10 nhóm ngành “khó thay thế” trong thời đại AI

Tại Ngày hội kỹ năng nghề cho học sinh, sinh viên 2025 vừa diễn ra tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng, hàng loạt câu hỏi về chọn ngành học, cơ hội nghề nghiệp trước sự tiến bộ của AI được đặt ra.

Sinh viên Trần Tiến Đạt băn khoăn về tương lai "Nhiều ngành học xong dễ thất nghiệp. Chúng tôi không biết nên chọn nghề thế nào để trụ được trên thị trường lao động".

Các câu hỏi về khả năng AI thay thế nhân lực trong ngành du lịch, công nghệ thông tin hay các lĩnh vực truyền thống cũng liên tục được đưa ra.

Chuyên gia dự báo nhân lực Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TPHCM, cho rằng thị trường lao động đang chuyển hướng theo các trào lưu kinh tế số, tự động hóa, năng lượng tái tạo, giao thông sạch và logistics hiện đại. Những thay đổi này vừa tạo ra cơ hội nghề nghiệp mới vừa đòi hỏi người lao động không ngừng nâng cao kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng số, chuyên môn sâu và khả năng thích ứng.

Ông Tuấn nhấn mạnh những ngành nghề mới nổi nhờ AI và nhu cầu nhân lực tăng nhanh gồm công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, an toàn dữ liệu, thiết kế vi mạch, logistics số, kỹ thuật bảo trì robot, kỹ thuật thiết bị y tế… 

Bên cạnh đó, các lĩnh vực truyền thống vẫn có vai trò quan trọng và khó bị thay thế như cơ khí chính xác, điện, xây dựng kỹ thuật cao, y tế chuyên sâu, giáo dục, tư vấn xã hội, sáng tạo nghệ thuật – thiết kế... Theo ông Tuấn,  điều kiện then chốt là người lao động phải có tay nghề cao và khả năng học tập liên tục.

Chuyên gia cũng nhấn mạnh ba nhóm năng lực giúp người trẻ phát triển trong thời đại AI là năng lực học tập và thích ứng suốt đời, kỹ năng mềm kết hợp tư duy nhân văn, và năng lực công nghệ số – tư duy số.

Để hỗ trợ định hướng nghề nghiệp, ông Tuấn gợi ý 10 nhóm ngành có tiềm năng phát triển bền vững và nhu cầu nhân lực cao. 

Cụ thể, công nghệ kỹ thuật cơ điện – tự động hóa, AI và an toàn thông tin, kinh tế – quản lý, kiến trúc – thiết kế đô thị, luật – tâm lý – nhân sự – truyền thông, sư phạm – công nghệ giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe, du lịch – dịch vụ nhà hàng khách sạn, công nghệ nông – lâm – thủy sản – thực phẩm, văn hóa – nghệ thuật – thể thao.

Chia sẻ tại sự kiện, anh Trần Ngọc Thâm Em, Phó Giám đốc Công ty TNHH MK Technos, cho biết bản thân từng hoang mang khi chọn ngành học nhưng nhờ sự chủ động, tinh thần học hỏi trong quá trình thực tập đã giúp anh đạt được mục tiêu nghề nghiệp. 

"Sinh viên chủ động, luôn tìm cơ hội tham gia thêm công việc và học hỏi kinh nghiệm sẽ có lợi thế lớn và khó bị thất nghiệp" - anh Thâm Em nhấn mạnh.