Tại tọa đàm khoa học "Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn trong tình hình mới" do LĐLĐ TP HCM và Công đoàn Trường ĐH Thủy lợi tổ chức mới đây, các đại biểu khẳng định phản biện xã hội của Công đoàn giúp ý kiến của người lao động (NLĐ) được phản ánh đầy đủ, sát thực hơn, góp phần tích cực vào quá trình xây dựng chính sách, pháp luật.
Góp ý nhiều chính sách
Theo TS Phan Thị Thanh Huyền, giảng viên Khoa Luật và Lý luận chính trị - Trường ĐH Thủy lợi, các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đã quy định rõ vai trò, chức năng phản biện của tổ chức Công đoàn Việt Nam. Điều đó khẳng định tầm quan trọng đối với chức năng phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn.
Cụ thể, điều 17 Luật Công đoàn 2024 quy định Công đoàn có quyền và trách nhiệm tham gia ý kiến, phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án, đề án của cơ quan nhà nước có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của NLĐ.
Thực tế 10 năm qua, Tổng LĐLĐ Việt Nam và Công đoàn các địa phương đã tích cực xây dựng và ban hành các kế hoạch triển khai thực hiện giám sát, phản biện xã hội về những nội dung có liên quan chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn, nhất là các vấn đề liên quan đến đoàn viên, NLĐ như tiền lương, tuổi nghỉ hưu, an toàn vệ sinh lao động, BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)…
Đến cuối năm 2024, các cấp Công đoàn chủ trì và tham gia 79.773 cuộc phản biện xã hội, có 39.233 văn bản kiến nghị sau phản biện và được các cơ quan, tổ chức phản hồi 10.152 văn bản; góp phần quan trọng thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi của NLĐ, phát hiện các bất cập và đề xuất sửa đổi nhiều chính sách, pháp luật.
Cán bộ Công đoàn thảo luận các giải pháp đổi mới hoạt động trong tình hình mới. Ảnh: HỒNG ĐÀO
Gần đây nhất, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã tổ chức hội nghị phản biện xã hội với dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Qua đó, đóng góp ý kiến nhằm hoàn thiện chính sách BHTN; đề xuất cơ chế bảo vệ NLĐ trong trường hợp người sử dụng lao động không còn khả năng đóng BHTN cho NLĐ; thiết kế chính sách bảo vệ NLĐ không có quan hệ lao động; chính sách cho NLĐ có thời gian dài tham gia BHTN nhưng không thất nghiệp…
Tại TP HCM, ngoài phản biện các dự án luật liên quan đến Công đoàn và NLĐ, các cấp Công đoàn thành phố tham gia đề xuất nhiều chính sách nhằm nâng cao đời sống NLĐ, trong đó có lao động ngoại tỉnh. Ông Nguyễn Hồng Khanh, Phó Chủ tịch LĐLĐ quận 12, cho biết hằng năm, qua nắm bắt thông tin đoàn viên, NLĐ, LĐLĐ quận đều lựa chọn 1 - 2 nội dung ảnh hưởng đến cuộc sống công nhân - lao động trên địa bàn.
"Như vấn đề học tập cho con NLĐ đăng ký tạm trú tại địa phương; xem xét hỗ trợ con em NLĐ khó khăn được ưu tiên học tại các trường công lập với mức phí phù hợp thu nhập của họ" - ông Khanh nói.
Nâng cao kỹ năng, trình độ phản biện
Hầu hết cán bộ Công đoàn đều nhìn nhận những ý kiến đóng góp, phản biện của Công đoàn liên quan đến quyền lợi của NLĐ giúp các quy định của pháp luật dễ đi vào cuộc sống và dễ thực hiện hơn. Với những nội dung ít liên quan, phản biện của Công đoàn cũng cung cấp những góc nhìn sát thực tế cuộc sống, đóng góp thiết thực, làm sáng tỏ những vấn đề được lấy ý kiến. Nhưng nhiều ý kiến cho rằng hiệu quả phản biện xã hội của Công đoàn còn nhiều hạn chế.
Ông Huỳnh Vĩnh Lâm - Phó Chủ tịch LĐLĐ quận 1, TP HCM - nêu thực tế, những vấn đề lấy ý kiến phản biện thường bao quát nhiều lĩnh vực, cần có kiến thức sâu rộng, trong khi trình độ của nhiều cán bộ Công đoàn chưa đáp ứng kiến thức trong lĩnh vực được mời phản biện dẫn đến hiệu quả chưa đạt mong đợi; phản biện còn thiếu quy chế, quy trình rõ ràng, cụ thể.
"Do đó, cần hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy trình phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn và nâng cao kỹ năng, trình độ phản biện. Trong đó, chú trọng kỹ năng tranh luận, thuyết phục; kỹ năng ứng dụng công nghệ số cho cán bộ Công đoàn để tránh trường hợp chỉ nói theo kinh nghiệm, kiến thức thực có" - ông Lâm kiến nghị.
Còn theo ông Trần Hữu Nghĩa, Phó trưởng Ban Dân chủ - Pháp luật, Ủy ban MTTQ TP HCM, hằng năm Ủy ban MTTQ thành phố đều chủ động tìm hiểu những văn bản dự kiến ban hành trong năm tới, trên cơ sở đó chọn lựa những vấn đề liên quan mật thiết đến quyền lợi của người dân để chủ động phản biện.
Đối tượng được mời phản biện gồm các chuyên gia, người có kinh nghiệm, những đối tượng bị tác động, ảnh hưởng trực tiếp bởi văn bản dự kiến ban hành để khi ban hành dễ đi vào đời sống. Là tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức Công đoàn đã tham gia tích cực vào quá trình này. Song, do hạn chế về nguồn lực cho công tác phản biện xã hội nên việc thực hiện còn khó khăn.
Từ thực trạng trên, ông Nghĩa cho rằng tổ chức Công đoàn cần xây dựng lực lượng chuyên gia về phản biện xã hội, giao nhiệm vụ cho lực lượng cán bộ Công đoàn. "Ngoài ra, cần chú trọng hợp tác với chuyên gia ngoài lĩnh vực Công đoàn, công nhân - lao động để khi cần thiết có thể mời các chuyên gia này tham gia phản biện xã hội để nâng cao hiệu quả phản biện" - ông Nghĩa nêu.
Nêu cao tinh thần phục vụ cộng đồng
Tại buổi tọa đàm "Đổi mới hoạt động các đoàn thể trong tình hình mới năm 2025" do Công đoàn các cơ quan, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên và Chi hội Luật gia cơ quan LĐLĐ TP HCM tổ chức, đa số cán bộ Công đoàn đều cho rằng để phát huy vai trò, mỗi cá nhân phải năng động, sáng tạo để đổi mới trong công việc, hoạt động. Đặc biệt, trong giai đoạn sắp xếp bộ máy từ trung ương đến địa phương ảnh hưởng đến tổ chức, hoạt động của các đoàn thể, cán bộ Công đoàn, đoàn viên cần vững về chuyên môn, nghiệp vụ; làm chủ công nghệ số, kỹ năng đàm phán, sắp xếp, nêu cao tinh thần phục vụ vì tập thể, cộng đồng…
Trong hoạt động, các đoàn thể phải lấy đối tượng phục vụ làm trọng tâm để đưa ra giải pháp mới thu hút được đoàn viên - lao động tham gia.
và quét mã QR
Bình luận (0)