Vì sao không quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng?

Thảo luận về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 10, một số đại biểu Quốc hội đề xuất quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng, khu vực.

Đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP HCM) cho rằng chi phí sinh hoạt giữa đô thị, giữa thành thị với nông thôn, vùng sâu vùng xa có sự chênh lệch rõ rệt.

Mặc dù đặt vấn đề quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng, khu vực sẽ khiến việc triển khai quản lý thuế phức tạp, khó khăn hơn. Song theo đại biểu Trần Kim Yến, mục tiêu của việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân lần này là cơ hội quan trọng để giải quyết những bất cập, hướng tới hệ thống thuế công bằng, nhân văn và phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Cùng quan tâm đến các quy định về mức giảm trừ gia cảnh, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (đoàn Cà Mau) đánh giá dự thảo luật sửa đổi quy định về giảm trừ gia cảnh theo hướng giao Chính phủ quy định mức giảm trừ gia cảnh trên cơ sở căn cứ biến động của giá cả, thu nhập và giao Bộ Tài chính quy định về mức thu nhập để xác định các cá nhân là người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh.

Đại biểu nhìn nhận quy định này là cần thiết và phù hợp với thực tiễn hiện nay, thể hiện tính linh hoạt trong quản lý điều hành chính sách thuế của nhà nước. Đồng thời, giúp kịp thời phản ánh biến động kinh tế xã hội, nhất là trong bối cảnh lạm phát hay giá cả sinh hoạt và thu nhập của người dân thay đổi mạnh mẽ...

Tuy nhiên, theo bà Linh, trong thời gian qua, mức giảm trừ gia cảnh hiện hành chưa thật sự phù hợp với biến động giá cả và mức sống thực tế, đặc biệt là ở các đô thị lớn, nơi giá thuê nhà, chi phí học tập, y tế và tiêu dùng đều tăng nhanh.

Vì vậy, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu rà soát và có quy định cụ thể về mức sống và chi phí sinh hoạt giữa vùng đô thị và nông thôn, miền núi vì giữa các vùng, thu nhập và chi phí có sự chênh lệch đáng kể.

Đại biểu đoàn Cà Mau cũng đề nghị mở rộng khái niệm người phụ thuộc theo hướng: bổ sung các đối tượng như người mất sức lao động, người cao tuổi sống độc thân, sinh viên xa nhà chưa có thu nhập ổn định để đảm bảo tính nhân văn, hỗ trợ đúng đối tượng cần được giảm trừ.

Phát biểu, giải trình làm rõ nội dung đại biểu đề xuất mức giảm trừ gia cảnh theo vùng, khu vực, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế hay người phụ thuộc là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, với nhu cầu tiêu dùng khác nhau và ở các địa bàn khác nhau.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, nếu đặt vấn đề quy định ngưỡng giảm trừ ở nông thôn thấp hơn ở đô thị, thì vô hình trung chúng ta đã đánh thuế vào những người có thu nhập thấp, điều kiện sống và làm việc khó khăn.

Mặt khác, việc xác định một người nộp thuế ở khu vực nào cũng rất phức tạp, do sự di chuyển thường xuyên của một bộ phận lao động trong nền kinh tế.

Việc đặt vấn đề xác định các mức giảm trừ theo vùng cũng sẽ có những hạn chế cụ thể như: cá nhân sinh sống ở một nơi, làm việc ở nơi khác; người phụ thuộc ở nơi khác, phát sinh thu nhập tại nhiều nơi…

"Khi Chính phủ bàn về nội dung này cũng đưa ra việc có giảm trừ thuế theo vùng không. Nghe thì có vẻ rất phù hợp nhưng rất khó thực hiện và quan trọng là không đảm bảo được sự công bằng, minh bạch"- Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay.