Theo đại biểu (ĐB) Dương Trung Quốc (Đồng Nai), sở dĩ vụ Vedan gặp khó khăn là do việc xác định sai phạm gây ra thiệt hại về môi trường, sản xuất của nông dân địa phương chưa làm rõ hết. Vedan không thừa nhận phải bồi thường cho nông dân mà coi là hỗ trợ bắt nguồn từ đây.
“Trước hết, phải có đầy đủ cơ sở pháp lý để buộc tội, kể cả định lượng thiệt hại. Việc Bộ Tài nguyên và Môi trường có báo cáo tính toán thiệt hại nhưng Vedan không chịu thì cần có bên trung gian là tòa án phân xử”-ĐB Dương Trung Quốc nêu quan điểm.
Những ao tôm của nông dân dọc sông Thị Vải đang bỏ hoang do nguồn nước bị ô nhiễm. Ảnh: KIM CƯƠNG
Phải đóng cửa nhà máy
Đồng tình với ĐB Dương Trung Quốc, ĐB Nguyễn Đình Xuân (ủy viên Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - QH) cho rằng VN là đất nước có pháp luật và một doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại đây thì phải tuân thủ luật pháp sở tại.
Theo ông Xuân, luật pháp đã quy định rõ người gây ô nhiễm môi trường phải đền bù thiệt hại. Vedan kéo dài việc đền bù thiệt hại lại còn kỳ kèo, trả giá, thương lượng với tư cách bề trên là do chúng ta thực thi pháp luật chưa nghiêm.
“Cũng vụ việc như vậy xảy ra ở Mỹ là sự cố nổ giàn khoan dầu của BP, Chính phủ nước này đã ra tối hậu thư buộc BP khắc phục ngay hậu quả và đền bù thiệt hại nếu không sẽ có biện pháp mạnh. BP chưa khắc phục xong sự cố thì đã thực hiện ngay việc đền bù mặc dù chưa xác định đầy đủ mức thiệt hại. BP cũng xem đây là việc đền bù chứ không phải ban phát như Vedan”- ĐB Nguyễn Đình Xuân dẫn chứng.
Theo ông Xuân, đối với vụ việc của Vedan, cần phải đóng cửa nhà máy cho đến khi có giải pháp khắc phục, đền bù thỏa đáng, thậm chí là còng tay vị giám đốc. Chính sự dây dưa, nể nang đã tạo cơ hội cho Vedan “diễn trò” chây ì.
“QH đã sửa luật, Chính phủ phải kịp thời có hướng dẫn thực thi để các vụ “bức tử” các dòng sông không tái diễn”-ông Xuân đề nghị.
Muốn tồn tại cần có văn hóa, đạo đức
ĐB Đặng Văn Xướng (Long An) bức xúc: “Đáng lẽ Vedan phải nhận ra hành vi đáng bị lên án, thậm chí là sự quay lưng của cả xã hội để quyết tâm sửa chữa bằng việc nhanh chóng đầu tư hệ thống xả thải, đền bù cho nông dân và khắc phục hậu quả. Đằng này, Vedan lại hành xử theo kiểu bố thí, ban ơn”.
Theo ông Xướng, từ sự thiếu kiên quyết trong thực thi pháp luật đối với vụ Vedan mới có vụ Tungkuang, Công ty Đường Quảng Ngãi... như vừa qua.
Ông Xướng cho rằng mọi công ty cần xây dựng văn hóa, đạo đức doanh nghiệp và luôn có ý thức về trách nhiệm trước cộng đồng nếu như muốn tồn tại và phát triển.
Giúp dân theo đuổi vụ việc đến cùng
Ngày 11-6, ông Ao Văn Thinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho biết ngày 8-6, Tỉnh ủy Đồng Nai đã tổ chức cuộc họp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện Long Thành, Nhơn Trạch để thống nhất quan điểm xử lý vụ đòi Vedan bồi thường. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở NN-PTNT, Hội Nông dân khẩn trương dùng bản đồ xác định vùng ô nhiễm do Viện Môi trường và Tài nguyên lập trước đó, chồng ghép lên bản đồ dải thửa của hai huyện Long Thành, Nhơn Trạch để tổ chức cắm mốc ngoài thực địa. Sau đó, các ngành khẩn trương thống kê thiệt hại của nông dân trong vùng ảnh hưởng để các hộ dân kê khai, thẩm tra, xác định, báo cáo UBND tỉnh.
Theo ông Thinh, đối với số tiền 15 tỉ đồng mà Vedan đề nghị hỗ trợ cho nông dân Đồng Nai, tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức họp dân lấy ý kiến, sau đó tổng hợp lại để tỉnh có cơ sở đàm phán, thương thảo với Vedan. “Trong trường hợp đàm phán không thành, nguyện vọng của nông dân muốn khởi kiện thì các ngành chức năng của tỉnh phải có trách nhiệm hỗ trợ”-ông Thinh khẳng định.
Ông Trần Ngọc Thới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cho biết quan điểm của tỉnh là bảo lưu số tiền 53,6 tỉ đồng mà tỉnh yêu cầu Vedan bồi thường. Đồng thời, giao Sở NN-PTNT làm cơ quan đầu mối, chủ trì cùng các ngành chức năng hướng dẫn nông dân viết đơn, củng cố chứng cứ pháp lý để khởi kiện.
Trong điều kiện mức án phí vượt quá khả năng của nông dân, UBND tỉnh sẽ xin ý kiến Tỉnh ủy để xem xét việc ứng tiền từ các khoản có thể để đóng cho tòa án nhằm giúp nông dân theo đuổi vụ kiện đến cùng.
K. Cương |
Bình luận (0)