại sơ thẩm vào ngày 26-6-1998 như nói ở trên.

Theo diễn tiến vụ việc, ông Minh mang thân phận bị can 18 năm, bị tạm giam hơn 17 tháng. Khi đang kêu oan, ông Minh đã mất cách đây gần 1 năm.

Trước văn bản mới nhất của TAND huyện Krông Ana nói trách nhiệm bồi thường oan sai thuộc về VKSND huyện, một lãnh đạo của cơ quan này tiếp tục "phản pháo", cho rằng tòa đã xét xử và tuyên phạt ông Minh 12 tháng tù, đã có bản án thì tòa phải chịu trách nhiệm trong việc bồi thường. Việc mất hồ sơ hay còn hồ sơ không làm thay đổi bản chất là không chứng minh được ông Minh phạm tội. Mất hồ sơ là lỗi thuộc về hành chính, không xác định lỗi này để giải quyết vấn đề bồi thường oan sai cho ông Minh.

Tuy nhiên, vị lãnh đạo này cũng nói thêm nếu TAND huyện Krông Ana giữ quan điểm như vậy thì viện sẽ trao đổi lại để sớm tổ chức xin lỗi, bồi thường cho gia đình ông Minh.