TPHCM chuẩn bị thu phí hạ tầng cảng biển tại Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu

TPHCM đang hoàn thiện đề án mở rộng thu phí hạ tầng cảng biển sang Bình Dương và Bà Rịa- Vũng Tàu, đồng thời chuẩn bị ban hành nghị quyết mới để siết chặt quản lý và tháo gỡ các bất cập phát sinh sau hơn 3 năm triển khai.

Theo báo cáo gửi HĐND TP của UBND TPHCM, từ khi bắt đầu thu phí ngày 1-4-2022 đến nay, nguồn thu hạ tầng cảng biển đã đạt gần 8.000 tỉ đồng. Toàn bộ số tiền này, sau khi trừ chi phí tổ chức thu, được nộp ngân sách và ưu tiên đầu tư cho các dự án giao thông kết nối cảng biển. Hiện Sở Xây dựng đã đề xuất 27 công trình cần bố trí vốn, trong đó 17 dự án đã có kế hoạch vốn, gồm cả hai dự án mới là nâng tĩnh không cầu Bình Triệu 1 và cầu Bình Phước 1.

Song song đó, Sở Xây dựng kiến nghị được trích lại 1,5% tổng thu để phục vụ công tác thu phí. Cơ quan này cũng đã hoàn tất đề án triển khai thu phí cho Bình Dương và Bà Rịa- Vũng Tàu, đang lấy ý kiến trước khi trình cấp thẩm quyền xem xét.

Trong quá trình vận hành, TP gặp nhiều vướng mắc: thiếu chế tài với doanh nghiệp chậm nộp phí, hạ tầng lưu trữ dữ liệu chưa đáp ứng, hệ thống tiếp nhận dữ liệu từ hải quan đôi lúc bị gián đoạn, và đặc biệt là tình trạng một số doanh nghiệp chuyển hướng hàng hóa sang tỉnh khác để né phí. Việc cưỡng chế với hàng hóa luân chuyển qua cảng cũng chưa có cơ sở thực hiện.

Để khắc phục, UBND TP đề xuất xây dựng nghị quyết mới thay thế toàn bộ các nghị quyết hiện hành, qua đó quy định lại mức thu, phạm vi áp dụng sau khi sáp nhập địa giới, xác định rõ tỉ lệ trích để lại cho đơn vị thu phí. Thành phố cũng yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ hơn với hải quan và doanh nghiệp khai thác cảng; đồng thời rà soát, cập nhật quy trình thu phí và quy chế phối hợp.

Số liệu thống kê cho thấy 70% lượng phí thu được đến từ cụm cảng Cát Lái, tiếp theo là Trường Thọ (10,5%) và các cụm cảng sông ở Sài Gòn, Nhà Bè. Từ thực tế này, Sở Xây dựng kiến nghị ưu tiên vốn cho những dự án cấp bách ở phía Đông thành phố như Vành đai 2, đường Nguyễn Duy Trinh, các nút giao Mỹ Thủy và An Phú, nhằm cải thiện hạ tầng và củng cố niềm tin doanh nghiệp về hiệu quả sử dụng phí.