Muỗi bùng phát do công trình... rùa

Không phải đến đầu năm 2010, người dân ở quận Bình Thạnh – TPHCM mới kêu cứu về tình hình muỗi bùng phát gây nguy hiểm cho sức khỏe và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt (Báo NLĐ ngày 3 và 4-3 đã phản ánh), mà kể từ năm 2005, khi những dự án chống ngập của TP triển khai ì ạch thì các ổ muỗi cứ đến hẹn lại lên.

Một trong những công trình “rùa” góp phần làm muỗi bùng phát tại khu vực cầu Băng Ky - quận Bình Thạnh là hạng mục cống kiểm soát nước triều Bình Lợi thuộc dự án kiểm soát nước triều cầu Bông, Bình Triệu, Bình Lợi và rạch Lăng. 

6 năm mới đạt được 50% tiến độ

Công trình cống kiểm soát nước triều Bình Lợi do Công ty Thoát nước đô thị TPHCM (Sở GTVT) làm chủ đầu tư được khởi công vào tháng 12-2004. Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Tiền Giang đã trúng thầu hợp đồng thi công với tổng vốn đầu tư là 30 tỉ đồng, theo kế hoạch thời gian hoàn thành công trình là 270 ngày.

Thế nhưng, đến nay dù đã hơn 1.900 ngày công trình vẫn chưa thể hoàn thành, còn khối lượng xây lắp đạt được hiện chỉ mới hơn 50%. Theo tìm hiểu chúng tôi, nguyên nhân “rùa” là do việc giải phóng mặt bằng chậm, khảo sát mặt bằng không đến nơi đến chốn, thủ tục hành chính rườm rà...

Sự chậm trễ đã khiến công trình có vốn đầu tư ban đầu là 30 tỉ đồng đã đội lên thành 39 tỉ đồng và đến nay nếu muốn hoàn thành phải tốn hơn 49 tỉ đồng.

Hứa “cuội”

Năm 2005, khi Báo NLĐ có bài viết phản ánh tình trạng thi công chậm chạp của công trình này đã tạo cơ hội cho các ổ muỗi manh nha bùng phát, Công ty Thoát nước đô thị TP cho biết lỗi một phần do đơn vị tư vấn giám sát (Công ty Tư vấn Xây dựng Thủy lợi II), khảo sát chưa kỹ phạm vi ảnh hưởng khi thi công.

Thực tế, việc thi công đã làm ảnh hưởng đến nhà dân và hai xí nghiệp gần đó, buộc phải tính toán lại. “Sau khi khảo sát lại ranh ảnh hưởng, cũng phải tính đến việc di dời 2 xí nghiệp đi nơi khác để bảo đảm an toàn. Nếu mọi việc suôn sẻ, nhanh nhất phải đến... tháng 9-2005 mới hoàn thành”- một lãnh đạo của chủ đầu tư khi đó khẳng định.

Hạng mục cống kiểm soát triều Bình Lợi thi công dở dang tạo cơ hội cho muỗi bùng phát. Ảnh: T.THẠNH

Đến tháng 9-2005, trong một bài phỏng vấn lãnh đạo đơn vị này sau một cơn mưa lớn kéo dài vào ngày 30-9-2005, gây ngập lụt nhiều khu vực thì được biết cụm kiểm soát triều Bình Lợi - rạch Lăng đã thi công đạt 40%-50% và dự kiến toàn công trình sẽ hoàn thành vào năm 2006 và cơ bản giải quyết được tình trạng ngập trên địa bàn quận Bình Thạnh (khu vực chịu ảnh hưởng của dự án).

Thế nhưng, ngày hoàn thành dự án chỉ là một lời hứa “cuội” bởi hàng loạt vướng mắc từ việc gia cố bảo vệ trụ điện 110 KV đến việc giải phóng một phần mặt bằng của Công ty May Bình Minh và di dời trụ điện 15 KV phía bờ Công ty Vissan.

Thế là gần 8 tháng (từ ngày 16-1-2006 đến 14-9-2007), đơn vị thi công phải nằm chờ giải phóng mặt bằng. Đến ngày 15-9-2007, công trình được thi công lại nhưng những vướng mắc tồn tại chỉ được giải quyết theo kiểu “ỡm ờ” hoặc nhỏ giọt, thậm chí nhiều hạng mục thi công phải làm lại thủ tục để điều chỉnh và thay đổi cho phù hợp tình hình thực tế.

Sự dây dưa chưa dừng lại ở đó, từ ngày 1-9-2008 đến nay, công trình gần như hoàn toàn phải ngưng thi công do hàng loạt vướng mắc phát sinh.

Sống chung dài dài với muỗi

Đã hơn 5 năm nay, người dân ở các phường 11, 12 và 13, quận Bình Thạnh nằm ven rạch Lăng, gần cầu Băng Ky đã phải tập sống chung với muỗi, bởi cứ vào dịp trước và sau Tết Nguyên đán hằng năm là muỗi lại bùng phát. Từ Tết Nguyên đán 2010 đến nay, mật độ muỗi xuất hiện dày đặc hơn.

Nguyên nhân, theo khảo sát của các cán bộ y tế dự phòng quận Bình Thạnh, muỗi bùng phát tại khu vực này là do lục bình sinh sôi trên rạch Lăng, cộng với việc các đê, cống chống lũ gây tù đọng nước, tạo thành ổ “nuôi” muỗi. Năm 2009, quận Bình Thạnh đã tổ chức vớt lục bình trên rạch Lăng nhưng chỉ mới tạo dòng chảy, hai bên bờ vẫn ngập tràn lục bình, một thời gian sau dịch muỗi bùng phát.

Theo một cán bộ Sở Y tế, việc diệt trừ “giặc” muỗi bằng cách phun thuốc, vớt lục bình như hiện nay chỉ giải quyết được phần ngọn, do đó người dân ở khu vực này sẽ còn sống chung với muỗi dài dài. Gốc của vấn đề là phải đẩy nhanh tiến độ dự án chống ngập “rùa” để khơi thông dòng chảy, giải tỏa ao tù nước đọng.

Trong khi đó, hiện Công ty Thoát nước Đô thị TPHCM không còn làm chủ đầu tư hạng mục cống kiểm soát nước triều Bình Lợi thuộc dự án kiểm soát nước triều cầu Bông, Bình Triệu, Bình Lợi và rạch Lăng. Dự án này hiện đã có chủ đầu tư mới nhưng không biết khi nào mới được khởi động lại.