Tác phẩm kinh điển của thể loại siêu nhiên

Những con người xa lạ trải nghiệm cảm giác kinh hoàng trong ngôi nhà ma ám. Mô-típ đã không còn xa lạ với độc giả của dòng truyện kinh dị, thậm chí sáo mòn. Nhưng kể từ khi ra đời năm 1959, tiểu thuyết "Chuyện ma ám ở dinh thự Hill" (Nguyễn Thành Long dịch, NXB Kim Đồng xuất bản năm 2020) của Shirley Jackson đe dọa làm lu mờ tất cả tác phẩm đó.

Tiến sĩ Montague - nhà khoa học điều tra các hiện tượng tâm linh - cùng Theo, Eleanor và người thừa kế dinh thự Hill quyết định dọn đến dinh thự nổi tiếng bị ma ám này để trải nghiệm và điều tra những hiện tượng siêu nhiên ở đây trong vài tuần. Chỉ trong vài tuần ngắn ngủi đó, hàng loạt sự kiện huyền bí xảy ra trong tòa dinh thự mà người sống và người chết tranh giành nhau không gian hiện hữu.

Tài năng của Shirley Jackson thể hiện ở chỗ bà không cần phải cho xuất hiện một bóng ma nào, cũng không có cảnh máu me, hù dọa. Bằng cách kể chuyện tài tình, bà dần dần dồn nén các nhân vật của mình vào một bầu không khí căng thẳng, ngột ngạt như thể đang bị tòa dinh thự siết chặt, không lối thoát.

Bìa sách “Chuyện ma ám ở dinh thự Hill” xuất bản tại Việt Nam

Đọc tiểu thuyết, ta có cảm giác như không phải các nhân vật đang khám phá dinh thự Hill, mà chính nó đang khám phá họ. Sau khi khép lại trang sách, nhiều độc giả sẽ tự hỏi rằng liệu tòa dinh thự Hill thật sự có ma không, hay chính bóng ma đang đè nặng trong tâm mỗi người mới chính là thứ gây nên nỗi sợ. Chính điều này đã giúp Shirley Jackson đưa "Chuyện ma ám ở dinh thự Hill" thoát khỏi lối mòn của những chuyện hù ma dọa quỷ thông thường để trở thành một kiệt tác và còn để lại ảnh hưởng dài lâu.

Tiểu thuyết "Chuyện ma ám ở dinh thự Hill" đem đến cho ta một câu hỏi, tại sao những tác phẩm như "Dracula" của Bram Stoker hay "Frankenstein" lại tồn tại lâu như thế trong văn chương, được công nhận như những tác phẩm văn học kinh điển, dù nhiều nhà phê bình chỉ xem chúng như những tác phẩm cận văn học?

Tiểu thuyết "Chuyện ma ám ở dinh thự Hill" là tác phẩm nổi tiếng nhất của Shirley Jackson, được chuyển thể thành phim điện ảnh lần đầu năm 1963, sau đó là phiên bản điện ảnh năm 1999. Tác phẩm này cũng được dựng thành kịch vào các năm 1964 và 2015. Năm 2018, dịch vụ trực tuyến Netflix một lần nữa làm nỗi kinh hoàng của Shirley Jackson sống lại bằng bộ phim truyền hình được đánh giá là tác phẩm kinh dị xuất sắc nhất năm.