Tỉ lệ stress lao động "sống sót" sau cắt giảm cao gấp đôi so với lúc bị cắt giảm

Công ty CP Anphabe (quận 1, TP HCM) vừa công bố Báo cáo xu hướng nhân tài Việt Nam - 10 năm nhìn lại (2014-2023), được thực hiện thông qua khảo sát chuyên sâu với trung bình 60.000 người đi làm mỗi năm.

Theo Anphabe, tổng quan thị trường lao động một thập kỷ qua được chia thành 4 giai đoạn: Giai đoạn bình ổn với mức cạnh tranh nhân tài vừa phải; Giai đoạn cạnh tranh nhân tài khốc liệt; Giai đoạn COVID-19 và Giai đoạn Hậu COVID-19. Trong những thời điểm tình hình kinh tế, xã hội đối diện với hàng loạt khó khăn, thách thức, "layoff" (sa thải) trở thành từ khóa quen thuộc.

10 người stress thì có 4 chuyển sang trạng thái burn-out

Hệ lụy khi cơn bão sa thải quét qua, cùng quá nhiều những thay đổi và không chắc chắn trong tổ chức khiến người đi làm cảm thấy hoang mang, áp lực.

Đáng lưu ý, phải kể đến tỉ lệ nhân viên bị stress trong nhóm bị cắt giảm là khoảng 29%, cao hơn so với tỷ lệ 23% ở nhóm nhân viên tại doanh nghiệp không cắt giảm nhân sự, nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với con số 43% ở nhóm 'sống sót' sau cắt giảm.

"Điều này cho thấy người bị cắt giảm có thể trải qua giai đoạn khó khăn và hụt hẫng, nhưng áp lực lớn hơn vẫn đang đè nặng lên vai những người được doanh nghiệp giữ lại" – bà Thanh Nguyễn - CEO của Anphabe nhìn nhận.

Bà Thanh Nguyễn cho biết thêm, một vấn đề nổi cộm trong thời gian gần đây là tình trạng burn-out (kiệt sức) gia tăng đáng báo động trong năm 2023. Khác với stress (căng thẳng), burn-out là một trạng thái nghiêm trọng và nguy hiểm hơn, dễ khiến người lao động rơi vào trạng thái kiệt sức, trống rỗng và không còn động lực để cố gắng. Những người bị burn-out có rủi ro gặp các vấn đề về hiệu suất cao hơn gấp 10 lần so với những người chỉ bị stress mà chưa chuyển sang trạng thái burn-out.

Khảo sát của Anphabe trong năm 2023 đã chỉ ra, trung bình cứ 10 người đi làm bị stress thường xuyên thì có 4 người đã chuyển sang trạng thái burn-out. Trong đó, nhóm 'sống sót' sau cắt giảm cũng là nhóm có tỷ lệ chuyển sang burn-out cao nhất (19%).

Tình trạng này phản ánh qua sự gia tăng áp lực công việc mà người lao động gặp phải và khả năng cân bằng giữa công việc và cuộc sống ngày càng trở nên khó khăn hơn.

An sinh cho nhân viên trở thành trọng trách của doanh nghiệp

Cụ thể, Khảo sát ý kiến của người đi làm của Anphabe đối với các nhận định về áp lực công việc trong năm 2023 cho thấy có đến 62% người đi làm đồng ý với nhận định "Áp lực công việc của tôi ở mức chấp nhận được" (giảm đang kể so với mức 84% của năm 2016), 63% người đi làm tự tin rằng "Tôi có thể cân bằng công việc và cuộc sống cá nhân" (giảm nhiều so với con số 79% ghi nhận được vào năm 2016)

Trong bối cảnh đó, an sinh cho nhân viên trở thành trọng trách của doanh nghiệp. Khảo sát của Anphabe từ 2014 – 2023 cũng cho thấy, các yếu tố như "Chăm sóc sức khỏe & đời sống nhân viên tốt" và "Môi trường làm việc an toàn" cũng ngày càng thăng hạng, hiện được xếp vào Top 3 và Top 10 trong Top 15 tiêu chí về nơi làm việc lý tưởng do người đi làm bình chọn.

Trong 6 nhu cầu phúc lợi cho người lao động (bao gồm Phúc lợi về thời gian và Hỗ trợ làm việc; Phúc lợi cho gia đình; Phúc lợi xây dựng văn hóa; Phúc lợi bằng tiền; Phúc lợi về bảo hiểm & sức khỏe; Phúc lợi đào tạo & phát triển), khảo sát kỳ vọng của người đi làm từ năm 2015 đến 2022 cho thấy một sự gia tăng đáng kể các Phúc lợi liên quan đến gia đình (62%) và Phúc lợi về thời gian và Hỗ trợ làm việc (63%).

Cũng theo bà Thanh Nguyễn, mặc dù doanh nghiệp đã có nhiều nỗ lực, số lượng nhân viên được huởng các phúc lợi này vẫn ít hơn nhiều so với kỳ vọng, và phần lớn vẫn chưa hài lòng với các lợi ích mà công ty đang cung cấp. 

"Cụ thể, trong khi 63% người kỳ vọng các chương trình Phúc lợi về thời gian & Hỗ trợ làm việc, chỉ có 24% trong số đó là được trải nghiệm thực tế tại doanh nghiệp, cho thấy một khoảng cách khá lớn giữa những gì nhân viên mong muốn và những phúc lợi mà công ty đang cung cấp. Hầu hết doanh nghiệp Việt Nam đến nay đều đang tập trung vào các Phúc lợi đào tạo và phát triển hơn là Phúc lợi về thời gian & Hỗ trợ làm việc" - bà Thanh Nguyễn nói.